Artsenstaking: grote impact bij Europaziekenhuizen en CHIREC, weinig hinder in UZ

Minder dan vijf procent van de artsen van het Universitair Ziekenhuis van Brussel (UZ Brussel) legt maandag het werk neer. Patiënten bij wie de afspraak omwille van de staking toch niet zou kunnen doorgaan, worden tijdig ingelicht. Bij de Europaziekenhuizen is dat zo'n 80 procent. Ze draaien op zondagsdienst.

Heel wat artsen leggen vandaag voor het eerst in meer dan twintig jaar het werk neer uit onvrede met de hervormingsplannen van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). De Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS) roept alle artsen, zowel in privépraktijken als in ziekenhuizen, op om tussen 8.00 en 18.00 uur alleen dringende zorgvragen te behandelen. De impact voor de patiënt varieert tussen de verschillende ziekenhuizen.

Vandenbroucke is onder meer van plan om de ereloonsupplementen te plafonneren. Volgens BVAS zorgt het voorontwerp van kaderwet van de minister voor "een aantal perverse effecten die nadelig zijn voor de kwaliteit van de zorg en voor de patiënt". "De evolutie richting een staatsgeneeskunde, met lange wachtrijen en zonder gepersonaliseerde zorg of keuzevrijheid voor arts en patiënt moet koste wat het kost worden vermeden", aldus BVAS.

Impact beperkt in UZ

Volgens Karolien De Prez, woordvoerster van het UZ Brussel, zal de impact van de staking eerder beperkt zijn in het complex. Minder dan vijf procent van het ziekenhuispersoneel van het UZ legt maandag het werk neer.

In welke diensten deze artsen actief zijn, kan het UZ Brussel niet meedelen. Het UZ Brussel zal de patiënten van wie de afspraak last minute en als gevolg van de staking toch niet kan doorgaan, tijdig verwittigen.

In een statement laat het UZ Brussel wel verstaan de bezorgdheid over de aanpassing van de kaderwet op de ziekenhuisfinanciering en de organisatie van de zorg te delen. "Maar als ziekenhuis willen we vooral inzetten op overleg. Artsen kunnen individueel beslissen of ze wensen te staken", duidt De Prez.

De communicatiedienst van het Sint-Pietersziekenhuis in het centrum van Brussel laat aan BRUZZ weten dat er een 'beperkte' impact is van de artsenstaking en dat de dienstverlening in het ziekenhuis 'vrijwel normaal' verloopt.

80 procent in Europaziekenhuizen

Maar de verschillen tussen ziekenhuizen op vlak van impact zijn groot, ook binnen Brussel. Bij het ziekenhuisnetwerk Europaziekenhuizen, waar het Sint-Elisabethziekenhuis in Ukkel, en het Sint-Michielsziekenhuis in Etterbeek onder vallen, heeft 80 procent van de artsen die antwoorden op een interne rondvraag, gemeld dat ze staken.

“De algemene vergadering van artsen heeft massaal gehoor gegeven aan de oproep om te staken. Daarom draaien we vandaag op een zondagbezetting”, zo legt woordvoerder Arnaud Kamp uit aan BRUZZ.

“Alle consultaties, geplande hospitalisaties en technische onderzoeken zijn uitgesteld. Maar de spoeddienst is open, net als die diensten die dringende zorg verlenen of chronische zorg die niet uitgesteld kan worden. Zo hebben we afgesproken met de artsen dat dialyse en oncologische afspraken wel plaatsvinden vandaag.”

Volgens Kamp zijn alle getroffen patiënten ongeveer anderhalve week geleden op de hoogte gebracht. “De kans dat er vandaag hier patiënten toe komen die van niets weten, is vrij klein. We hebben ervaring met algemene stakingen, we bellen alle betrokkenen op en als we ze niet bereiken sturen we een sms. Ik geloof dat zo goed als iedereen op de hoogte is.”

CHIREC

Ook bij de ziekenhuizen van CHIREC (Deltaziekenhuis, Sint-Anna Sint-Rémi, Kliniek van de Basiliek, Centrum Edith Cavell) klinkt hetzelfde geluid. "80 procent van alle consultaties die vandaag gepland stonden zijn uitgesteld", zo zegt dokter Jean-François Annaert, hoofdarts van het Deltaziekenhuis.

