Samenlevingsopbouw leert Kuregem klussen

In Kuregem zijn nog heel wat mensen slecht gehuisvest. Daarom opende de vzw Samenlevingsopbouw Brussel drie jaar geleden een 'woonwinkel' in de buurt. Daar kunnen geïnteresseerden leren hoe ze zelf kleine (en minder kleine) herstellingen en verbeteringen aan hun huis kunnen uitvoeren. Vooral vrouwen gaan graag op het aanbod in.

'M et dit project willen we eigenaren en huurders helpen om de kwaliteit van hun woning te verbeteren," legt opbouwwerkster Sherazade Seddiki uit. "Vele mensen uit de wijk wonen nog altijd in verouderde, slecht onderhouden woningen. Ze missen het geld of de kennis om daar iets aan te veranderen."

Daarom begon Samenlevingsopbouw drie jaar geleden in de De Fiennesstraat met de woonwinkel Rénovinfo, een project dat kaderde in het wijkcontract Raad. Dat contract liep eind 2008 af, maar de woonwinkel wordt overgenomen door het nieuwe wijkcontract Lemmens. Daarom verhuist de winkel in de loop van deze week naar de Lemmensbuurt. Daar krijgt hij voorlopig onderdak in de Dokter De Meersmanstraat.

Voor de inhoudelijke kant van de zaak trok Samenlevingsopbouw Ozcan Vatanlar, een allround vakman, aan. Hij verstrekt individueel technisch advies aan mensen uit de buurt en geeft - gratis - groepslessen over de meeste uiteenlopende renovatieonderwerpen.

Vrouwen
Vooral vrouwen namen de afgelopen drie jaar deel aan de praktijklessen. "We hebben de lessen gepromoot bij vrouwengroepen die een cursus alfabetisering of Nederlands volgden. Ze bleken erg geïnteresseerd. Elk jaar hebben we met de cursussen zo'n driehonderd vrouwen bereikt," vertelt Seddiki.

De groepen kunnen zelf aangeven wat ze willen leren. Ozcan Vatanlar heeft zo'n veertien, vijftien onderwerpen in de aanbieding. Bleek dat de interesse het grootst is voor de thema's elektriciteit, betegeling en beveiliging van voordeuren. Vatanlar maakt zijn lessen zo beeldend en praktisch mogelijk. "Ten eerste omdat niet alle vrouwen perfect Frans of Nederlands spreken. Maar ik merk ook dat als je te lang doorboomt, de aandacht verslapt. Ik geef les met veel humor, zonder veel overbodige uitweidingen, kortom: op de manier waarop ik het zelf ook aangeleerd had willen krijgen."

Aan elk technisch onderwerp koppelt hij een decoratieve les. "Leren de deelneemsters hoe ze moeten betegelen, dan maken ze de week erna een mo­zaïek," vertelt Vatanlar.

Volgens hem kost het niet zoveel tijd om mensen bepaalde technische vaardigheden aan te leren die ze nadien in eigen huis kunnen toepassen. "Een les van een halve dag over betegelen volstaat opdat de mensen aan hun badkamer kunnen beginnen. Hoe je een muur moet bepleisteren, leer ik in tien minuten aan. Daarna komt het erop aan het vaak te doen."

Elektriciteit vraagt wat meer tijd. "Veel mensen zijn bang voor elektriciteit. Gevaarlijk, denken ze. Door stap voor stap uit te leggen hoe het werkt, probeer ik die angst weg te nemen. En dat lukt. Een van de deelneemsters heeft alle stopcontacten en de aarding in haar huis vernieuwd."

Wie na afloop van de cursus zelf aan de slag gaat, wordt niet aan zijn lot overgelaten. "De deelnemers kunnen me altijd bellen. Dan help ik hen per telefoon of ga ik langs. Maar ik doe het niet in hun plaats. Dan leren ze niets."

Wanneer een vrouw zo'n cursus volgt, heeft dat thuis soms een grote impact, vertelt Seddiki. "Het mooiste voorbeeld is Zoubida, een vrouw van over de zestig die na een les over betegeling zelf haar hele badkamer betegelde. Kort erna kwam haar man langs. Hij wilde weten waarom hij zo geen opleiding kreeg."

Sinds enkele weken geleden is er ook een mannengroep. Is de sfeer daar anders? Vatanlar moet lachen. "Helemaal anders. Vrouwen luisteren en nemen aan wat je zegt. Mannen veel minder. Ze weten al een en ander over herstellingen en verbouwingen. Of denken het te weten."

:: Rénovinfo, Dr. De Meersmanstraat 30, 1070 Anderlecht

Samen sparen voor een huis
Samenlevingsopbouw Brussel begeleidt dit jaar ook een nieuw project rond huisvesting in Anderlecht: 25 families leggen samen een spaarpotje aan waarmee een gezin dat een geschikt huis vindt, het voorschot kan betalen. Opbouwwerkster Valentine De Lannoye legt het principe uit.

"Vele gezinnen uit de buurt willen graag een eigen huis. Maar om een woning te kunnen kopen, moet je wel zelf het voorschot kunnen betalen, vijf of tien procent van de koopsom. Mensen met beperkte middelen hebben dit bedrag niet zomaar liggen. Daarom gaan we 25 gezinnen, allemaal kandidaat-eigenaars, bijeenbrengen. Maandelijks sparen ze ongeveer 75 euro. Als een van hen een huis vindt, kan die familie het gezamenlijke spaarpotje gebruiken voor de betaling van het voorschot. Daarna kan ze bij het Brusselse Woningfonds een hypothecaire lening afsluiten. Met dat fonds zijn wij overeengekomen dat het geld van het voorschot meteen teruggestort wordt in de pot, zodat een ander lid van de groep er zijn voordeel mee kan doen."

De gezinnen engageren zich voor tweeënhalf jaar. Na die periode wordt de spaarpot, met interest, verdeeld over de families, ook al heeft niet iedereen een huis gevonden.