Synagoge wordt Europees knooppunt

"Ik hoop dat onze synagoge een leidende rol kan spelen in het Europese jodendom, en een uithangbord wordt voor onze geschiedenis en onze waarden," vertelde de opperrabbijn van Brussel, Albert Guigui, op de plechtige opening van de synagoge. Daarop waren heel wat persoonlijkheden aanwezig: José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie, prees het initiatief.

De opperrabbijn van Brussel is de religieuze verantwoordelijke van de joodse gemeenschap. Regelmatig komen Guigui en zijn collega's samen voor de conferentie van de Europese rabbijnen. Op die conferentie kwam het voorstel om in de Regentschapsstraat de grote synagoge van Europa te maken. Het doel was volgens Guigui de leiders van de Europese Unie en de godsdiensten dichter bij elkaar te brengen. "De Unie heeft begrepen dat de Europese burger niet alleen oplossingen wil voor de economische problemen; hij hunkert ook naar het spirituele. Daarom brengt Barroso elk jaar de religieuze leiders samen om naar hen te luisteren en met hen te praten."

De synagoge in de Regentschapsstraat werd ongeveer 128 jaar geleden gebouwd, toen de Koningsstraat werd aangelegd. Volgens Guigui werd die straat een beetje de synthese van de staat. Je hebt er de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht, met daartussen de kunsten en de godsdiensten. "De Koningsstraat werd in die optiek aangelegd, en daarin heeft de synagoge haar plaats."

De tempel blijft zijn normale functies behouden, "maar daarnaast wordt ze een vitrine van het Europese jodendom," vertelt Guigui. "Dat wil zeggen dat er activiteiten komen om het Europese jodendom beter bekend te maken: concerten, colloquia, debatten en veel meer."

Assimilatie
Dit jaar viert het Centraal Israëlitisch Consistorie van België, het representatieve orgaan van het Belgisch judaïsme, zijn tweehonderdste verjaardag. In die tweehonderd jaar heeft de joodse gemeenschap een belangrijke rol in Brussel gespeeld, en dat doet ze nog altijd. De Brusselse joden stellen het goed, al heeft de synagoge - net als de kerken - zo zijn problemen. "De joodse gemeenschap in Brussel is ongeveer vijftig-, zestigduizend mensen groot," vertelt Guigui. "Net als bij de kerken dalen de bezoekersaantallen, maar omdat we een minderheid zijn, is het jodendom aanhangen nog altijd een manier om je te manifesteren."

De toekomst van het jodendom in Brussel is moeilijk te voorspellen. Volgens Guigui is vooral assimilatie een probleem. "Jongeren verliezen zichzelf. Wij zijn tegen assimilatie, maar voor integratie. Dat wil zeggen dat we ons willen integreren in het land, in de sociale structuur, maar onze specificiteit willen behouden. Jood blijven, en trouwe Belgische burgers zijn."