Nieuw festival verlegt de grenzen van de Brusselse skatecultuur

Komend weekend organiseert vzw Skatoria het eerste Festival Les Friches, gewijd aan nieuwe kunstvormen rond skateboarden. Plaats van afspraak is cultureel centrum Jacques Franck in Sint-Gillis, op een boogscheut van het Moricharplein.

“Annelien is nog even aan het skaten,” zegt Kévin Dupont, een van de trekkers van skateboardfestival Les Friches, bij aankomst aan het Moricharplein – Place Mo voor ingewijden. Annelien Snyers is een van de skaters die komend weekend hun artistieke exploten op het festival laten zien. Ze toont er zeefdrukwerken en zal er optreden met de punkband Coucou, c'est moi, opgericht met twee andere vrouwelijke skaters.

Een van de bedoelingen van het nieuwe festival is om met open blik te experimenteren met verschillende kunstvormen, met de bekende houten plank op wieltjes als buigzame basis, legt Dupont uit. Artiesten zullen er de cultuur van het skaten combineren met theater, circusspektakel, dans, fotografie, muziek en film. Er staat zelfs een marionettenvoorstelling op het programma.

Volgens Dupont is het festival mooi complementair met de huidige skateboardtentoonstellingen in het Design Museum. “Terwijl die meer de geschiedenis van de cultuur belichten, met een sterke Amerikaanse inslag, onderzoeken wij de nieuwe, hybride mogelijkheden voor de toekomst.”

Place Mo vormt voor heel wat skaters-­artiesten een bron van inspiratie. Zo maakte de Amerikaanse fotograaf Sloan Laurits portretten van de habitués op het plein. Snyers creëerde een drieluik van zeefdruk­illustraties waarin ze de losse sfeer op het plein op speelse wijze naar haar hand zet.

“Place Mo heeft dan ook een speciale plek in mijn hart, ik heb hier al zoveel mooie momenten beleefd,” zegt Snyers. Ze is erbij komen zitten op de trappen van het plein, die fungeren als een soort tribune. “Behalve een skateterrein, is het ook een gezellige ontmoetingsplaats, met een fijne mix van verschillende generaties en activiteiten. En je ziet er de mooiste zonsondergang van Brussel.”

Skaten is cruciaal voor haar sociaal leven, zegt Snyers. “Zo bouwde ik een vriendengroep op toen ik jaren geleden vanuit een klein Vlaams-Brabants dorp naar Brussel verhuisde.” Het maakte haar ook veerkrachtiger. “Je leert dat vallen, falen nodig is om beter te worden in iets.”

De artieste maakt deel uit van het collectief BX'elles van vrouwelijke skaters, dat onder meer lessen aanbiedt. “In het begin kan het zeker als vrouw erg intimiderend zijn om in het openbaar op een skateboard te stappen, er is nog altijd machogedrag. Daarom bieden wij meisjes en vrouwen een safespace om hun skills en zelfvertrouwen te ontwikkelen. Gelukkig zijn er altijd meer vrouwelijke rolmodellen.” Zoals de Vlaamse Lore Bruggeman, die erbij was op het olympisch debuut van het skateboarden in Tokio.

Er is nog werk aan de winkel, beseft ook Dupont. “De skatergemeenschap was in oorsprong een heel mannelijke, waar vrouwen moeilijk hun plek in vonden, en de mediaberichtgeving errond had daarom ook een heel mannelijke visie.” Het thema komt op het festival uitgebreid aan bod in de conferentie 'Straight guys doin' crooked grinds' over seksistische stereotypen in skatemedia.

“En dan ga ik nu ook even op mijn plank springen,” zegt Dupont bij het afscheid. “Tegenwoordig kom ik hier vooral ontspannen met mijn tweejarige dochter, maar het blijft kriebelen.”