Lenneke Mare en de evolutietheorie

Lieven Bulckaert
© Brussel Deze Week
29/03/2008
Traditiegetrouw gaat de Lenneke Mare-bedevaart uit op de tweede zaterdag na Pasen: dit jaar dus op 5 april.

Om 15 uur vertrekken de bedevaarders aan de kapel; ze zijn daar even na vieren terug. Meteen daarna begint een eucharistieviering met als thema 'eerbied voor Gods schepping'. De bedevaarders gaan niet de ecologische, maar de filosofische toer op en zullen zich niet bezinnen over uitlaatgassen en spaarlampen, maar over scheppingsverhalen. Het denken van Teilhard de Chardin krijgt een centrale plaats in deze mis. Deze Franse jezuïet en paleontoloog poogde het wetenschappelijk denken (meer bepaald de evolutietheorie) te verzoenen met het christelijk geloof. Hij beschreef de ontwikkeling van het menselijk zelfbewustzijn als een proces van verinnerlijking: de homo sapiens overstijgt het niveau van het dierlijke. De zich steeds verder verinnerlijkende energie wordt de stuwende kracht achter de evolutie. Ook de Schepper ondergaat het evolutieproces door de menswording van Christus.

Met zijn opvattingen, die hij hyperfysica of hyperbiologie noemde, slaagde Teilhard er bij velen in het stigma van achterlijkheid dat op bepaalde katholieke leerstellingen kleefde, af te schudden. Jozef De Vocht ontwikkelt deze gedachten in de homilie op 5 april. De voorganger is de nieuwe deken, Michel de Wever.

Levend begraven
Lenneke Mare is een typisch Brabantse volksheilige. Alleyndiger Mariën, 'ongelukkige Maria', 'verbasterde' tot Lenneke Mare. In de dertiende eeuw zou op de plaats waar nu het Woluwse bedevaartsoord is, een kluizenares gewoond hebben die ten onrechte van de diefstal van een kostbare beker werd beschuldigd omdat ze niet wilde ingaan op de avances van een edelman. Volgens de legende werd ze levend begraven.

De gotische zaal-kapel verving in de veertiende eeuw een ouder heiligdom. Maar ook die constructie onderging in de loop der tijden heel wat aanpassingen (apsis, torenspits en woonhuis werden toegevoegd), mede door de machtsstrijd die woedde tussen eigenaars en instellingen die allemaal claimden de jurisdictie over het bedevaartsoord te hebben. De devotie bracht bij tijden heel wat geld in het laatje. Nu nog staat er een merkwaardig, paalvormig offerblok met het jaartal 1574 en een zéér kloek slot.

Voor wie wil deelnemen aan de bedevaart: de halte Roodebeek, aan het Woluwe Shopping Center, ligt op vijfhonderd meter van de kapel. Het parcours van ongeveer 2,5 kilometer is overigens geschikt voor rolstoelgebruikers.

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Sint-Lambrechts-Woluwe, Samenleving

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni