Brico Ben twee maanden na de raid: ‘De zaak voelt als een gevangenis nu’

Twee maanden zijn intussen voorbijgegaan sinds de brutale aanval van Brugse hooligans op Brico Ben. In de Molenbeekse Maritiemwijk blijft de agressie nazinderen bij de familie die de zaak al dertig jaar uitbaat. “Als er iemand op het raam klopt, dan schrik ik al."

Van de ravage die de Brugse supporters hebben aangericht, is niets meer te merken in de doe-het-zelfzaak Brico Ben. Klanten lopen af en aan, enkele arbeiders geven de ingang een nieuwe lik verf, maar zo normaal als de zaken er aan de buitenzijde uitzien, zo diep zijn de wonden die geslagen zijn bij de familie Ziani, die de winkel opende in 1995. Bij vader Mouloud (73) is dat zelfs letterlijk zo. “Ik leed al aan een hernia en die is door de aanval groter geworden. Ik ben acht kilogram vermagerd. Ik slaap erg slecht en word twee of drie keer wakker per nacht. Dan zie ik diezelfde beelden van slaande, schoppende en gooiende hooligans.”

Op zondag 4 mei stormde een groep van tientallen Bruggefans de zaak van de familie Ziani binnen. Onder het roepen van racistische slogans gaven ze vader en zoon ervan langs. “Ik geloof dat ze in de eerste plaats een werknemer van de buren wilden vastgrijpen die hen aan het filmen was,” legt Mouloud uit. “Uiteindelijk werden ook mijn zoon Iliass en ik aangepakt. Ik smeekte mijn aanvaller nog om niet te slaan, omdat ik net uit het ziekenhuis kwam, maar tevergeefs (toont het litteken op zijn hoofd).”

De inval van de Bruggelingen levert vooral donkere herinneringen op. Toch was er midden in die miserie een lichtpuntje. “Nadat ik neergeslagen was, wou een van de supporters een gasfles op mijn hoofd gooien. Toen is een andere Bruggefan tussenbeide gekomen en heeft dat net op tijd verhinderd. Daar ben ik hem erg dankbaar voor. Uitgerekend die heeft nadien een flink pak rammel gekregen van jongeren uit de buurt. Dat had hij niet verdiend (schudt het hoofd).“

Ook mentaal heeft de inval sporen nagelaten. De familie werd aangevallen in een zaak die ze al dertig jaar runnen en die zo’n beetje een tweede thuis was geworden. “Dit gebouw was vroeger de industriële bakkerij van de warenhuisketen Sarma,” vertelt Mouloud. “Toen ik begon, had ik een enorme ruimte met vooral lege rekken. Ik herinner me dat ik maar geld had om een paar rekken met koopwaar aan te bieden. Langzaamaan is het aanbod gegroeid, maar een goudmijn is het vandaag zeker niet.”

Al meer dan dertig jaar

Het is in die vertrouwde omgeving dat de twee aangevallen werden, een gebeurtenis die ook de moeder van Iliass van dichtbij beleefde. “Ik kwam net na de aanval aan en zag ze alle twee bebloed op de grond liggen. Ik dacht dat ze dood waren en ben flauwgevallen,” vertelt Naziha El Hammouti (63), die onbezoldigd werkt in de zaak van het gezin. “Sindsdien heb ik het moeilijk om hier binnen te stappen. We werkten al het jaar rond in de zaak, maar de aanval heeft iets geknakt. Het voelt als een gevangenis. Ook thuis gedraag ik me angstiger. Als er iemand op het raam tikt, schrik ik al, en ik sluit de deur die ik vroeger nooit op slot deed.”

Het verhaal van het gezin Ziani is dat van veel Marokkaanse migranten die de weg naar Brussel vonden. Vader Mouloud kwam in 1968 met zijn ouders uit Marokko, op 15-jarige leeftijd. “Mijn vader wou dat ik naar school ging, maar ik ben meteen beginnen te werken, hier in de bakkerij van de Sarma. Later werkte ik bij allerlei bedrijven, van de productie van auto-onderdelen over kartonfabrieken tot yoghurtproducent Jacky. Tot ik met mijn eigen zaak kon beginnen. Daar ben ik nog altijd trots op.”

Moeder Naziha groeide op in hetzelfde dorp als Mouloud en kwam pas in 1982 naar België. “Ik heb me hier altijd welkom gevoeld, kwam met iedereen overeen. De firma achter onze zaak – Lily Immo – hebben we genoemd naar een oude Belgische dame met wie we bevriend waren en die we ook tijdens de covidperiode hebben geholpen. Toch heeft die aanval iets veranderd. Soms denk ik eraan mijn koffers te pakken en naar Marokko te verhuizen.”

Ook Mouloud en Iliass zeggen dat ze nooit eerder met echt racisme te maken kregen. “Ook niet toen ik in Asse naar school ging,” vertelt Iliass, die daarvoor al Nederlandstalig onderwijs volgde in Brussel. “Ik was daar plots de enige Arabier in de klas. In het begin was dat wat vreemd, maar uiteindelijk voelde ik me daar echt goed, ik heb er vrienden gemaakt met wie ik nog steeds contact hou.”

Zelfgemaakte taarten

Gelukkig is er veel solidariteit in de wijk. Daar trekt de familie zich aan op. “Heel veel mensen kwamen hun steun betuigen, vaak brachten ze bloemen mee en soms zelfgemaakte taartjes,” vertelt Iliass. “Mensen van allerlei origine. Op dat moment voel je dat Brusselaars toch met elkaar verbonden zijn.”

Van 26 tot 28 september organiseren buurtbewoners een mars van Molenbeek naar Brugge. De initiatiefnemers noemen zich het collectief ‘Ik ben België - Je suis la Belgique’. Dat collectief verzamelde jongeren die werken aan twee mozaïekkunstwerken gemaakt met de brokstukken van de opslagplaats van Brico Ben.

Dankzij een inzamelactie kwam er ook een financiële duw in de rug van 5.000 euro. “Dat was hartverwarmend en heel nuttig,” geeft Naziha toe. “Tegelijk volstaat het niet. Ik heb het hele camerasysteem moeten vervangen, de supporters hadden het vernield en voor de verzekering moéten we camera’s hebben. Wel, daarmee is die 5.000 euro al op. Wie zal de rest van de kosten betalen? Voor de stukgeslagen voorraad bijvoorbeeld?”

De bekommernissen van Naziha tonen dat de doe-het-zelfzaak niet meteen op een dikke financiële matras zit. Dat blijkt als BRUZZ op het eind van het gesprek naar de zomerplannen van de drie vraagt. “De winkel sluit nooit, dat zou te duur zijn,” legt Mouloud uit. “Vakantieplannen hebben we niet. Zes jaar geleden was ik nog eens in Marokko. We zien wel wanneer dat nog een keer lukt."