Friskis & Svettis: Zweten als de Zweden

Met honderden en honderden bewegen ze op de beat van 'I gotta feeling' ('Tonight's gonna be a good good night') van The Black Eyed Peas. Nee, dit is niet het zoveelste parkfestival. Dit is Zweedse jympa. Simpele, vrolijke gymnastiek die iedereen op het gras in beweging zet. Professioneel gecoacht, én gratis.

Bij de eerste afkoeling van de julidagen gingen we een kijkje nemen, vooraan rechts in het Jubelpark. Daar gebeurt het allemaal. Een zomer lang, elke dinsdag- en donderdagavond van halfacht tot halfnegen. Tenzij het regent. Vorige week stroomde er in tien minuten tijd - met de vinger geteld - bijna vierhonderd man toe op het korte gras. Meisjes, vrouwen en voor een kwart ook mannen en jongens. Sommigen in fitnessoutfit. Anderen nog in maatpak, snel de schoenen en het jasje uit gegooid. Een allegaartje van eurocraten, wijkbewoners en beau monde . Op dat uur bruist het park nog van de joggers. Een tiental voetbalploegen bakenen hun plekje af met sportzakken. Er hangen lui aan fitness­toestellen. Verderop gaat het hard: meisjes die baseballen en basketten. Maar hier, rond de gespierde Carl Johan Åsenius, lijkt een Club Med-dorp opgetrokken. Åsenius is de voorzitter van de vzw Friskis & Svettis Brussels.

Luchtig
Dertien jaar geleden probeerde Friskis het Zweedse Nordic walking (intensief wandelen met stokken) te introduceren in Brussel. Ook wij vonden dit jarenlang géén gezicht. Vandaag is de sport ingeburgerd van het Zoniënwoud tot het strand van De Panne. Mondjesmaat begon Friskis in Brussel met allerhande in- en outdoor-conditietrainingen. Voor sommige moet je betalen - indoor-sessies in het gemeenschapscentrum De Maalbeek, op de VUB-campus, in sportcentrum La Woluwe en in Brusselse scholen. Maar er zijn ook gratis sessies, zoals de zomerse work-out in het Jubelpark. Zowat tachtig vrijwilligers ondersteunen het systeem als instructeur of helper. Anne Peters, secretaris van Friskis en al drie jaar instructrice, draait al tien jaar mee. "Alle nieuwe instructeurs (24, red.) krijgen vijf dagen intensieve opleiding in Zweden, en nadien nog een week anatomie- en bewegingscursus in Brussel. En om de zes maanden volgt een bijscholing voor nieuwe oefeningen. Heel de zomer worden trainingslessen Nordic walking, Nordic walking cross (Nordic walking in combinatie met krachtoefeningen, zoals pompen) en groepsjogging gegeven." En Åsenius voegt eraan toe: "Vanaf nu is er ook een keer per maand een avonturensessie. Eén zondag voor klimmen en kajak naar de Ardennen of voor een intense beach walk naar Knokke."

We schuiven tussen het publiek door, net voor de work-out van start gaat. Je hoort Frans, veel Engels, Turks, Zweeds, Duits en ja, ook Nederlands. Sommigen zeggen met een collega of vriend(in) meegekomen te zijn - het systeem draait duidelijk op mond-tot-mondreclame. Een Vlaamse vijftiger uit Schaarbeek staat vijftig meter verderop bij zijn fiets het 'wonder' te aanschouwen. Nee, hij doet niet mee. "Als ik dit zie, dan denk ik aan de VTM-reclamespot voor Op zoek naar Maria , de musicalzangersselectie waarbij mensen spontaan samenscholen en in dansen uitbarsten." In zijn ogen staat te lezen dat hij zin heeft.

In enkele woordjes Engels heeft de Zweedse voorzitter (die ook foutloos Nederlands spreekt) de activiteit van de avond bondig toegelicht aan het publiek. Nadien neemt de fitnessinstructrice het over. De sessie is elke week anders, naargelang van de muziekkeuze van de instructeur. De sportoefeningen zijn Zweeds 'erkend' (en worden maandelijks gecontroleerd): opwarming, lenigheid, krachtoefening, harttraining en stretching, telkens met verschillende intensiteit. In feite is het woord jympa de koosnaam voor de Zweedse gymnastiek in de lagere school: wat luchtige, prettige oefeningen. En nu denkt iedereen dat Friskis dit uitgevonden heeft.

Het is eindelijk zover. In concentrische cirkels schaart iedereen zich rond instructrice Lene Kristensen. De work-out gaat van start op muziek met een zachte beat. Handen links boven, links onder. Een knie optrekken, weer neerzetten. Tussen het publiek wordt Lene 'nagebootst' door hosts (vrijwilligers-begeleiders) in rood T-shirt. "Op die manier ziet iedereen van op elke plek elke oefening goed," verklaart Åsenius. "Tv-schermen plaatsen zou te veel werk vragen van onze vrijwilligers," geeft hij toe. "We willen wel een podium, maar die boot houdt de Stad Brussel af. Al beschadigen we het gras nu meer dan als er een podium voor de instructeurs zou staan. Elk jaar opnieuw moeten we Leefmilieu Brussel (BIM), het Gewest, de gemeente en de politie om toelating vragen," zegt hij met een zucht. "De subsidies komen alleen van de Vlaamse Gemeenschap. De gemeenten Etterbeek en Brussel komen niet over de brug. En de Sportdienst van de VGC heeft geen autoriteit in het Gewest. Als we van plek veranderen binnen het park (achter de Triomfboog, bij metro Merode is het grondgebied Etterbeek, red.) , wil de schepen van Sport van Etterbeek volgend jaar misschien iets doen."

Daar liggen de uitgelaten deelnemers, aan hun brede, zweterige glimlach te zien, duidelijk allemaal niet wakker van. Zij hebben genoten van hun gratis work-out in het Central Park van de EU-hoofdstad.

>> Friskis & Svettis, elke dinsdag- en donderdagavond in het Jubelpark; meer op
www.friskis.be