Minder tweetaligen bij Brusselse politie

De tweetaligheid van de Brusselse politie blijft afnemen. Dat is in strijd met de taalwet, maar het wordt door de vingers gezien omdat er anders niet voldoende politieagenten overblijven om de veiligheid te garanderen.

De taalwetgeving schrijft een tweetalige Brusselse politie voor, maar in de praktijk blijken veel agenten niet te voldoen aan die taalvereisten. Statistieken die Vlaams parlementslid en deelstaatsenator Karl Vanlouwe (N-VA) opvroeg aan zijn partijgenoot en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon tonen aan dat de tweetaligheid de laatste jaren in alle Brusselse politiezones is afgenomen. Het percentage personeelsleden dat een bewijs van tweetaligheid bezit, daalde van 69,06 procent in 2006 naar 60,98 procent in 2015. Een kleine veertig procent van de Brusselse politie is dus niet in staat is om zowel in het Frans als in het Nederlands een gesprek te voeren en een pv op te stellen.

Grootschalige aanwervingen in 2012 gingen gepaard met een scherpe daling van het percentage tweetaligen bij de Brusselse politie. “Het is eerder uitzonderlijk dat mensen bij aanwerving al een brevet van tweetaligheid bezitten. Normaal leggen nieuwe personeelsleden binnen het jaar een test af bij Selor, maar de voorgaande jaren zijn er veel mensen aangeworven die daarna nooit een brevet behaalden,” zegt Gino Eliano, HR-directeur politiezone Marlow. In die politiezone Marlow behaalde minder dan de helft van het personeel zo’n taalbrevet. Dat blijkt uit personeelsstatistieken van april 2017 die onze redactie kon inkijken. Vooral de kennis van het Nederlands blijkt er problematisch. Terwijl 95,05 procent van de 101 Nederlandstaligen beschikt over een geschikt brevet Frans, voldoet slechts 34,03 procent van hun 429 Franstalige collega’s aan de taalvereisten.

Julie Mampuy van de politiezone Brussel West bevestigt dat beeld: “De tweetaligheid neemt af bij beide taalgroepen, maar we merken dat er vooral een tekort is aan Nederlandstalige collega’s. Daardoor moeten mensen die in het Nederlands een klacht willen indienen soms langer wachten, maar we zorgen er wel voor dat er altijd iemand aanwezig is die Nederlands spreekt.” Ook de woordvoerders van andere politiezones bevestigen dat hun dienst zo georganiseerd wordt dat agenten zowel Franstaligen als Nederlandstaligen in hun moedertaal helpen.

De Brusselse politie dwingt de wettige verplichting tot tweetaligheid niet af met sancties of overplaatsingen. Een taalpremie moet de werknemers motiveren om het vereiste taalniveau te behalen. “Als we iedereen overplaatsen die de tweede taal niet machtig is, dan blijven er niet voldoende politieagenten over in het Brusselse,” zegt Yves De Smet, woordvoerder van politiezone Marlow.

Om het taalniveau van hun personeelsleden op te krikken, organiseren de meeste politiezones tijdens de diensturen vrijwillige taallessen Nederlands en Frans. De zone Marlow is daarvan afgestapt: “Het bleek moeilijk te zijn voor het personeel om zich vrij te maken voor taallessen. Mensen die bijvoorbeeld nachtdienst hebben, mogen de ochtend erna geen taallessen volgen die meetellen als diensturen. De achterstand die ze daardoor oplopen, werkt demotiverend. We zijn daarom opnieuw overgestapt op het oude systeem van gefinancierde avondlessen, waarbij verplaatsingen en lesuren meetellen als diensturen,” zegt Eliano.

Jan Jambon gaf vorig jaar aan dat de afweging tussen veiligheid en tweetaligheid als Vlaams-nationalist niet eenvoudig is: “Door het invoeren van strengere sancties kom ik in conflict met de veiligheid,” zei de vicepremier in de Kamer. “Ik kan moeilijk zeggen dat er in Brussel te weinig mensen op het terrein staan omdat een groot aantal geen tweetaligheidsattest heeft. Ik vraag dan ook begrip voor de situatie.”