Qwan Ki Do: 'We hebben medaille-kansen'

Het moet een première zijn: Brussel ontvangt een hoogstaande internationale competitie van Aziatische vechtkunst. Al is het eigenlijk geen toeval dat het wereldkampioenschap Qwan Ki Do hier plaatsvindt. Onze hoofdstad is het Belgische centrum wat beoefening van de Vietnamese vechtkunst betreft en ziet het aantal deelnemers alleen maar toenemen.

‘Q wan Ki Do is een jonge sport die op eeuwenoude tradities steunt,” vertelt Catherine Huwaert (40), mede-oprichtster van de Belgische federatie. “Het is in 1981 dat Pham Xuân Tong met de vechtkunst is begonnen. Dat deed hij in Frankrijk, waar hij voor zijn studies verbleef. Het was een manier om zijn meester te eren en diens leer voort te zetten. Hij creëerde zijn eigen stijl door elementen uit de Chinese en de Vietnamese vechtkunsten te combineren.”

De Vietnamese bedenker van Qwan Ki Do had niet enkel oog voor Aziatische vechtkunsten, hij maakte ook de brug naar de Westerse cultuur. Europeanen hebben nu eenmaal een verschillende lichaamsbouw en levensstijl dan de Vietnamezen en daarom paste hij de stijl aan.

“Qwan Ki Do is een complete sport die ook belang hecht aan de relatie die je hebt met jezelf en je lichaam. Er zijn bijvoorbeeld elementen van Vietnamese Tai Chi in verwerkt. Ook de relatie met anderen is van belang. Het is uiteraard niet de bedoeling om de confrontatie aan te gaan. De meeste beoefenaars komen amper in conflictsituaties terecht omdat ze zelfvertrouwen hebben en mogelijke conflicten kunnen afzwakken dankzij hun aangeleerde kennis.”

Die kennis onder de knie krijgen vereist jarenlange training. De beoefenaars leggen regelmatig proeven af om een hogere graad te behalen, die te zien is op hun gordel. Het is een leerproces dat nooit echt eindigt, want de discipline is zeer divers. “Je bent er heel je leven mee bezig. Hoe hoger je gaat, hoe dieper er wordt ingegaan op de basis en hoe meer die wordt ontwikkeld.”

“Neem nu de traditionele wapens. Je hebt de lange stok, de korte stokken, de nunchaku, de ketting; noem maar op. En daarnaast heb je ook nog wapens als het zwaard en de bijl. Het vergt jarenlange training om al die wapens onder de knie te krijgen.”

Vechten als een aap
Uiteraard wordt er niet met bijlen en stokken op elkaar afgestormd. De sport wordt in alle veiligheid uitgeoefend en al de wapens worden zo goed mogelijk onschadelijk gemaakt. Het is ook aan de beoefenaar om gecontroleerd te handelen. “Die controle is primordiaal. We nemen soms deel aan competities om onze oefeningen in praktijk om te zetten en te kijken hoe onze leden omgaan met bepaalde situaties. Tijdens die wedstrijden mag er geen agressie zijn, je moet je lichaam en emoties onder controle hebben.”

“Een vechtkunst vereist, net zoals de omgang met een wapen, zelfbeheersing en onderscheidingsvermogen. Daarom hechten wij zoveel belang aan die controle. Daarnaast vereist Qwan Ki Do discipline, net als bij andere vechtkunsten. Wie dat niet heeft, zal het niet lang uithouden.”

Typerend aan deze vechtkunst is eveneens het acrobatische aspect. Zoals de schaarbeweging: met de benen een tegenstander via de benen, romp of nek tegen de grond werken. Dergelijke elementen zijn troeven om jonge beoefenaars aan te trekken. “Ook de dierentechnieken, die gebaseerd zijn op bewegingen van dieren als de aap en de tijger, spreken jonge gasten aan. Je kunt er verschillende spelvormen mee ontwikkelen en hen zo inleiden in de sport.”

