archiefbeeld van een arrestatie

Belgaimage

| archiefbeeld van een arrestatie

Edito

Angstaanjagend: online geradicaliseerde jongeren koesteren wrok tegen het diverse Brussel

Maarten Goethals
© BRUZZ
28/01/2025

'Vanwaar die haat? Wat bezielt een jongen van amper veertien jaar om een aanslag te beramen op een moskee?' Op die vraag zoekt BRUZZ-redacteur Maarten Goethals een antwoord in het nieuwe edito van de week.

Wat bezielt een jongen van amper veertien jaar om een aanslag te beramen op een moskee? Waar komt die virulente haat vandaan? En waarom ondervindt zo iemand weinig morele hinder in zijn ultieme keuze voor geweld?

Die ongemakkelijke vragen maken sinds vorige donderdag justitie, de politiediensten en de radicaliseringsexperten opnieuw zenuwachtig, nadat de veiligheidsdiensten bij een huiszoeking in Molenbeek een jongeman hadden opgepakt die een gebedshuis voor moslims in de buurt viseerde. Volgens communicatie van het Brussels parket lagen bij hem thuis de wapens al klaar – messen – en was het moment van zijn plan niet lukraak gekozen: hij wilde de volgende dag toeslaan tijdens het drukbezochte vrijdaggebed.

De diensten vonden naar verluidt ook een swastika: een nazikruis, wat duidelijk refereert aan een extreemrechts gedachtegoed. Of minstens de fascinatie ervoor, die veel verder gaat dan bijvoorbeeld de dubbelzinnige ‘Hitler-groet’ van Elon Musk.

Een stil leger van online geradicaliseerde jongeren koestert wrok jegens de Brusselse diversiteit. Angstaanjagend

Maarten Goethals, coördinator BRUZZ-magazine

Over de identiteit en de nationaliteit van de jongen doen verschillende speculaties de ronde, maar dat verandert niets aan de kern van de zaak: in Brussel lopen een aantal jongeren rond die een bedreiging vormen voor zichzelf en voor anderen. En die niet volgens de gangbare maatschappelijke codes denken.

Dat veroorzaakt onrust. Niet in het minst bij degenen die het fenomeen in kaart willen brengen. Enerzijds omdat elk verklaringsmodel tekortschiet. De keuze voor geweld – in extremis: de keuze om anderen dodelijk te verwonden – gaat altijd om een hoogst persoonlijke, particuliere beslissing, waarvan alleen de dader de volledige herkomst kan schetsen. En dat zal altijd complexer zijn dan alle bestaande theorieën gecombineerd en gebaseerd op iemands sociaal-economische of cultureel--religieuze achtergrond.

Dat maakt de strijd tegen radicalisering zo lastig: wat de dader ten diepste triggert, en hoe die prikkel tot een soort onbuigzaamheid in het karakter leidt, blijft uit beeld.

Anderzijds gaat het in dit geval om een veertienjarige, een puber, een kind nog. Iemand in de volle ontwikkeling van zijn leven, die zich eerder zorgen moet maken over voetbaltrainingen of prille liefdes op de schoolbanken, dan over een wereldbeeld, gedrenkt in een breed verspreid anti-islamdiscours. Dat van die jonge leeftijd is trouwens een relatief nieuw gegeven.

Wat een dader van een aanslag ten diepste triggert, en hoe die prikkel tot een soort onbuigzaamheid in het karakter leidt, kan geen enkele theorie volledig verklaren

Toch moeten die ideeën ergens vandaan komen: is het niet van zijn directe omgeving, dan wel online. En als hij via TikTok of andere sociale media overtuigd raakte van het extreemrechtse geweldsdenken, dan zitten nog andere jongvolwassenen vanachter hun scherm een gelijksoortige wrok te cultiveren jegens een samenleving die gekenmerkt wordt door diversiteit en multiculturaliteit. Dat stille leger van online geradicaliseerde fanaten, hoe jong ook, vormt een angstaanjagend perspectief.

Was de jongen in zijn opzet geslaagd, dan voerde men – de pers, de politici, de publieke opinie – momenteel een ander debat. Maar omdat de veiligheidsdiensten (gelukkig) op tijd ingrepen, lijkt de verwondering over wat had kunnen gebeuren, snel te gaan liggen. Dat geeft een vals gevoel van veiligheid, terwijl het best choquerend blijft.

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni