Brusselse cultuursector doet ultieme poging om subsidies binnen te halen

Eind maart kwam Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) naar buiten met de preadviezen voor de volgende subsidieronde van het Kunstendecreet. Die bevatten voor een aantal Brusselse organisaties slecht nieuws, zij kregen een negatief of positief advies buiten budget. Ze konden wel nog extra uitleg geven. De finale beslissing over de subsidies volgt eind juni.

Onder andere theatercollectief Needcompany van Jan Lauwers en Grace Ellen Barkey viel uit de boot en kreeg een negatief antwoord op zijn subsidieaanvraag. Ondertussen is hun repliek ingediend bij de commissie. “Die repliek mag maar 8.000 tekens lang zijn.” Veel te weinig, volgens Pieter D’Hooghe, artistiek coördinator bij Needcompany. “Maar het is ons enige middel om een financieel rampscenario te voorkomen.”

De repliek moet de plannen van het cultuurhuis verhelderen en interpretatiefouten duiden. “We hebben daar heel hard aan gewerkt,” zegt D’Hooghe. “We hopen dat de commissieleden daardoor meer inzicht krijgen en onze doelstellingen anders interpreteren.”

Needcompany zou volgens de commissie te veel inzetten op een internationaal publiek, en het bereik in Vlaanderen werd te klein bevonden. Het Brussels Kunstoverleg (BKO) denkt daar het zijne van. “Er wordt naar Brussel gekeken alsof het niet in Vlaanderen ligt. Het bereik in de hoofdstad zelf wordt volledig onderschat.”

Landschapscommissie

Toch beseffen ze ook bij Needcompany dat een advieswijziging zeer onwaarschijnlijk is. “Schuiven met de preadviezen is omwille van het vooropgestelde budget zeer moeilijk. Toch hopen wij een positief advies buiten budget te krijgen.” Dat zou betekenen dat het lot van Needcompany in de handen van de zogeheten Landschapscommissie komt te liggen. “En laten we eerlijk zijn, die kunnen nooit alle organisaties met een positief advies buiten budget voorzien van centen”, maakt Quinten Wyns van het BKO duidelijk.

Needcompany is geen eenzame strijder. Naast heel wat kleinere spelers kregen ook muziekensemble Ictus en het Kaaitheater respectievelijk een negatief en positief advies buiten budget. Voor heel wat organisaties is er dus nog geen duidelijkheid voor de toekomst.

Slachtoffers

Er is volgens Wyns maar één oplossing. “Er moet meer subsidiegeld komen.” Concreet wil de cultuursector dat er 38 miljoen euro extra wordt vrijgemaakt. “De portefeuille van het kunstdecreet was vanaf het begin te klein: er gingen ongetwijfeld slachtoffers vallen.” Sinds de bekendmaking van de preadviezen is er veel overleg geweest, met ministers en de VGC. “Op die manier willen wij de mensen die hun job dreigen te verliezen een gezicht geven. Het mag niet enkel rond cijfers draaien,” vindt Wyns.

Over de toekomstvisie van de Vlaamse overheid zijn ze bij het BKO al helemaal niet te spreken. “Organisaties die vernieuwend uit de hoek willen komen, worden afgestraft.” Zo toont onder andere het negatieve advies voor iMAL (interactive Media Art Laboratory) aan dat er geen visie voor nieuwe sectoren is, en dan dreigt innovatie verloren te gaan, oordeelt de sector.

Het BKO kan de organisaties niet bijstaan voor hun repliek, die moeten ze zelf samenstellen. Er is altijd wel nog één laatste stap, maar hopelijk moet het niet zo ver komen. “Als BKO verzamelen en bundelen wij alle opmerkingen van de preadviezen, zo kunnen wij onregelmatigheden indien nodig voor de Raad van State aanvechten.”