Korpschefs over drugsgeweld: 'We dweilen met de kraan open'

De lokale politie kan nooit op haar eentje het drugsgeweld in Brussel stoppen. "Versterk ook de sociale hulpverleners," vragen de korpschefs Jurgen De Landsheer (Zuid) en Olivier Slosse (Noord).

De schietpartij aan het Noordstation maandagnamiddag en de twee schietpartijen in Anderlecht vrijdagavond maken duidelijk dat het Brusselse drugsgeweld maar niet bedwongen raakt. De korpschefs Jurgen De Landsheer (politiezone Zuid) en Olivier Slosse (politiezone Noord) schetsten dinsdag in een hoorzitting in het Brussels parlement hoe de lokale politie tegen de drugscrisis aankijkt.

"Het is een vraag die de burgers ons - en ook mij persoonlijk - stellen: het gebeurt voor jullie ogen en toch jullie doen niets," verklaarde Slosse. Het schietincident in Schaarbeek aan het Noordstation vond plaats op wandelafstand van een politiekantoor. "Mijn antwoord is: we zijn wel degelijk aanwezig op het terrein, bijvoorbeeld met inbeslagnames van drugs. Maar helaas slagen we er niet in impact te hebben. Toch geen impact ten gronde. We dweilen met de kraan open."

Beide korpschefs stellen vast dat de drugshandel vooral plaatsvindt in sociaal achterstelde wijken met veel dakloosheid, mensen zonder papieren en kwetsbare groepen die het contact verloren zijn en met psychische problemen kampen. "Zoals men in het Engels zegt: you cannot arrest your way out of this. Eind vorig jaar hebben we in de Noordwijk vijftig mensen per week aangehouden. Zie je een verschil? Matig," erkende Slosse.

De korpschef vertelde daarbij de anekdote van een man die na een bestuurlijke arrestatie het politiekantoor mocht verlaten, maar dat verrassend weigerde te doen. Omdat hij in de politiecel tenminste sanitair en een bed had en zich veilig voelde. "De les? Een arrestatie is niet altijd de beste tool om drugsgerelateerde problemen aan te pakken."

"Velen die in de drugshandel beland zijn, zijn zelf slachtoffer," verklaarde De Landsheer. "Andere actoren moeten helpen. Het is niet de politie die dé oplossing is voor alle problemen waar we nu mee geconfronteerd worden."

Volgens de twee korpschefs hebben de zogeheten LISA's, de lokaal geïntegreerde veiligheidsantennes die verscheidene hulpverleners en gemeentediensten op één locatie verzamelen, een belangrijke rol te spelen.

"Zorg ervoor dat de hele sociale sector op alle bevoegdheidsniveaus voldoende middelen krijgt," was Slosses oproep aan de parlementsleden. Wat de zaken bemoeilijkt, is dat veel hulpverlening op gemeenschapsniveau georganiseerd is, met een Vlaamse en een Franstalige organisatie.

"Misschien moeten we naar een Brusselse identiteit gaan," dacht Slosse luidop na. "Maar als men mij dus vraagt hoeveel lokale politie er nodig is, dan antwoord ik: het hangt ervan af wat de anderen doen."

Onderbemand

Een tweede bekommernis van de korpschefs is dat de lokale politie onderbemand is en bovendien voor taken ingezet wordt die evengoed door andere politiediensten of de private sector gedaan kunnen worden.

De politiezone Noord heeft in theorie een personeelsbestand van 1.118 voltijdsen, maar in de praktijk zijn er maar 894 aan de slag. De overige 224, of zowat 20 procent, is afwezig om verscheidene redenen, zoals langdurige ziekte, arbeidsongeschiktheid of een opleiding. In de politiezone Zuid is de situatie bijna identiek: op een theoretisch kader van 1.274 voltijdsen zijn er 1.036 effectief aan de slag.

Het frustreert De Landsheer dat hij de beperkte capaciteit te weinig in de wijken kan inzetten wegens andere taken die van de lokale politie gevraagd worden, zoals de bewaking van politiek gevoelige gebouwen, het transport van gevangenen of het begeleiden van gerechtsdeurwaarders. Bovendien moet de politiezone Zuid ook de voetbalmatchen van Sporting Anderlecht en Union Sint-Gillis voor haar rekening nemen.

"Omdat ze andere taken hebben, kunnen mijn mensen niet op het terrein aanwezig zijn in de wijken. Nabijheidspolitie gaat helaas als eerste op de schop."

Fusie politiezones

De twee korpschefs gingen kort in op de fusie van de zes Brusselse politiezones waar federaal minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) snel werk van wil maken.

De Landsheer wees erop dat de toegewezen budgetten - de verouderde KUL-norm bepaalt hoeveel federale middelen elke zone krijgt - niet de sterk gestegen bevolkingsgroei in Brussel reflecteert. "Die problemen moeten eerst opgelost worden, vooraleer we alles samengooien."

Slosse waarschuwde dat de fusieplannen momenteel tot een bevriezing van samenwerkingsplannen tussen politiezones leidt. "'Is dit wel het moment om te investeren?', vragen de zones zich af. De onzekerheid mag dus best niet te lang duren."

"We hebben eerder al hervormingen meegemaakt", zei de politiechef nog over de fusieplannen. "Agenten hebben vooral schrik dat ze de wijk die ze kennen, gaan verliezen door de herschikkingen. Lokale politie moet lokaal werken."