De vijfdeklassers uit de Toverfluit en de smaakpapillen van een schaap

D ie vraag stelt meester Bart op een dinsdagochtend ook aan zijn leerlingen. Mehdi denkt het te weten en roept meteen: "Dat zit in onze hersenen!". Sommige kids moeten gniffelen om zijn reactie, maar de meester zegt dat dat helemaal niet zo'n dom antwoord is. "Het heeft te maken met onze tong," zegt Youssef. BINGO! Want onze tong is behalve een spier (om te kunnen babbelen bijvoorbeeld) ook een smaakorgaan. Meester Bart vraagt de kinderen om eens ferm hun tong uit te steken. Heel vlot gaat dat, zoiets mogen ze natuurlijk niet alle dagen doen. Er wordt grondig gekeken: naar de voorkant, zijkant, achterkant. Jasmine roept: "Ik zie overal stipjes!".

"Klopt", zegt de meester, "die puntjes, dat zijn onze smaakpapillen".

Klinkt als... tsunami

Om die smaakpapillen nog beter te bestuderen is meester Bart bij de slager langsgeweest om er de tong van een schaap te gaan ophalen.

"Eeiiih!", "Oooh!", "Baaah!", klinkt het in de klas als hij ze voorzichtig bovenhaalt. Het is een "smakelijk" rood-grijs stuk vlees, dat vooraan in een punt uitloopt. "Wie wil er eens een kusje op geven?", plaagt de meester met een brede glimlach. De hele klas giert het uit. Intussen is iedereen er heel nieuwsgierig rond komen staan en zien ze de papillen nog beter liggen dan op hun eigen tongen. Wat bewijst dat ook dieren kunnen proeven!

"Zodra je iets in je mond steekt, sturen die puntjes op de tong snel, nog sneller dan een seconde, een signaal naar onze hersenen," legt Bart uit. "En daar beslissen we of we iets zuur, zoet, bitter of zout vinden. Dus ergens had Mehdi toch wel gelijk."

"En," voegt hij eraan toe, "elke plaats van de tong is een beetje in een andere smaak gespecialiseerd. Vooraan zullen we eerder zoetigheid proeven, en achteraan op onze tong liggen de papillen die ons zeggen wanneer het bitter proeft."

"En umami?", vraagt Julien. Umami is de vijfde smaak, die pas in 1996 door wetenschappers werd ontdekt. Het is een Japans woord dat je als 'heerlijkheid' kunt vertalen. Onder umami verstaat men een hartige smaak, een beetje wanneer je iets eet en je wil er meer van omdat het je honger goed stilt. "Op welk deel van de tong we iets als umami proeven? Dat hebben we helaas nog niet achterhaald," antwoordt meester Bart. Tja, meesters kunnen niet altijd alles weten, hé.

--------------------------
Meer weten over dit project? Luister naar Klets, het kinderprogamma van FM Brussel (zaterdag van 11 tot 12 uur), kijk naar Brussel vandaag op tvbrussel (zondag om 18 uur) en surf naar www.klasindemedia.be. Nog tot 21 november loopt in Brussel en heel Vlaanderen 'De week van de smaak'. Als je wil weten wat er zoal staat te gebeuren, surf dan naar www.weekvandesmaak.be.