De vijf hoeken van de wereld: Polen in Brussel

Karel Buls was van 1881 tot 1899 burgemeester van Brussel. Karel Buls was vrijzinnig en liberaal, bekend om zijn voorliefde voor de kunsten en zijn inspanningen voor het Brusselse onderwijs. Maar van Buls is ook een liefdeshistorie bekend die hem in verband brengt met de Pools-Britse schrijver Joseph Conrad.

Conrad is de auteur van 'Heart of Darkness' (1899), een indringende roman die zich afspeelt in Congo, en die ook een kritiek was op het gedrag van Leopold II en de Belgen daar. De link tussen Buls en Conrad is dus een vrouw. Marguerite Poradowska was een Française met de meisjesnaam Gachet de la Fournière. Ze was het nichtje van 'docteur Gachet', waarvan Vincent Van Gogh twee beroemde portretten maakte. Marguerite was getrouwd met de Poolse officier Aleksandr Poradowski, een politieke balling in Brussel, die dan weer een ver familielid was van Jozef Konrad Korzeniowski - alias Joseph Conrad.

De officier stierf twee dagen na de aankomst van Conrad in Brussel in februari 1890, maar Marguerite kon Conrad toch aan een plaats helpen op een boot richting Congostroom. Zeer waarschijnlijk stond ze model voor de tante van wie de verteller in Heart of Darkness afscheid neemt in een stad die hij omschrijft als een 'whited sepulchre' (een 'gewit graf').

Conrad zou een jarenlange briefwisseling onderhouden met de weduwe die heel wat ouder was dan hij. En dat had hij dan gemeen met Buls, van wiens dagboekaantekeningen en brieven Podarowska vaak het onderwerp of de geadresseerde was.