Verloren verleden: De Brusselse augustijnen

De kloosterorde van de augustijnen vestigde zich in 1589 in Brussel. De rol die ze in de stad speelde was heel divers. De augustijnen organiseerden onderwijs en rukten zelfs uit als brandweerman. De Augustijnenkerk, die vroeger op het de Brouckèreplein stond, was ooit nog een postkantoor. Nu is de kerk helaas afgebroken, maar de voorgevel bestaat nog steeds.

In 1589 vestigden de augustijnen zich in Brussel. Oorspronkelijk maakten de augustijnen gebruik van de oude gebouwen van de 'Bruurkens van de Grecht', 'de broeders van de gracht', dat is een verwijzing naar de Wolvengracht.

In oktober 1589 verleende de stad Brussel een vrijstelling van belasting aan de augustijnen. In ruil moesten ze elk jaar gedurende drie maanden een mis geven in het stadhuis. Ze deden ook dienst als brandweermannen. Net zoals de dominicanen en andere kloosterorden moesten zij uitrukken als er brand was uitgebroken.

In 1603 begonnen de augustijnen met een school in de buurt van het huidige de Brouckèreplein. De school telde in 1650 al vijfhonderd leerlingen. De augustijnen organiseerden zoals de jezuïeten een Grieks-Latijns humaniora.

De Augustijnenkerk
Aartshertogin Isabella zorgde er in 1615 voor dat de augustijen een nieuw complex kregen aan de oevers van de Zenne. De bouw van de Augustijnenkerk begon op dit terrein in 1620, en was pas af in 1642.

In 1816, in de periode van het Verenigd Koninkrijk van de Nederlanden, werd de Augustijnenkerk omgevormd tot een protestantse tempel. Daar werd onder meer Willem de Derde van Oranje Nassau gedoopt.

In 1830 maakte het Voorlopig Bewind een concertzaal van de kerk. Hier voerde Hector Berlioz in 1842 een aantal van zijn composities uit. Nadien werd het gebouw omgevormd tot een banaal postkantoor.

Overwelving van de Zenne
Tussen 1867 en 1871 werd de Zenne overwelfd. De Anspachlaan werd aangelegd en eindigde aan de voorgevel van de Augustijnenkerk, die mocht voorlopig blijven staan. Maar het lot van de kerk werd bezegeld toen Leopold II vond dat een moderne stad open ruimte nodig had. In 1893 ging de Augustijnenkerk tegen de vlakte om plaats te ruimen voor het de Brouckèreplein.

De oorspronkelijke gevel werd steen voor steen gedemonteerd en weer opgebouwd voor de Drievuldigheidskerk in de Baljuwstraat in Elsene.