Fraude OCMW Anderlecht: parlement maakt tientallen dossiers over aan parket

Rond de wantoestanden in het OCMW van Anderlecht werd enkele maanden geleden een parlementaire werkgroep opgericht. De tekst met aanbevelingen hiervan is woensdagnamiddag goedgekeurd in de Kamercommissie Sociale Zaken. Denis Ducarme (MR), voorzitter van de werkgroep, wil evenwel een stap verder gaan: hij zal tientallen dossiers overmaken aan het Brussels parket.

In november vorig jaar legde een onderzoek van het VRT-duidingsprogramma Pano verschillende wantoestanden bloot in het OCMW van Anderlecht. In de nasleep hiervan werd in februari een werkgroep in de Kamer opgericht. Die organiseerde, volgend op de 60 uur aan hoorzittingen in de Kamercommissie Sociale Zaken, bijkomende hoorzittingen en werkte aan aanbevelingen voor de regering.

De tekst met aanbevelingen is nu klaar, en werd woensdagnamiddag voorgelegd in de Kamer. In de inleiding sprak men al van “bevestigde disfuncties binnen het OCMW” op vlak van dossierbehandeling, vermoedens van fraude, cliëntelisme en “toxisch leiderschap”.

“We stelden zowel in bepaalde dossiers als op systematisch vlak onregelmatigheden vast”, legt Denis Ducarme (MR), voorzitter van de werkgroep, uit. Op vlak van specifieke dossiers gaat het onder meer om meerdere uitkeringen op dezelfde naam, uitkeringen voor alleenstaanden die in de praktijk samenwonen, of de “politieke leiding die wijzigingen aanbracht in persoonlijke dossiers”.

Systematische fraude

Op systematisch niveau geeft Ducarme de Geïndividualiseerde Projecten voor Maatschappelijke Integratie (GPMI) als voorbeeld. Dat zijn overeenkomsten tussen de uitkeringsgerechtigde en het OCMW om de integratie in de maatschappij of het beroepsleven te bevorderen.

“Regelmatig werden die GPMI’s op zo’n manier opgesteld dat ze voornamelijk de activatie van de federale geldpomp voor ogen hadden”, zegt Ducarme. Per goedgekeurd GPMI-traject draagt het federale niveau immers 10 procent van de verstrekte uitkering bij.

Verder zijn er ook GPMI’s die specifiek gelden voor personen die tijdelijke bescherming genieten. “Daar stelden we fraude vast bij enkele dossiers van Oekraïners. De datum op de documenten bleek te dateren van voor ze effectief in ons land arriveerden. Ook dat gebeurde wellicht om meer federale middelen te sprokkelen.”

Initieel kregen de OCMW’s namelijk aanvullende federale subsidies van 35 en 25 procent voor elk dossier van begunstigden van tijdelijke bescherming. Die regeling werd echter op 1 oktober 2023 vervangen door een subsidie van 10 procent gekoppeld aan een GPMI, wat in de praktijk neerkomt op minder financiële steun.

Juridische interventie

Volgend op de bevindingen, beveelt de werkgroep alvast aan dat de regering zich burgerlijke partij stelt in het kader van de gerechtelijke procedure over de vermeende fraude in het OCMW van Anderlecht.

Nog in het rijtje met aanbevelingen: het uitwerken van een systeem om “disfunctionele OCMW’s” onder curatele te plaatsen en dat toe te passen op het OCMW van Anderlecht, en te onderzoeken hoe de opsporing van fraude beter kan.

De tekst van de werkgroep werd woensdagnamiddag goedgekeurd en zal worden overgemaakt aan federaal minister van Maatschappelijke Integratie, Anneleen van Bossuyt (N-VA). Ducarme wil bovendien een stap verder gaan, en tientallen dossiers van vermoedelijke fraude bij het OCMW van Anderlecht overmaken aan Brussels procureur des Konings Julien Moinil.

"Gezien de omvang van de fraude is het mijn taak om verder te gaan dan wat mogelijk is met de werkgroep", klinkt het. Een interventie door justitie zou volgens Ducarme immers “een preventieve rol” kunnen spelen om wanbeheer bij andere OCMW’s te voorkomen.