Rekenhof kritisch voor begeleiding van werklozen door Actiris

De begeleiding van werklozen door Actiris wordt onvoldoende gecontroleerd en er is te weinig contact tussen de controleurs en de consulenten die de werkzoekende begeleiden. Dat stelt het Rekenhof dinsdag in een audit over de begeleiding door de Brusselse dienst voor arbeidsbemiddeling. Minister van Werk Bernard Clerfayt roept Actiris op werk te maken van de aanbevelingen van het Rekenhof.

Het Rekenhof onderzocht hoe Actiris werkzoekenden begeleidde tussen 2017 en 2021. Het Rekenhof merkte op dat het tempo en de kwaliteit van de begeleiding, die soms laattijdig van start gaat, van werkzoekende tot werkzoekende varieert. Bovendien wordt de begeleiding van werkzoekenden niet adequaat gecontroleerd, waardoor de doeltreffendheid ervan wordt ingeperkt.

Het Rekenhof stelt verder vast dat het ontbreekt aan een globale visie. De controleurs en de referent-consulenten die instaan voor de begeleiding van de werkzoekenden vallen onder afzonderlijke administratieve eenheden en hebben slechts zelden contact. Daardoor dreigt informatie verloren te gaan die nuttig zou kunnen zijn voor de twee functies.

Het Hof betreurt ook dat in de periode 2017-2022 geen verslagen werden opgesteld over de uitvoering van het beheerscontract tussen Actiris en de regering, waardoor het parlement niet de informatie had waarover het wettelijk gezien moest beschikken.

Budgettaire evaluatie

Wat de middelen betreft, meldt het Rekenhof dat er geen algemene budgettaire evaluatie is van de begeleiding van werkzoekenden. Uit de gegevens van Actiris blijkt dat er 72,6 miljoen euro aan begeleiding is besteed in 2021. Voor datzelfde jaar werden 287,4 FTE rechtstreeks of onrechtstreeks ingezet voor de begeleiding van werkzoekenden. Toch konden niet alle werkzoekenden uit de prioritaire doelgroep begeleid worden.

Het Rekenhof stelt ook tekortkomingen vast op het vlak van de interne controle. Door het ontbreken van streefdoelen voor de strategische indicatoren uit het beheerscontract 2017-2022 is de evaluatie ervan onmogelijk.

Het beheer van de begeleiding steunt op tal van gegevens. De verwerking van de gegevens, waarop het beheer van de begeleiding steunt, gebeurt volgens het Hof met een complexe en deels verouderde IT-infrastructuur. De betrouwbaarheid van de gegevens waarop Actiris zijn sturing baseert, is twijfelachtig, besluit het.

Op basis van de audit formuleert het Rekenhof zeven aanbevelingen. Ze beogen een verbetering van het juridische kader, van de evaluatie en van de interne controle, en de afstemming van het personeel op de behoeften en de integratie van de beschikbaarheidscontrole in de begeleiding van werkzoekenden.

Clerfayt: 'Neem aanbevelingen ter harte'

Brussels minister van Werk Bernard Clerfayt (Défi) wijst er in een reactie op dat hij werk maakt van de enige aanbeveling die tot hem gericht is. De Brusselse regering heeft donderdag een ontwerpordonnantie goedgekeurd die een wettelijk kader vastlegt voor de begeleiding naar werk door Actiris en zijn partners, zoals het Rekenhof in zijn audit aanbeveelt.

De ordonnantie legt de principes vast van de kosteloosheid van de aangeboden diensten, de aanpasbaarheid van de diensten aan de behoeften van de werkzoekenden en de gelijke behandeling van werkzoekenden.

Clerfayt vraagt de Brusselse arbeidsbemiddelingsdienst daarnaast werk te maken van de effectieve uitvoering van de overige aanbevelingen. "Ik nodig Actiris, een organisatie met een afzonderlijk beheer dat aan de sociale partners is toevertrouwd, uit om de aanbevelingen van het Rekenhof ter harte te nemen om de kwaliteit van de begeleiding en de werkgelegenheidsgraad voor alle Brusselaars te verbeteren."

Hoorzitting

De N-VA laat zich kritisch uit over de bevindingen van de audit. "Altijd maar meer middelen uitgeven, heeft maar zin als ze ook daar ingezet worden waar het nodig is," stelt Brussels parlementslid Gilles Verstraeten.

"De enorme tanker die Actiris ondertussen geworden is, moet dringend eerst gerecht en dan gekeerd worden, terug naar de kern van de zaak: werkzoekenden aan jobs helpen, bedrijven aan gemotiveerde werknemers, en streng maar rechtvaardig toezien op de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt van werkzoekenden die een werkloosheidsuitkering genieten," besluit hij.

De N-VA gaat minister Clerfayt over de audit aan de tand voelen en een hoorzitting met het Rekenhof vragen.