Japanse gevechtskunsten: kendo, iaido en jodo

In Oudergem heeft dit weekend de 13de editie van de International Goodwill Championships of de 'Nakakura Cup' plaats. Liefhebbers van Japanse gevechtskunsten kunnen er terecht voor demonstraties en wedstrijden kendo en iaido.

Kendo is na judo een van de populairste Japanse gevechtssporten. Deze martial art wordt gevochten met het zwaard en gaat terug op de meer dan duizend jaar oude traditie van de samurai. Maar zo oud en populair als kendo in Japan is, zo jong en relatief onbekend is de sport nog in België. Hier beoefenen op dit moment zo'n achthonderd mensen kendo of de verwante gevechtskunsten iaido en jodo.

Kendo werd in België geïntroduceerd door de Japanse sensei Nakakura die hier voor het eerst te gast was in september 1969. In 1977 kwam hij terug voor de Europese kampioenschappen die in Brussel werden georganiseerd, en nog eens vijftien jaar later, in 1992, leidde hij hier de eerste kendo- en iaido-seminaries die een jaarlijkse traditie zouden worden in de maand december. Aan de seminaries zijn ook de International Goodwill Championships of de Nakakura Cupverbonden, een van de belangrijkste kendo-toernooien in Europa, waaraan 250 kendoka's van dojo's (clubs) uit verschillende landen deelnemen. Ondertussen is Nakakura overleden en wordt de uitgebreide delegatie Japanse meesters geleid door sensei Hirakawa.

Lichaam en geest
Kendo wordt nog steeds in de Japanse scholen onderwezen. Twintig miljoen mensen beoefenen er de sport en de meesters die de achtste dan hebben behaald zijn in Japan echte helden. Wedstrijden worden gevochten in de typische lange, meestal zwarte, gewaden, volgens een puntensysteem dat gebaseerd is op de lichaamsdelen van de tegenstander die men met het zwaard weet te raken. Het zwaard is van bamboe, de lichaamsdelen die ertoe doen, zijn het hoofd (men), de rechterpols (kote), romp (do) en keel (tsuki).

Dat de sport, zoals wel meer Japanse gevechtssporten, ook om lichamelijke en geestelijke (zelf)beheersing draait, komt het best tot uiting bij iaido, dat individueel beoefend wordt volgens verschillende gecodificeerde bewegingen of kata's, die eventueel met een echt zwaard uitgevoerd worden. Ook jodo verloopt volgens deze kata's, maar dan met twee personen waarvan een het bamboezwaard en de ander een houten stok hanteert.

Drums
Iedereen die wil kan naar de Goodwill Championships komen kijken. Zaterdag trainen kinderen, beginners en gevorderden en vechten een aantal kendoka's voor de overgang naar een hogere graad. Zondag hebben de tornooien voor mannen, vrouwen en bezoekers plaats. Ceremonies en demonstraties worden begeleid door de muziek van de Taiko-drums die nauw verbonden zijn met de Japanse krijgskunst. De traditionele samurai maakten er al gebruik van om de vijand te intimideren en de slechte geesten te verjagen.