"Enkel hoogdringende ingrepen en verzorging vinden nog plaats. En ook de afdeling materniteit blijft draaien, we kunnen moeilijk vragen aan vrouwen om te wachten met bevallen." Ook de spoeddienst van de CHIREC-ziekenhuizen is vandaag volledig operationeel.

Opvallend, niet alleen de artsen verbonden met het ziekenhuisnet, maar ook het management staat achter de actie vandaag. "De directie steunt de eisen van de syndicaten, maar ze hebben alle artsen vrij gelaten in hun keuze om mee te staken of niet. Aan de stakingsoproep is massaal gehoor gegeven", zo besluit Annaert.

CHU Brugmann

CHU Brugmann garandeert zorg ondanks protest. Zowel de artsen als de directie van het CHU Brugmann voeren op verschillende manieren actie tegen de hervormingsplannen van de minister van Volksgezondheid. Het protest uit zich onder meer via sensibilisering van patiënten, spandoeken, armbanden en werkonderbrekingen.

Toch blijft de toegang tot zorg gegarandeerd. "Zorg toegankelijk houden voor onze patiënten zit in het DNA van het CHU Brugmann," zegt woordvoerster Delphine Jarosinski. "Daarom gaan de meeste consultaties en de medische en chirurgische activiteiten gewoon door op maandag 7 juli."

Loondienst vs. zelfstandige

Karolien De Prez van het UZ Brussel legt uit waarom er zulke grote verschillen bestaan tussen ziekenhuizen. "De artsen van de universitaire ziekenhuizen zijn in loondienst. Zij krijgen ook wel ereloonsupplementen, maar die gaan grotendeels naar het ziekenhuis. Maar bij algemene ziekenhuizen zijn de artsen zelfstandigen, zij hebben een ander statuut." Dat kan volgens haar mee het verschil verklaren van de stakingsbereidheid.

Bij de Brusselse Huisartsenkring, de koepel van de Nederlandstalige huisartsen, klinkt het dat er weinig stakingsbereidheid is. "Er zijn enkele huisartsen die mee staken, maar dat is een kleine minderheid", zo zegt woordvoerder Hicham Vanborm. "Wij steunen de oproep van de nationale koepel Domus Medica om het overleg alle kansen te geven."

Margot Cloet (Zorgnet-Icuro): 'Zorg moet betaalbaar blijven'

Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro – dat ook dertien Brusselse instellingen vertegenwoordigt – begrijpt de bezorgdheid van artsen, maar benadrukt dat een hervorming nodig is. Ze nuanceert dat de kern van het plan van minister van Gezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) niet het afschaffen, maar het beperken van loonsupplementen inhoudt. “De minister schaft de supplementen niet af, maar plafonneert ze: op 125 procent bij ingrepen en op 25 procent bij consultaties,” zegt Cloet.

Volgens Cloet is het logisch dat de minister loonsupplementen wil reguleren om de betaalbaarheid van zorg te garanderen. Tegelijk waarschuwt ze dat artsen inkomsten verliezen en ziekenhuizen die bijdragen nodig hebben voor hun werking.

Volgens haar had de minister een bredere hervorming in één keer moeten doorvoeren en daarover open kaart moeten spelen. Op dit moment wordt de hervorming te gefragmenteerd uitgerold. Dat zorgt volgens haar voor onzekerheid bij veel artsen. “Zij voelen zich alsof ze een blanco cheque moeten tekenen. Het was beter geweest om het hele plan in één keer bekend te maken.”

Cloet vreest dat als meer artsen zich deconventioneren – dus niet langer de officiële tarieven volgen – de zorg voor veel mensen onbetaalbaar wordt. “We moeten ervoor zorgen dat zorg ook voor Brusselaars met beperkte middelen toegankelijk blijft. Nu kiezen mensen soms pas als allerlaatste voor een doktersbezoek, omdat het financieel gewoon niet lukt.”