Renovatie van Sint-Hendrikskerk wordt hervat

De procedurekwesties die de renovatie van de Sint-Hendrikskerk verhinderden, lijken opgelost. Die procedure sleept al jaren aan, maar die zou einde 2009 achter de rug moeten zijn.

De bouw van de Sint Hendrikskerk kende een bewogen voorgeschiedenis: de leden van de jonge parochie gebruikten eerst de kapel van het Instituut van de blinden, doven en stommen en daarna een reeks van drie gelijkaardige huizen in de Georges Henrilaan. Architect Julien Walckiers bouwde dit kunststukje in een recordtijd: een noodkerk in de benedenverdiepingen van drie burgerhuizen waarvan de tussenmuren vlug konden opgetrokken worden als de echte kerk àf was. In een mum van tijd bleek de noodkerk voor gewone bewoning en handelszaken geschikt.

Architect Walckiers reisde op het einde van de negentiende eeuw, gewapend met een schetsboek, heel Vlaanderen af, en beschikte over nog ouder beeldmateriaal. Voor deze opdracht vond hij inspiratie bij de Dominicanerkerk in het Pand te Gent. Deze gotische kerk uit de dertiende eeuw was in 1860 in de vlammen opgegaan.

Twee bouwjaren
De architect fungeerde ook als projectontwikkelaar: hij kocht alle percelen op rond de toen nog te bouwen kerk en verplichtte de kopers huizen op te trekken naar zijn ontwerpen, vooral gebaseerd op de Gentse Vlaamse Renaissance. Daarom vormen de panden op het Sint-Hendriksvoorplein een architectonische eenheid en staan er twee jaartallen op de gevels afgebeeld: de bouwjaren van hun inspiratiebronnen in de achttiende eeuw en de werkelijke bouwjaren.

Het nieuwe neogotische godshuis kreeg de goedkeuring van Leopold II, die hield van historiserende stijlen en van de naam van de grote promotor van de parochie: de bankier Charles-Henri Dietrich. Hij schonk het terrein waar de kerk op zou verrijzen.

Aardbeving
De Sint-Hendrikskerk kampt met zware stabiliteitproblemen en staat dan ook al geruime tijd in de steigers. Volgens Clémy Temmerman, voorzitter van een lokale vereniging die het erfgoed van de gemeente erg ter harte neemt, heeft men de gevolgen van de aardbeving van 1938 niet helemaal goed ingeschat.

"Ik heb al contact gehad met het KMI en pluis nu krantjes en lokale blaadjes uit die tijd uit om te weten te komen wat er hier precies gebeurd is. Als ik me niet vergis ging het toch om een beving van 5,8 op de schaal van Richter en heeft men zich vooral blind gestaard op de zichtbare schade aan de woonhuizen. De toestand van de kerk, met name de stabiliteit van een gebouw van die hoogte, kreeg niet de volle aandacht die eigenlijk vereist was."

"Als kind en parochiaan woonde ik de zondagmis bij. Ik heb het altijd een vochtige, kille kerk gevonden. Bijna het hele jaar door heb ik daar kou geleden, ook als de kerk zogezegd verwarmd was. Het was net of er boven je hoofd constant een blauwe mist hing."

Kunsthistorische waarde
De aanbestedingsprocedure voor de renovatie sleept echter al jaren aan. Er werd een historische studie van de kerk gemaakt, de stabiliteit werd nagegaan en de stenen geanalyseerd.

Diverse tussenkomsten zijn ondertussen hoogst dringend geworden. Het metselwerk van de steunberen moet onder handen genomen worden. Er hangen netten om vallende scherven van de glasramen, die van grote kunsthistorische waarde blijken te zijn, op te vangen, maar er zijn al beduidende brokken steen naar beneden gekomen.

De kerkfabriek legt nu de laatste hand aan het lastenboek en de (nu hopelijk) definitieve toewijzingsprocedure zou einde 2009 achter de rug moeten zijn.