Janet Cardenas is het zonnetje op de atletiekpiste

Tijdens de opwarming haar looppas onderbreken om even een danspasje te doen, dat is typisch Janet Cardenas (42). Het goede humeur van de uit Cuba afkomstige atlete is goed gekend in de Brusselse atletiekwereld. Haar prestaties geven haar ook reden tot lachen, want in de masterscategorie is ze nationaal top en staat ze internationaal haar mannetje. “Maar of ik win of verlies, plezier heb ik sowieso.”

‘M ijn eerste liefde was squash,” vertelt Cardenas. “Maar omdat ik steeds te snel naar het balletje liep, raadde mijn trainer me aan om met atletiek te beginnen. Daar begon ik op mijn achtste mee, zonder er eigenlijk echt door geboeid te zijn. Het is pas toen ik een paar jaar later zag dat ik potentieel had, dat het serieuzer is geworden.”

Cardenas groeide op in Havana en zorgde er vrij snel voor dat de Cubaanse atletiekwereld haar leerde kennen. Naarmate ze zich meer inzette tijdens haar tienerjaren verbeterden haar resultaten. Ze richtte zich aanvankelijk op hoog- en verspringen en de 800 meter, en groeide later door naar de 1.500 en 3.000 meter.

“Ik heb met mijn trainer duidelijke doelen gesteld en heb die ook gehaald. Ik ben onder meer provinciaal en nationaal kampioen geweest. Tijdens de Centraal-Amerikaanse en Pan-Amerikaanse Spelen heb ik eveneens podiumplaatsen verzameld. Ik leefde toen echt voor mijn sport. Op de secundaire school en de universiteit zat ik op een sportschool, en als lid van de nationale ploeg trok ik regelmatig naar het buitenland. Op hoogtestage naar Mexico, bijvoorbeeld. Als sportman was het in Cuba geen probleem om te reizen.”

Haar ouders werkten voor Cuban Airlines en zaten ook regelmatig in het buitenland. Indirect heeft dat meegespeeld in een van de grootste ontgoochelingen van de jonge Cardenas. “Op mijn twintigste was mijn absolute doel me te kwalificeren voor het wereldkampioenschap. Ik haalde het net niet, maar had wel de snelste tijd van Cuba. Toch mocht een meisje mee dat trager dan mij had gelopen. De bond zei dat ik al genoeg reisde met mijn ouders. Dat was zo oneerlijk! Ik was op dat moment zo gedegouteerd door die beslissing dat ik besloot om te stoppen met topsport.”

Zestig kilogram
Cardenas kapte niet volledig met atletiek. Ze deed het nog op recreatief niveau, met af en toe een deelname aan een competitie. Tot haar vijfentwintigste. Toen ze haar diploma Lichamelijke Opvoeding op zak had, werden haar loopschoenen definitief opgeborgen. “Na die teleurstelling van het gemiste wereldkampioenschap heb ik de beslissing genomen om na mijn studies te stoppen. Het afscheid was dus niet al te moeilijk. Ik ben les beginnen te geven en liep helemaal niet meer. Ik verdikte van ruim 46 naar 60 kilogram.”

“Toen mijn ouders een paar jaar later een opdracht kregen om Cuban Airlines in België te vertegenwoordigen, zijn mijn broer en ik hen gevolgd. Twee jaar lang heb ik hier eveneens voor de vliegmaatschappij gewerkt, alvorens terug te keren naar Havana.”

Lang bleef Cardenas niet in haar thuisland, want zowat een jaar na haar terugkeer vertrok ze opnieuw naar Brussel. Ze wou er haar kans wagen, deze keer zonder haar ouders. Ze had zich aangepast aan de koude en de mentaliteit van de Belgen. “Ik ben vrij snel aan de slag kunnen gaan aan de ULB, waar ik aanvankelijk sportmonitrice was en nu medeverantwoordelijke ben voor de sportzalen en het materiaal.”

“Op een dag zag ik er een affiche hangen van de atletiekclub van Elsene, die op zoek was naar een trainer. Ik ben één keer naar Excelsior gegaan om het nog eens te proberen. Moe dat ik daarna was (lacht). Na heel wat denkwerk heb ik uiteindelijk toch beslist om de stap te zetten.”

Bij haar eerste stap op de atletiekpiste van haar nieuwe club, kwamen volgens Cardenas al de herinneringen uit haar jeugdjaren terug. Ze ontdekte opnieuw de passie die ze had voor atletiek en werd door de club ingelijfd als jeugdtrainer. Toen haar leerlingen vroegen om te bewijzen dat ze geen praatjesmaker was, besloot ze deel te nemen aan een interne clubcompetitie. “Jij? Kampioene in Centraal-Amerika? Bewijs het maar eens. Ik besloot om tijdens die competitie de 800 meter te lopen. Iedereen blij, behalve ik (lacht). Ik had nog nooit zo traag gelopen.”

“Ik heb toen beslist om terug te beginnen trainen en dat heeft zowat anderhalf jaar geduurd. Maar wel alleen, ik trainde dus enkel wanneer ik wou en stopte als ik moe was. Allesbehalve ideaal. Maar met een middelmatig niveau besloot ik toch terug met competitie te beginnen. Ik stapte na verloop van tijd ook over naar Excelsior, waar ze een grote groep masters (+35 jaar) hebben.”

Alles, werkelijke alles
De Janet die trainde wanneer ze wou, is veranderd in een Janet die vijf dagen per week traint en nog steeds les geeft aan jongeren. Waarmee ze op haar vijfentwintigste was gestopt, zet ze nu voort. Ze zou graag de cirkel rondmaken en de tijden evenaren die ze in haar beste jeugdjaren liep. “Dat wordt moeilijk, maar het is mogelijk. Ik zal me dan wel moeten focussen op de 800 meter. Als ik nu zie dat er voor de 800 meter een competitie hoogspringen is, schrijf ik me ook daar voor in.”

“Ik ben gulzig, ja. Ik ben 42 jaar en besef dat ik nu niet voor de faam moet gaan. Plezier wil ik hebben, en heb ik. Daar doe ik het voor. Het motiveert me om met jonge meisjes te lopen en hen te pushen. Ze zijn soms verbaasd dat ik nog mee kan. Dat is goed voor hun en mijn resultaten. En dat motiveert me.”

Het plezier straalt van Cardenas af, haar glimlach is alom bekend. Ze geniet van haar sporten en zet dat om in uitstekende resultaten. “Ik ben al verschillende keren Belgisch kampioen geworden en sinds 2009 heb ik telkens aan het Europees- en wereldkampioenschap deelgenomen. Mijn mooiste prestatie is een bronzen medaille op het EK indoor van 2013 in San Sebastian, op de vijfkamp. Voor de laatste discipline stond ik vijfde, ik moest dus schitteren op de 800 meter. Het was fantastisch om op het podium te staan, want ik had echt alles gegeven.”

“Dat is net mijn probleem, want meestal laat ik me gaan. Als ik een goed resultaat haal, ben ik blij. Maar slaag ik daar niet in, dan zal ik ook tevreden zijn.”

Cardenas loopt heel het jaar door, op drie weken rust in september na. De komende weken duikt ze dan ook het veld in, uiteraard ook tijdens de CrossCup in Laken. “Eind maart ga ik naar het Europees kampioenschap indoor en later wellicht naar het wereldkampioenschap. Al moet ik dat nog zien, want het vindt in Australië plaats en ik moet alles zelf betalen. Maar hoe dan ook, ik zal aan atletiek blijven doen. Zolang mijn lichaam wil. Ik heb er te veel plezier in om aan stoppen te denken.”

Tim Schoonjans