Radicale voorstellen voor Belgische islam doen stof opwaaien

Vier moslims schuiven enkele speerpunten voor de ontwikkeling van een Belgische islam naar voren. Ze willen onder andere een centraal plan voor de bouw van moskeeën, een opleidingsvereiste voor imams en preken in het Nederlands of Frans. Maar hun ideeën vallen niet overal in goede aarde.

Enkel nog erkende moskeeën, preken in de lokale taal, een duidelijke financiering met gemeenschapsgeld: het zijn maar enkele van de “tien radicale voorstellen voor een Europese islam”. Ze werden in La Libre Belgique gepubliceerd door Michael Privot van moslimvereniging EmBeM, theatermaker Ismaël Saïdi, arts Zehra Günaydin en Tewfik Sahih, die bij het agentschap voor werkgelegenheid werkt.

Ook internationale uitwisseling en een schoolvak over de geschiedenis van godsdiensten staan op het verlanglijstje van de vier. Ze willen dat er zo een Europese en zelfs Belgische islam ontstaat, weg van radicale stromingen. “De islam in België staat er op dit moment niet al te schitterend voor”, zegt Privot aan brusselnieuws.be. “Ze sluit niet altijd aan bij de realiteit, jongeren vinden geen antwoorden, allerlei groeperingen circuleren rond moskeeën.”

Politici en verenigingen kwamen al met verschillende initiatieven, maar rond moskeeën werden nog maar weinig vragen gesteld. “Vandaar onze reflectie. We vragen een helder plan, waarbij de creatie van nieuwe moskeeën er pas komt als er een duidelijk zicht is op de noden van moslims in gemeenten waar er een belangrijke moslimgemeenschap is. Elke moskee moet stappen zetten om erkend te worden. Imams moeten in het Nederlands of het Frans preken, en de financiering van moskeeën moet beter.”

Niet iedereen is het met de ideeën eens. In Le Soir spreekt sociaal wetenschapper Corinne Torrekens (ULB) van “ongrondwettelijke voorstellen”. “Heel wat moskeeën worden geopend in huizen of hangars. Alle openingen die buiten een centraal moskeeplan vallen verbieden, zou ingaan tegen de vrijheid van vereniging. En een verplichting tot erkenning is eveneens ongrondwettelijk.”

Taalvereisten voor imams vindt ze niet kunnen, want ook evangelische priesters in Brussel preken bijvoorbeeld in allerlei talen. En de vraag om imams een academische graad te laten halen in een relevant domein, noemt ze “pretentieus en arrogant”.

'Orde op zaken stellen'
Voor Privot is er van overtredingen van de Grondwet echter geen sprake. “Het is echt niet zo dat je vandaag zomaar overal een moskee mag openen. En ja, ook in andere religies preekt men wel eens in andere talen, maar op een gegeven moment is het aan de moslims om orde op zaken te stellen. Dan kunnen andere religies dat misschien ook doen.”

Ook op sociale media wordt er druk gedebatteerd, en lang niet iedereen is het met de voorstellen eens. “We hadden wel wat discussie verwacht, en in deze eerste periode is het normaal dat de reacties wat emotioneel zijn. Maar we hopen dat er snel constructieve tegenvoorstellen komen. We staan klaar om te luisteren. We willen moslims aansporen om hoger te mikken.”

Ahidar: 'Neutrale staat niet opgeven'
In een reactie zegt Fouad Ahidar (SP.A), ondervoorzitter van het Brussels parlement, dat hij het debat aanmoedigt, maar dat heel wat voorstellen niet passen binnen de Grondwet. Voor Ahidar is het ondenkbaar dat de overheid zich zou mengen in religieuze zaken.

"We wonen in een neutrale staat die verschillende godsdiensten heeft erkend, waaronder de islam", klinkt het in een mededeling. "Maar dat laat de overheid niet toe om zich te moeien met de spirituele organisatie van de cultus, meer bepaald met de opleiding en de benoeming van de imams of met de financiering van boeken over de islam. We moeten ook waken over de gelijke behandeling van alle godsdiensten."

Ahidar is het er wel mee eens dat Moslimexecutieve herbekeken moet worden en dat heel wat moskeeën geen of niet aangepaste ruimtes voorzien voor vrouwen.