Scenarist Pierre Olivier: 'Het Elisabethpark, mijn lief'

Pierre Olivier was nog geen Belg toen hij voor het eerst zijn auto parkeerde in het Brusselse, nu tien jaar geleden, louter toevallig bezijden het Elisabethpark. Het was een coup de foudre. Olivier deed op dat eigenste moment ook een wens: “Wat zou ik graag naast dit park wonen en wel in het huis waarvoor ik nu sta.” Een wens die al na twee maanden uitkwam.

Pierre Olivier is een kind van een Baskische moeder en een vader met Poolse roots. De streek van zijn jeugd: de Noord-Franse regio Picardië. Een dorp omgeven door groen en akkers. Natuur, rust.

“Op mijn 21ste heb ik dit groen paradijs verlaten voor de grootstad. Het beton, de grandeur van Parijs. De hectiek. Om aan theater te gaan doen, een carrière uit te bouwen als scenarioschrijver. Tweeëntwintig jaar heb ik het daar uitgehouden, dan had ik mijn buik vol van Parijs. Het sektarisch denken, de clanvorming kwam me de strot uit. In Parijs hoor je ofwel bij de mensen van de ene wijk, ofwel bij de mensen van de andere wijk. Je hoort er ofwel in het ene milieu, ofwel in het andere milieu. Allemaal lagen naast elkaar, boven elkaar, onder elkaar. Van echt samenleven tussen verschillende bevolkingsgroepen was en is er nog steeds geen sprake. Parijs is een prachtige stad, Frankrijk misschien het mooiste land ter wereld, maar niet als het op samenleven aankomt. Ik had ook genoeg van de wispelturigheid die meer en meer opgeld begon te doen in Frankrijk. In het leven, in stemgedrag.”

Olivier had meer ruimte nodig om vrij te kunnen ademen. Weer meer natuur in zijn omgeving, eveneens. En dat heeft hij in Brussel gevonden.

Parken te kust en te keur
“Brussel, alweer een stedelijke omgeving, beton, drukte, hoor ik u al zeggen. Inderdaad, het is een stad en nog wel de hoofdstad van Europa. Maar het is tegelijkertijd ook een groene plek. Parken te kust en te keur, alle met hun eigen karakter. Ikzelf ben verliefd geworden op het Elisabethpark. Een enclave, die volledig lijkt afgesloten van de rest van de stad. Met haar heel eigen karakter, haar heel eigen charme, haar heel eigen rust. En tronend daarboven de basiliek als een soort van surrealistische Taj Mahal. Ik wist het van het moment dat ik mijn auto er toevallig parkeerde: dit moet het worden. Men heeft mij daarna ook Elsene laten zien, Ukkel, Sint-Gillis. Alle hadden ze wel iets, maar steeds weer belandde ik in gedachten bij Koekelberg, bij het Elisabethpark.”

“Nu, tien jaar later ben ik nog steeds even verliefd. Veel is er niet veranderd. Het goede is gebleven, de buurt is er, me dunkt, zelfs nog mooier op geworden. Het is bovendien een heel gemengde wijk wat betreft bevolkingssamenstelling. En laat dat nu net de plekken zijn die ik steeds weer opzoek in grootsteden.” Koningin Wonderspreukig genoeg, is Pierre Olivier, die als scenarist twee animatiereeksen voor kinderen heeft lopen op Canal+, nog niet zo lang geleden begonnen aan het schrijven van een televisiedocumentaire over wijlen koningin, welja, Elisabeth. De blik van een Fransman op een Belgische koningin: “Elisabeth de Belgique, ou l’art subtile d’être Belge.”

“Elisabeth – metekind en nicht van keizerin Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije, beter bekend als Sisi – was een vrouw met een buitengewone persoonlijkheid. Een atypische, verlichte vorstin die voor eeuwen haar voetafdruk heeft nagelaten. Zelf kunstenares – haar beeldhouwwerk was verdienstelijk – heeft ze België een indrukwekkende artistieke uitstraling geschonken. Door de Koningin Elisabethwedstrijd die dezer dagen weer haar beslag aan het krijgen is. Ik zou zelfs durven te zeggen dat ze samen met haar gemaal Albert I België een plaats heeft gegeven tussen de groten.”

