Aantal vacatures daalt, maar lerarentekort blijft etteren

Op de website van de VDAB daalde het aantal vacatures voor Brusselse leerkrachten het afgelopen jaar met maar liefst 50 procent. Toch blijft het lerarentekort met een gat van meer dan 400 voltijdsequivalenten nog even nijpend.

Het zijn opvallende cijfers: tussen mei vorig jaar en nu daalde het aantal VDAB-vacatures voor Brusselse leerkrachten met meer dan de helft. De scherpste duik is zichtbaar in het secundair onderwijs. Waar er een jaar terug nog 543 zoekertjes stonden, gaat het daar nu om 181.

Toch is er van ploffende champagneflessen nog geen sprake in de directiekamers. Volgens Karin Struys, woordvoerder van het Brusselse GO!-netwerk, gaat het namelijk louter om een symbolische opsteker.

“Het lerarentekort is zeker niet weg: in onze 42 basisscholen komen wij momenteel 90 voltijds equivalenten tekort en in onze 17 secundaire scholen 30. Veel directies bundelen hun vacatures nu echter in één zoekertje in plaats van ze allemaal afzonderlijk op de VDAB-site te posten.”

Ook Pieter-Jan Crombez van het Katholiek Onderwijs bevestigt dat de daling opmerkelijk is, maar dat dit zeker niet voelbaar is op het terrein. “Integendeel zelf. We merken dat er een soort vacature-moeheid. Veel scholen plaatsen geen zoekertjes meer omdat er toch niemand op afkomt."

Lichtpuntjes

Dat Brusselse leerkrachten nog niet meteen zonder werk zitten, bleek dit jaar al toen basisschool Balder in Sint-Gillis zijn derde jaar moest sluiten wegens niemand voor de klas. Vorige maand bleken de Nederlandstalige basisscholen Dertien en Het Rad-De Asters in Anderlecht dan weer noodgedwongen over te schakelen op een lesweek van vier dagen.

Toch komen uit recente cijfers van de VGC ook enkele lichtpuntjes naar voren. Zo waren er in Brussel in april nog 444 voltijdsequivalenten tekort waarvan ongeveer de helft vacatures en de helft niet-vervangen langdurig afwezigen. Een gigantisch aantal, maar niettemin een kleine daling tegenover een jaar eerder (520 tekorten) en tegenover 2022 (622 tekorten).

Het aantal leerkrachten dat in Brussel woont, neemt de laatste jaren sterk toe, al gaat het nog steeds om een kleine minderheid. In 2023-2024 woonde 15,8 procent van de leerkrachten die lesgeven in Brussel ook in het gewest. De rest pendelt vanuit Vlaanderen of Wallonië.

Tot slot slaagt Brussel er ook in om meer zij-instromers aan te trekken. Dit leidt er weliswaar toe dat er meer leerkrachten voor de klas staan zonder een bekwaamheidsbewijs. In schooljaar 23-24 hadden in Vlaanderen driekwart van de leerkrachten een geldig bekwaamheidsbewijs. In Brussel is dat slechts 59 procent terwijl het in 2016 nog om 72 procent ging.

Dubbel zo groot als in Antwerpen

Er is dus nog veel werk voor de boeg. “Recent organiseerden wij daarom onze campagne ‘Maak van Brussel je klas’, die probeert om Brussel positief in beeld te brengen als werkomgeving", vertelt Struys. "Tegelijk geven we een signaal aan beleidsmakers dat de situatie in Brussel specifieke maatregelen vraagt: het lerarentekort is hier dubbel zo groot als in Antwerpen en Gent.”

Naar aanleiding van de actie ‘hart tegen lerarentekort’, waaraan vorige week zo’n 100 Brusselse scholen meededen, beaamde VGC-collegelid bevoegd voor onderwijs in Brussel, Sven Gatz (Open VLD) dat. "Een Brusselpremie en een dubbele anciënniteitsopbouw kunnen mogelijk soelaas brengen”, klonk het.