Vlagjes en valpartijen tijdens Tour de France in Brussel

Honderdduizend mensen werden er verwacht, en die voorspelling willen we graag geloven. De aankomst van de eerste rit van de Tour was een massaspektakel waarop Rock Werchter jaloers mag zijn. Verslag van een wielerfeest annex familiedag.

"D ie versmalling hier, dat gaat nog problemen geven. Het is te hopen dat er niet te veel renners vallen." Profetische woorden van een collega bij het inspecteren van de laatste rechte lijn op de Houba de Strooperlaan. Zeshonderd meter voor de finish vernauwt het parcours door enkele drempels in het midden van de weg. Binnen enkele uren zal hier de wielergekte toeslaan, nu is alles nog relatief rustig.

Naar een Tourrit in Brussel gaan kijken, dat begint voor veel mensen op de metro. Er wordt uitzonderlijk veel Nederlands gesproken. Het aantal foute petjes en wielertruitjes over een volwassen bierbuik is groot. Bij de halte Heizel stroomt de massa naar buiten. Het gaat vooral richting Atomium, waar een eet- en drinkdorp is opgezet. Wie vaker naar een voetbalwedstrijd gaat kijken, wordt hier verrast door de gemoedelijke sfeer. Veel toeschouwers profiteren ervan om er een familie-uitstapje van te maken en de kinderen mee te brengen. Een horde Amerikaanse studentes, nog niet lang de bakvisstatus ontgroeid, verklaart enthousiast dat ze hier zijn om 'Lance' te steunen. Af en toe fietst er een verdwaalde wielertoerist voorbij.

Het mediadorp aan de voet van het Koning Boudewijnstadion maakt duidelijk waarom de Tour een van de grootste sportevenementen ter wereld is. Zenders waarvan een mens nog nooit gehoord heeft, strijden om de titel 'bus met de grootste satelliet'. Er zijn nauwelijks Belgische nummerplaten te zien. Om de verwarring compleet te maken, patrouilleren er Franse gendarmes . Brussel lijkt, ondanks het grote aantal Vlamingen op bezoek, vandaag nog meer een Franse kolonie dan anders. Op het Atomium wappert zelfs de Franse driekleur, sacrebleu ! Gelukkig zet de aanwezigheid van talloze Vlaamse vendelzwaaiers ons weer met de voetjes op de grond. Het aantal vlagjes is overigens niet te tellen: Vlaamse leeuwen, Belgische driekleuren en Brusselse irissen kleuren het straatbeeld. Een socioloog zou er ongetwijfeld een onderzoek in zien. De meeste mensen zijn echter al lang tevreden dat de sfeer goed is, en de pintjes koud zijn. Ondanks het warme weer melden de vriendelijke mensen van het Rode Kruis dat er voor hen nauwelijks werk is.

Het product Tour
Om tien voor vier rijden de renners België binnen in Putte. In Brussel moet dan alles nog beginnen, al zorgt de reclamekaravaan voor verstrooiing. Praalwagens passeren met luide muziek. De knappe dames erbovenop, steevast vergezeld van een half hysterische publieksmenner, strooien gadgets in het rond. Het koppel voor ons doet erg zijn best om zoveel mogelijk buit binnen te halen, terwijl ze al een zak vol prullaria meezeulen. Achter ons breekt een kleine oorlog uit tussen broer en zus om een wielerpetje. Een ding is zeker: wie nog dacht dat de Tour geen hypercommercieel product was, vergist zich. Wie opgevoed is met verhalen over klassieke wielerheroïek, stuit het een beetje tegen de borst.

Terwijl de fin d'usage privatif -auto voorbijrijdt, stijgt de spanning. De speaker deelt mee dat de koning gearriveerd is, vergezeld door zijn plaatsvervanger, Eddy Merckx. Het is Merckx' feestje vandaag: de man wordt 65 en dat wordt gevierd. Ondertussen zien we op het grote scherm aan de aankomst hoe een ontsnapping met onder anderen de Belg Maarten Wynants (Quick-Step) in het water valt. Daarmee wordt de kans op een Belgische ritzege zeer klein. Vlakke Tourritten volgen namelijk een vast stramien: start, vroege ontsnapping, die in het zicht van de meet gegrepen wordt, gevolgd door een massasprint. Vandaag is dat niet anders, en door de afwezigheid van Tom Boonen zijn er weinig landgenoten die zoiets aankunnen.

Om halfzes maken de renners zich op voor het laatste rechte stuk. 1.800 meter lichtjes bergop, ideaal voor een sprint. Aan de aankomst bereikt de spanning een hoogtepunt. Vaders kreunen onder het gewicht van hun nageslacht terwijl iedereen een beter zicht probeert te krijgen. En dan: een valpartij. En nog een... En nog een... Zowat driekwart van het peloton gaat tegen de vlakte. Aan het publiek ontsnapt een collectief 'oooh', hier en daar wordt er gelachen. In de verwarring is de Italiaanse veteraan Alessandro Petacchi (Lampre) de snelste van het groepje overlevenden. Zelfs nadat ze gevallen zijn, zoeven de meeste renners te snel de aankomst voorbij om hen te herkennen. Alleen de gelukkigen op de eerste rij zien meer, of de vips op de tribune natuurlijk.

Onze analyse dat de vernauwing van het parcours tot de valpartij leidt, blijkt fout. "Het zijn de renners die de schuld dragen. Als je niet wilt remmen, dan moet je niet schrikken dat er hommeles van komt," weet Eddy Merckx achteraf aan de VRT te vertellen.

Een Touraankomst op een zonnige zondagmiddag. Voor wie houdt van het kuddegevoel: doen! Voor alle anderen: de tv is voor een keer beter dan het echte werk.