“Voor mijn opzoekingen heb veel goodwill gekregen van het paleis, en vrije toegang tot de Koninklijke Archieven. Iets waarvan ik in Frankrijk alleen maar had kunnen dromen mocht ik er aan een gelijkaardig project begonnen zijn. Helaas was prinses Esmeralda tegelijkertijd voor de RTBF bezig met een documentaire over Albert I en Elisabeth. En laat het toeval nu ook willen dat de 50ste verjaardag van het overlijden van de vorstin er staat aan te komen. Waardoor Esmeralda op aangeven van de RTBF ook beginnen te werken is aan een documentaire, die zich volledig zou toespitsen op de figuur van koningin Elisabeth. Net wat ik nastreefde. Een concurrentiestrijd die ik onmogelijk kon winnen, omdat Esmeralda door haar familiebanden toegang had tot documenten die buiten mijn bereik lagen. Onder meer de dagboeken van koningin Elisabeth die Esmeralda’s tante Gabriëlle de Savoye had bijgehouden. Plaats genoeg voor ons getweeën was er helaas niet. Toch vind ik het niet erg naast de boot gevallen te zijn. Mijn werk heeft me de kans gegeven Elisabeth beter te leren kennen, te leren, veel te leren. Een voorrecht.”

Wonderlijk landje
Nog een voorrecht, in België, in Brussel te wonen. Het heeft Pierre Olivier ertoe aangezet de Belgische nationaliteit aan te vragen.

“België, wonderlijk landje vol tegenstellingen, begiftigd met surrealistische trekjes. Ik wilde verder gaan dan er alleen maar te wonen. Mijn eerste aanvraag dateert van 2009, het jaar dat het voor een Fransman voor het eerst mogelijk werd de dubbele nationaliteit te hebben. Was de wachtlijst lang, toch is het – mits enige hulp – snel gegaan. Ik ben er fier op me voortaan niet enkel Fransman te kunnen noemen, maar ook Belg. Het is alsof een nieuwe familie me heeft verwelkomd. Het gaf me ook een gevoel dat veel mogelijk is, zoniet alles in de nieuwe omgeving die ik gekozen had. Men zegt altijd dat in New York the sky the limit is. Maar dat geldt eveneens voor Brussel, durf ik te denken. Gelijk van welke nationaliteit je ook bent, in Brussel kan je erin slagen een succesvol en boeiend leven op te bouwen, zolang de wil er maar is.”

“Daarenboven is het een plek waar je de meest uiteenlopende interessante ontmoetingen kan hebben. Zelfs met bekende gezichten. Zelfs als gewone man in de straat. Iets wat in Parijs onmogelijk is: je moet er al tot bepaalde bevoorrechte kringen behoren – zoals dat in mijn geval was – om dat geluk te mogen kennen. In Brussel echter is het de normaalste zaak ter wereld. Wat me ook bevalt is dat de Belg zich niet verplicht voelt er prat op te gaan dat hij Belg is. Ben je fier op je afkomst, goed, maar het voelt niet aan als een verplichting. Een Fransman daarentegen krijgt van in de wieg mee dat hij la patrie hoog in het vaandel moet dragen, chauvinist moet zijn tot in de kist.”

Wat bij liefde hoort, na verloop van tijd, zijn soms ook ergernissen. Maar die zijn in het geval van Pierre Olivier eerder klein. “Het lawaai, de drukte. Steeds moeilijker wordt het een plek te vinden waar een mens echt op zijn dooie gemak van de stad kan genieten. Maar niet in die mate dat het mijn levenskwaliteit bedreigt. Levenskwaliteit, dat gaat voor heel België op. Het is een land met zoveel tegenstellingen, die elkaar heel mooi aanvullen, zolang je maar niet aan navelstaren doet. Met een grote openheid naar Europa toe ook. Een land dat daar zijn kracht voor de toekomst moet en volgens mij zal uit putten. Al zit het nu in mijn ogen wel in een dip, met aan het hoofd van de huidige regering een premier die bijna niet meer dan onbestaande is.”

“Maar toch geloof ik in de toekomst van België, in tegenstelling tot die van Frankrijk. Mijn vaderland dat nog steeds per se wil leven met de herinnering aan wat ooit geweest is. Zo mooi als de gevels van Parijs ook mogen ogen, in zekere zin zijn ze dood. Hoe lelijk sommige wijken in Brussel ook mogen lijken, dood zijn ze allerminst.”