Frisse formatiestart lijkt uit te blijven na zomerbreak: ‘Veto's zijn gebleven’

Start de Brusselse formatie volgende week weer op? Na vier weken zomerpauze zou iedereen vanaf 15 augustus weer aan tafel gaan, zei MR-topman David Leisterh vorige maand. Toch lijkt geen van de onderhandelaars al uitgenodigd.

Dat blijkt uit een belronde van onze redactie. David Leisterh was zelf niet bereikbaar voor toelichting, maar makkelijk zal hij het niet krijgen. Geen van de onderhandelingsposities lijkt gewijzigd na de zomerbreak.

“Mijn positie is consequent. We hebben een Nederlandstalige meerderheid gevormd, mét N-VA, dus het probleem ligt niet bij ons. Het is nu aan de Franstaligen om een meerderheid te vormen,” zegt Frédéric De Gucht van Open VLD. Hij wil alleen deelnemen aan de Brusselse regering als coalitiepartner N-VA aan boord blijft. Dat is dan weer een no-go voor de Franstalige PS, maar ook voor Ecolo.

Langs Franstalige kant kan MR-topman Leisterh in theorie kiezen tussen een coalitie met PS en Les Engagés, of met Les Engagés, Ecolo en Défi. Een alternatief idee van de PS was om een linkse coalitie te vormen zonder MR, maar met Ecolo, PTB en Team Fouad Ahidar. Dat plan sneuvelde al voor de zomer.

“In het voorstel van de PS was wel sprake van een toenadering naar ons toe, zodat we ruimte kregen voor gesprek. Wanneer de MR een voorstel op tafel legt, is dat te nemen of te laten,” zegt onderhandelaar Zakia Khattabi van Ecolo. “Wij willen ook besparen, maar niet op dezelfde punten.” Khattabi heeft nog geen weet van gesprekken na 15 augustus, maar wil haar eigen standpunt hoe dan ook niet wijzigen.

“Wij hebben de verkiezingen verloren, maar nemen toch onze verantwoordelijkheid om mee aan tafel te gaan. Dan wil ik dat niet doen met N-VA. We zien nu al hoe die partij na vijf maanden in de federale Arizona-regering maatregelen treft die Brussel raken. Ons Gewest moet zichzelf mogen blijven besturen en niet vanuit Vlaanderen geleid worden.”

‘Geen haast’

Of ze daarmee niet zelf verantwoordelijk is voor de impasse in de regeringsgesprekken? “Iedereen is verantwoordelijk, maar sommige partijen meer dan andere. Ik vind het aan de grootste partij MR om de eigen veto’s eerst te laten vallen,” zegt Khattabi.

Open VLD’er Frédéric De Gucht oppert dan weer dat het Ecolo, Défi en PS als zittende regeringspartijen niet zo slecht uitkomt om wat langer in lopende zaken te werken. Dat zei hij afgelopen weekend in De Tijd en herhaalt hij bij BRUZZ.

“Dat is zijn analyse, niet de mijne,” zegt Zakia Khattabi van Ecolo. “Ik weet goed genoeg dat wij in lopende zaken geen enkele beslissing kunnen maken met enige legitimiteit. De begroting in voorlopige twaalfden raakt ons hele middenveld van cultuurspelers en verenigingen. Wij hebben er als partij geen enkele baat bij om deze situatie te laten duren,” zegt ze.

Toch krijgt De Gucht bijval bij politieke watchers, zoals Rik Van Cauwelaert. “Ik snap zijn uitspraak,” zegt Van Cauwelaert deze maandag bij BRUZZ 24. “Zeker Ahmed Laaouej van de PS is niet gehaast om een regering te vormen, want zijn eigen partij heeft de leiding over de ontslagnemende ploeg. Hij weet dat hij zal moeten besparen zodra hij de teugels overneemt.”

Ahmed Laaouej was zelf niet bereikbaar voor een reactie. Volgens Rik Van Cauwelaert is hij wel de belangrijkste speler om snel aan tafel te gaan.

“Het belangrijkste gesprek is dat tussen meneer Laaouej en meneer De Gucht,” zegt hij. “Zolang De Gucht de PS niet kan overtuigen om met N-VA aan tafel te gaan, raken we geen stap verder. Zonder N-VA zie ik alleen maar de mogelijkheid van een regering van Brusselse eendracht. Die kan dan alleen het strikt noodzakelijke doen en besparen, maar geen nieuwe projecten opzetten,” zegt Van Cauwelaert.

De Gucht heeft Laaouej of een van zijn partijgenoten zelf niet meer gesproken deze voorbije zomer, zegt hij. “Ik heb alleen losse contacten gehad met de MR en N-VA,” zegt de Open VLD’er. Met andere woorden, met zijn gelijkgezinden in Brussel. “Als men een regering wil zonder N-VA, zal het ook zonder ons zijn,” zo herhaalt hij zijn veto van de laatste maanden.

Langs Nederlandstalige kant herhaalt de grootste partij Groen dat alle spelers in eigen boezem moeten kijken. “It takes two to tango. Als je alles optelt, kom je aan heel veel veto’s,” klinkt het.

Op een volgend gesprek met alle onderhandelaars heeft niemand zicht.