BIG CITY. Er ligt een mammoet onder het Zuidstation

Er is weinig geweten over de Brusselse prehistorie, maar af en toe stoten archeologen of arbeiders tijdens diepere grondwerken toevallig op eeuwenoude oude vondsten zoals werktuigen of dierenskeletten. Vijftig jaar geleden vonden werkmannen tijdens graafwerken voor de premetro onder Brussel-Zuid een 30.000 jaar oude slagtand en een schouderblad van een mammoet. Vandaag kan je die prehistorische overblijfselen er nog steeds bewonderen.

In onze streken was zo'n mammoet, net als andere kolossale dieren, niet zo uitzonderlijk tijdens de IJstijd. Toen metrobouwers onder het Zuidstation verdere opgravingen deden, haalden ze ook de schedel van een Megaloceros of reuzenhert, delen van een bizon en van een wolharige neushoorn uit het slib van de Zenne. Zulke vondsten zijn bijzonder, maar niet uniek.

In 2018 nog troffen bouwvakkers minstens 150.000 jaar oude overblijfselen van een mammoet aan onder een bouwwerf, op een boogscheut van het Noordstation. Er leefden dus wellicht verschillende mammoeten in onze hoofdstad. Toch duurde het nog vijftig jaar voor er opnieuw prehistorische restanten werden ontdekt.

Het is de Mammuthus primigenius of wolharige mammoet die onze Brusselse contreien in groten getale betrad. Met zijn negen centimeter dikke vacht en lange haren, tot soms op de grond, was de mastodont perfect opgewassen tegen de koude. Hij leefde hier tien tot honderdduizend jaar geleden op de uitgestrekte mammoetsteppe. De karkasdelen zijn vooral terug te vinden bij zand- en kleiputten die zo'n vijftien meter diep onder de grond liggen. Zowel in Azië, Noord-Amerika, Europa als in Brussel.

Achter een glazen vitrine

Toen de werkmannen bij de aanleg van de premetro onder het Zuidstation in de jaren 1970 het skelet ontdekten, contacteerde de MIVB het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen om de botten grondig te laten onderzoeken.

(Lees verder na de foto's)

Paleontoloog Mietje Germonpré ging ter plaatse en ontfermde zich over de vondsten. Na nauwkeurige analyse en opschoning keerden de beenderen in 1988 terug naar het Zuidstation. Sindsdien staan ze daar tentoongesteld achter een glazen vitrine. Openlijk te bewonderen voor pendelaars in een van de drukste metrostations van het land. “Zo kregen de mammoetbeenderen een ereplaats op de plek waar ze ontdekt zijn, onder het Zuidstation,” vertelt Germonpré. “Bij graafwerken die dieper dan tien meter gaan, is de kans reëel dat er in de toekomst nog restanten blootgelegd worden.”

(Lees verder onder de foto)

Wie zo'n gigantische mammoet in zijn geheel wil aanschouwen, kan terecht in het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel. Daar staat de bekende mammoet van Lier, die gevonden is tijdens kanaalgraafwerken in 1860. Het museum reconstrueerde het volledige, vijf meter lange skelet. Het Brusselse exemplaar kan je nog steeds bewonderen in de ondergrondse gang die leidt naar de Zuidertoren.

• Volgende keer Is Brussel klaar voor de grote opkomst van de elektrische auto's?

Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier