Muziekinstrumenten voor Ramallah

Op tweede kerstdag vertrekt een vrachtwagen volgeladen met muziekinstrumenten vanuit Brussel naar Israël en de Palestijnse gebieden. De instrumenten, tweedehands maar alle netjes gerestaureerd, worden in Palestijnse muziekscholen verdeeld. Initiatiefnemers van de reis zijn het Brusselse Ictus Ensemble en Oxfam Solidariteit, die samen het Music Fund hebben opgericht. In januari volgen nieuwe inzamelingen van instrumenten, onder meer in het Paleis voor Schone Kunsten en in Flagey.

Het klinkt als een kerstsprookje. Meer dan driehonderd instrumenten, bijeengebracht door mensen van goede wil, worden tussen kerstmis en nieuwjaar met een vrachtwagen naar Palestijnse muziekscholen gebracht, in een regio vol bijbelse geschiedenis maar ook vol hedendaagse conflicten. "De mensen die hun instrument weggeven, zijn er dikwijls om verschillende redenen aan verknocht geweest," vertelt Lukas Pairon, directeur van zowel het Ictus Ensemble als het Music Fund. "Ze willen weten wat ermee gebeurt, ze willen in zekere zin de reis meemaken. Vandaar dat we hen zo goed mogelijk informeren over wat we doen, zodat we bij wijze van spreken imaginaire bruggen kunnen slaan via de muziek, tussen diegenen die hebben geschonken en diegenen die krijgen."

De reis naar Palestina, in de kerstweek, wordt ook wel iets speciaals: "We rijden met de vrachtwagen eerst naar Ancona, Italië, en nemen dan het schip naar Griekenland. Oudejaarsavond brengen we met een aantal routiers door op een rij-op-rij-af-boot onderweg tussen Athene en Haifa, in Israël," vertelt Pairon. Ooit haalde hij een rijbewijs voor vrachtwagens, hij neemt dan ook zelf plaats achter het stuur. Op 2 januari wordt de vrachtwagen verwacht in de Gazastrook, later die week reist de ploeg door naar Nazareth, Ramallah en Nabloes. "We moeten een paar keer de grens oversteken tussen Israël en de Palestijnse gebieden. Zwijg stil over de rompslomp om daarvoor de nodige toestemmingen te krijgen. Maar we hebben voor Music Fund een beschermcomité opgericht met nogal grote namen erin, en ook van de Belgische diplomaten krijgen we veel steun."

Conflictgebied
Onderweg zal de ploeg andere leden van het muziekensemble Ictus ontmoeten, die in de regio muziekworkshops verzorgen. Die hebben ze de voorbije jaren met de regelmaat van de klok georganiseerd, zowel in Israël als in de Palestijnse gebieden. "Het verhaal van Music Fund begint inderdaad bij Ictus," zegt Pairon. "Ictus is de voorbije jaren een beroemd ensemble geworden in de wereld van de hedendaagse muziek. We spelen op de grote festivals in het buitenland. Je hebt dan snel de neiging om te denken dat je dat succes aan jezelf te danken hebt. Maar nu we een paar keer naar ginds zijn gegaan, beseffen we hoeveel kansen we hier krijgen. We werden vanaf het begin gesteund door een organisatie als het Kaaitheater, er is hier een geïnteresseerd publiek, je hoeft bij wijze van spreken maar je vinger op te steken en je wordt geholpen. Zulke kansen krijgt men ginder niet. Men werkt er in veel moeilijker omstandigheden. In Ramallah een muziekschool runnen, daar is pas moed voor nodig. De muzikanten van Ictus doen er zeer mooi werk als pedagogen. Aanvankelijk waren er binnen Ictus wel veel discussies over die reizen naar het Midden-Oosten. Moesten wij als kunstenaars ons met ontwikkelingswerk bezighouden? Moesten wij ons moeien in dat conflictgebied? De discussie is gemakkelijker geworden toen we naast Palestina, ook projecten begonnen te ontwikkelen voor Zuid-Afrika en Mozambique. Misschien komen er in de toekomst ook Kinshasa en Brazilië bij."

Daniël Barenboim
De inzamelingen van muziekinstrumenten gaan in 2006 dan ook gewoon door. Zowel liefhebbers als professionele muzikanten worden uitgenodigd om instrumenten te schenken. In Brussel gebeurt dat onder meer naar aanleiding van het Ars Musicafestival (maart), de Koningin Elisabethwedstrijd (mei) en de opera Boris Godounov in de Muntschouwburg (april-mei).

In de nabije toekomst zijn er collectes in het Flagey­gebouw (op 22/1 tussen 12 en 17 uur) en in het Paleis voor Schone Kunsten (12/1). Die laatste plek naar aanleiding van het recital van de Israëlische pianist en orkestdirigent Daniël Barenboim, een man die met zijn eigen Barenboim-Saidstichting ook probeert Israëlische en Palestijnse musici te laten samenwerken. "Hij wordt in eigen land daarom zowel verguisd als op handen gedragen," weet Pairon. "Weet u, wij beschouwen onze actie niet als een vredesproject, we zeggen niet Give peace a chance, maar Give music a chance. Met ons project maken we ook zeker geen keuze pro-Palestina en tegen Israël. We willen gewoon dat de mensen ginder, ook al maken we hier in Europa van hen vaak karikaturen, gewoon verder kunnen leven. De mensen moeten zich kunnen vormen. Ze hebben het nodig dat men hier van hen wakker ligt. Het is hetzelfde verhaal als in Zuid-Afrika. De politieke en economische boycot tijdens het apartheidsregime heeft misschien wel zijn nut gehad, maar de culturele boycot was een zeer slechte zaak voor de inwoners."

:: Meer informatie op de website van Music Fund of 02-50.67.85