Tien jaar Buurtsport: 'Eerst kinderen, later de academici'

Buurtsport Brussel bestaat tien jaar. Het evolueerde van een sociaal experiment naar een stevige organisatie met 27 beroepskrachten. Reden genoeg om te feesten (in stijl: kinderen éérst), maar ook om te evalueren en nieuwe accenten te leggen.

In 1999 werden de eerste lijnen uitgetekend, maar de officiële start van de vzw Buurtsport Brussel dateert van november 2000. De combinatie van sport (op maat van kansarme wijken) en opleiding/werkgelegenheid was een strategische zet die nu ook elders in Vlaanderen wordt opgepikt. De hoofdstad als maatschappelijk laboratorium, noemt huidig coör­dinator Gert Eeraerts het.

"Buurtsport - oorspronkelijk Buurtbal - als methode werd destijds vanuit de Koning Boudewijnstichting gelanceerd," vertelt Eeraerts. "Een Vlaams verhaal, waarbij gemeentelijke sportdiensten wat losse wijkinitiatieven opzetten naar kinderen en jongeren die ze anders niet bereikten. Meestal kwam dat gewoon bij het takenpakket van een sportambtenaar."

"In Brussel werd een ander spoor getrokken. Hier werd dubbel ingezet: enerzijds op een bijkomend sportaanbod, anderzijds op werk: jonge mensen zonder diploma werden gevormd en opgeleid als sportmonitor om hun meer kansen op de arbeidsmarkt te gunnen. En het werkt! Heel wat Vlaamse centrum­steden volgen nu het Brusselse voorbeeld. De methode werd onlangs ook opgenomen in het decreet Lokale Diensteneconomie."

"Op vrijwilligers draaien is mooi en nobel, maar ook die mensen dienen naar waarde geschat te worden. In Brussel is dat zeker het geval: hier zijn veel mensen zonder baan. Mensen die echt wel iets willen doen voor de maatschappij, maar die ook graag iets terug willen. Een degelijk statuut, daar willen we mee voor strijden. Vroeger kon als het ware de slager om de hoek boksles geven. Nu moet je een degelijke opleiding hebben, alles moet se­rieus omkaderd. Oké, maar zorg dan ook voor de nodige middelen en ondersteuning."

Buurtsport Brussel wil blijven vernieuwen. "We gaan nog verbreden, en ook nieuwe doelgroepen aanboren. In het najaar doen we mee aan de Belgian Homeless Cup (voetbal voor daklozen, FM) , we zetten Tumble 4 Fun - trampoline en turnen - op, en we willen ook senioren bereiken én impulsen geven in andere wijken. Een ander accent wordt de sociale mobiliteit. Brussel heeft goed openbaar vervoer, maar toch blijft bij hele groepen de mobiliteit beperkt. Sommige jongeren kennen Brussel op hun duimpje, maar er zijn er ook velen die vastkleven aan hun wijk, er nauwelijks buiten raken. Ik herinner me nog de reactie van een jongen uit Kuregem toen we naar de Scholengordel reden: 'Aha, de weg naar Marokko!' Het klonk me toen grappig, maar zijn woorden zijn blijven hangen. Het is schrijnend dat hij en vele anderen nooit verder raken dan het Zuidstation, behalve één keer per jaar voor de uittocht naar Marokko. Organiseer je iets één straat verder dan 'hun wijk', dan komen ze niet. We moeten dus ook helpen de horizonten te verbreden."

"Daarnaast willen we dat stichtende initiatieven blijven uitmonden in nieuwe sportclubs, zodat die een structureel aanbod kunnen bieden. Vroeger stelde men steevast dat veel kansarme en allochtone jongeren niet in een sportclub stapten omdat die vorm hen te vreemd, te gestructureerd was. Onze ervaring leert dat zo'n clubwerking wel degelijk werkt. Alleen moet de structuur aangepast zijn. Zijzelf moeten de club zijn, het moet van bij hen vertrekken, niet van bij de structuur."

:: 10 jaar Buurtsport wordt gevierd met op vrijdag 18 juni een SportFeest vol initiaties en activiteiten: van 9 tot 15 uur voor scholen, van 16 tot 19 uur voor al wie jong is. In Zaal Victoria (Leon Autriquestraat 4, 1081 Koekelberg). Op 3 december volgt nog een academische zitting. Meer op 02-412.03.50 of www.buurtsportbrussel.be