“Er zijn in België trouwens meer kinderen die aan Qwan Ki Do doen dan volwassenen. Momenteel zijn er in België zowat 350 mensen ingeschreven bij de federatie, waarvan toch wel twee derde van het mannelijke geslacht.”

De huidige Belgische federatie werd in 2003 opgericht. Het aantal deelnemers beoefent de vechtkunst vooral in de hoofdstad, maar daar komt stilaan verandering in. “Momenteel is het overgrote deel actief in Brussel, ja, maar er zullen binnenkort clubs bijkomen. Vorig seizoen werd een club geopend in Luik, dit seizoen twee clubs in Brussel en volgend jaar volgt normaal gezien Antwerpen. We spreken een meertalig publiek aan.”

“De laatste twee – drie jaar is er een duidelijke groei. Verschillende leden hebben de nodige graden gehaald om les te mogen geven en zijn dat ook beginnen te doen. De inbreng van buitenlandse mensen met hoge graden is ook wel belangrijk. Een Fransman en een Roemeen, twee nationaliteiten die tot de top behoren in Qwan Ki Do, zijn bijvoorbeeld bezig met het oprichten van hun eigen club in België.”

Nog geen erkenning
Dat België zijn plaats heeft verworven in het milieu van Qwan Ki Do zal dit weekend pas echt duidelijk worden. Vorig jaar kregen ze het voorstel om het wereldkampioenschap voor volwassenen te organiseren en ze hapten toe. Na een jaar hard labeur, van wringen en wroeten, volgt van drie tot en met vijf april de apotheose. “We beschikten niet over enorm veel middelen. We zijn niet erkend door Adeps (tegenhanger van Bloso, red.) en maakten dus geen kans op toekenning van subsidies door hen. De zoektocht naar financiële middelen was lang en hard. Sommige mensen hebben een verkeerd beeld van vechtkunsten en die moet je telkens weer overtuigen. Maar uiteindelijk hebben we toch steun gevonden, onder meer bij de stad Brussel en de Nationale Loterij.”

“Dat was nodig, want dit WK vraagt veel investeringen. Het is best wel uitzonderlijk dat een tornooi van deze omvang en in een discipline als Qwan Ki Do wordt georganiseerd in Brussel. Er worden meer dan vijfhonderd atleten verwacht die meer dan twintig landen zullen vertegenwoordigen. Dat is toch niet niets.”
In het Adeps sportcentrum in Oudergem zullen zowel technische oefeningen als gevechten aan bod komen, eveneens met wapens. Ambiance zal zeker van de partij zijn, want landgenoten tijdens gevechten aanmoedigen is een goede gewoonte. Na de landencompetities zal er vanaf zaterdagmiddag ook per club deelgenomen worden aan de competitie.

“Het niveau zal hoog zijn, dat is zeker. Een aanrader is de traditionele vertoning van onze nationale ploeg en van de internationale ploeg van de World Union of Qwan Ki Do. Tijdens die demonstratie, die zaterdag tegen het einde van de namiddag zal plaatsvinden, zal men wereldtoppers aan het werk kunnen zien.”
Toeschouwers mogen dit zesde wereldkampioenschap gratis bijwonen. De kans zit er in dat ze getuige zijn van een Belgische overwinning, want dat is volgens Huwaert zeker niet ondenkbaar. Nog maar eens een bewijs dat Qwan Ki Do aan het groeien is in onze contreien. “De Belgen maken zeker een kans op medailles. Het zou niet de eerste keer zijn. Vorig jaar hebben onze junioren bijvoorbeeld goud behaald tijdens het Europees kampioenschap. We verdedigen ons goed.”

“Hopelijk blijven we ons verder ontwikkelen. Grote toekomstplannen spreek ik niet uit. We willen groeien, maar de structuur moet volgen. We willen als federatie ook erkend worden om de nodige subsidies te krijgen. Groeien ja, maar niet tegen elke prijs. De geest van Qwan Ki Do en de kwaliteit moeten voorop staan.”