Son en danzón op 'Couleur Café' met Rey Cabrera

Er verblijven in Brussel heel wat buitenlandse rasmuzikanten. Couleur Café levert daarvan een meer dan duidelijk bewijs, met op de affiche kunstenaars als N'Faly Kouyaté, Studio Pagol, Abdelli, Zap Mama en Cleo's Family. Ze komen uit alle windstreken maar hebben een thuishaven gevonden in onze hoofdstad. Sinds een jaar of drie kunnen we aan dat lijstje ook de Cubaanse tresero Rey Cabrera toevoegen: met zijn Amigos treedt hij vrijdag 1 juli in de vooravond aan.

Voor hij in 2002 met een Vlaamse schone trouwde en in Brussel kwam wonen, speelde Rey Cabrera lange tijd aan de zijde van María Ochoa. Daarnaast trad hij regelmatig op in de legendarische Casa de la Trova van Santiago de Cuba en verzorgde hij jarenlang de muzikale omlijsting van een radio- en een tv-programma.
Sinds hij in ons land vertoeft, bouwt hij rustig aan een eigen solocarrière. Binnenkort op alle grote wereldpodia in het spoor van Buena Vista Social Club en van zijn jeugdvriend Eliades Ochoa, maar nu eerst op Couleur Café.

Rey Cabrera groeide op in San Luis dos Caminos, een bergdorpje vlak bij Santiago de Cuba. Zoals bijna overal op Cuba nam ook in huize Cabrera de muziek een belangrijke plaats in. Reys vader en twee oudere broers speelden tres en gitaar. Samen vormden ze zelfs een groep die in het dorp en omstreken veel gevraagd werd om verjaardagen en feesten allerhande op te luisteren.

Muziekschool heeft Rey Cabrera nooit gevolgd. Hij heeft alles zuiver op het gehoord geleerd. Het was een van zijn oudere broers die al vlug doorhad dat Rey toch wel heel muzikaal begaafd was. Ze schreven hem in voor allerlei wedstrijden. Overal waar hij meedeed, kaapte hij de eerste prijs weg. Dat was meestal een vaatje rum, dat daarna tamelijk snel geledigd was. Een beetje te snel, vond pa Cabrera, en het was gedaan met de wedstrijden.

Postbode
Van zijn vijftiende tot zijn zeventiende vervulde Rey zijn militaire dienstplicht. Zo raakte hij betrokken bij de gevechten rond de Varkensbaai. In 1975 moest hij zelfs met het leger naar Angola. De muziek bleef echter altijd deel uitmaken van zijn leven.

Maar enkel leven van de muziek zat er in Cuba niet in. Als muzikant hang je af van een bepaald muziekcentrum. Daar wordt bepaald waar en wanneer je moet optreden. Daarvoor krijg je dan de tegenwaarde van ongeveer vijf euro uitbetaald - per maand welteverstaan. Zelfs als er meer concerten zijn dan het minimumaantal van vijf, blijft het loon hetzelfde.

De muzikanten die optreden in internationale hotels hebben meestal een hoed waar de toeristen dollars mogen ingooien. De directie van het hotel incasseert echter eerst het geld en wisselt dat in pesos convertibles, een speciale versie van de lokale munt waarmee je terechtkunt in de zogenaamde dollarwinkels. Daarom zijn er veel artiesten die verkiezen dat je hen gewoon wat trakteert in de bar.

Cabrera heeft ook allerlei andere baantjes gehad. Zo kwam hij jaren aan de kost als chauffeur. Daarnaast werkte hij vooral in de landbouw en op de suikerrietplantages.

Op een bepaald moment vaardigde Fidel Castro een regel uit die bepaalde dat iedereen moest leren lezen en schrijven. Cabrera was toen achttien en zat op dezelfde school als Eliades Ochoa. De twee zagen het echt niet zitten op de schoolbanken en maakten nogal wat amok. Als straf moesten ze sociaal werk verrichten en kregen ze de taak van postbode toegewezen. De toestand van hun fietsen was echter zo erbarmelijk dat het niet lang duurde voor ze in een gracht belandden en de post overal in de natuur verspreid lag. Hun volgende baantje was klusjesman in een theater, maar dat liep al even faliekant af. Hoewel hun muzikale wegen zich in de loop de jaren scheidden, hebben de twee nog steeds nauw contact.

Mojito
Het verhaal over hoe Lydia en Rey elkaar ontmoetten, is stof voor een filmscenario. Lydia zag hem toevallig aan het werk in de Brusselse Archiduc op een zondagavond toen hij daar optrad in gezelschap van Enrique, de oudere broer van Eliades Ochoa. Het was liefde op het eerste gezicht en de twee stapten al vlug in het huwelijksbootje. Waar ze beiden echter geen rekening mee gehouden hadden, was de hele rompslomp van papieren die je moet invullen, wil je als Cubaan emigreren uit je land. Tot de huidige dag is het hele zaakje nog niet volledig afgerond, ook al zijn ze officieel getrouwd.

Ondertussen is Cabrera hier al flink ingeburgerd. Hij heeft zelfs een eigen groep om zich heen. De eerste muzikant die hij polste was Humberto González. Hij ontmoette hem in het Habana Café vlak bij de Grote Markt. Al vlug volgden andere Cubanen, zoals bassist Dennis Nicles, Jesús 'Chuchi' Rivera (bongo's), Barbara Fernández (zang, dwarsfluit) en klarinettist Osvaldo Lichtenzveig, de enige niet-Cubaan van de groep. Ze spelen een repertoire dat hoofdzakelijk bestaat uit son-standards, maar Cabrera heeft daar recent een drietal eigen nummers aan toegevoegd, waaronder 'Canto a Bruselas', een welgemeende ode aan onze hoofdstad op het ritme van authentieke danzón en son. Rey Cabrera is op en top een beroepsmuzikant maar bovenal een echte levensgenieter die van een lekker glaasje wijn houdt en het apprecieert dat vrienden onverwachts bij hem komen binnenvallen. Of hij het koude weer hier niet lastig vindt? "Ik trek gewoon wat meer kleren aan als het nodig is," antwoordt hij laconiek. Tijdens Brussel-Bad deze zomer houdt Cabrera samen met zijn vrouw Lydia en met goede vriend Marquito de Santiago een kleine bar open, de Bruscroco. Hier kun je terecht voor de enige ware mojito.

:: Rey Cabrea y Los Amigos, vrijdag 1 juli op Couleur Café, 19 uur op podium 3.
Kaartjes kosten 25 euro in voorverkoop en 31 euro aan de kassa; een pasje voor de drie volle dagen (alleen in voorverkoop verkrijgbaar) kost 58 euro.
Alles wat u verder over Couleur Café zou willen weten (het complete programma, vervoer, de inwendige mens enz.) is te vinden op de website