Assisenproces aanslagen Brussel start in oktober: dit zijn de tien beschuldigden

Zes jaar na de terroristische aanslagen van 22 maart 2016 is het wachten tot het assisenproces over die aanslagen van start kan gaan. In september 2021 verwees de Brusselse kamer van inbeschuldigingstelling tien verdachten door naar het hof van assisen. Het gaat om Salah Abdeslam, Oussama Atar, Mohamed Abrini, Sofien Ayari, Osama Krayem, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi, Hervé Bayingana Muhirwa, en de broers Smail en Ibrahim Farisi.

Mohamed Abrini, die al sinds de aanslagen van 13 november in Parijs werd gezocht, werd op 8 april opgepakt in Anderlecht. Hij bekende dat hij de "man met het hoedje" was, die een reiskoffer vol explosieven achterliet in de luchthaven van Zaventem op 22 maart, alvorens op de loop te gaan. Twee andere terroristen, Ibrahim El Bakraoui en Najim Laachraoui, bliezen zichzelf wel op in de vertrekhal van het luchthavengebouw. Het drietal was die ochtend met een taxi vertrokken uit een appartement in de Max Roosstraat in Schaarbeek, waar ze zich de dagen en weken voordien hadden schuilgehouden en de aanslagen hadden voorbereid.

Diezelfde dag, 8 april, werd ook Ossama Krayem opgepakt, die tot dan toe bekend stond onder de valse naam 'Naïm Al Hamed'. Hij was gefilmd in metrostation Pétillon toen hij vluchtig enkele woorden wisselde met Khalid El Bakraoui, die zich enkele minuten later zou opblazen in metrostation Maalbeek. Volgens Krayem was het de bedoeling dat ook hij zich zou opblazen, maar krabbelde hij terug. Hij keerde terug naar het appartement aan de Kazernenlaan in Etterbeek waar hij de dagen voordien had verbleven met Khalid El Bakraoui. Daar zou hij de explosieven die in zijn rugzak zaten, TATP, verdund hebben met water en door het toilet gespoeld hebben. Intussen is uit onderzoek gebleken dat die verklaring klopt. Op de afvoerbuis van het toilet werden sporen van TATP gevonden.

Sharia4Belgium

Samen met Abrini en Krayem werden op 8 april in Laken ook de Rwandees Hervé Bayingana Muhirwa (32) en Bilal El Makhoukhi (28) opgepakt. Hervé Bayingana Muhirwa zou van El Makhoukhi de opdracht gekregen hebben Abrini en Krayem in zijn appartement te laten onderduiken. El Makhoukhi van zijn kant werd in 2015 nog veroordeeld tijdens het Sharia4Belgium-proces, en zou een rol gespeeld hebben bij de voorbereiding van de aanslagen. Zijn DNA werd aangetroffen op een lege verpakking van batterijen die in de flat lag. Vermoed wordt dat die batterijen gebruikt werden bij de aanmaak van de bommen die op Brussels Airport ontploften. De speurders vermoeden bovendien dat het de bedoeling was dat El Makhoukhi na de aanslagen de wapens van de terreurcel zou bijhouden en doorgeven aan andere kandidaat-terroristen. Die wapens zijn vandaag nog altijd spoorloos.

Vier dagen voor de aanslagen, op vrijdag 18 maart, had de politie al Sofien Ayari, ook bekend onder de valse namen 'Amine Choukri' of 'Monir Ahmed Alaaj', en Salah Abdeslam opgepakt. Drie dagen eerder, op 15 maart, had de politie een huiszoeking proberen te houden in een flat in de Driesstraat in Vorst, die dienst bleek te doen als safehouse en waar Salah Abdeslam, Soufien Ayari en een derde man, Mohamed Belkaïd, zich schuilhielden. Het kwam tot een vuurgevecht waarbij Belkaïd werd neergeschoten en Abdeslam en Ayari de benen namen.

Vingerafdrukken

Uit het onderzoek naar de aanslagen in Parijs en Brussel is gebleken dat Ayari in oktober 2015 al samen met Salah Abdeslam gecontroleerd was in het Duitse Ulm, en dat zijn vingerafdrukken opdoken in verschillende schuilplaatsen van de terreurcel, onder meer in Auvelais, Charleroi, Schaarbeek en Jette. Ook wordt onderzocht waarom Ayari samen met Ossama Krayem op 13 november met een bus vanuit Brussel naar de Amsterdamse luchthaven Schiphol reisde.

Het appartement in Etterbeek waar Krayem en Khalid El Bakraoui zich hadden schuilgehouden voor de aanslagen, was uitgerust met bewakingscamera's. Uit de analyse van die camerabeelden was niet alleen gebleken dat El Bakraoui het appartement al gebruikte sinds oktober 2015, maar ook dat Ali El Haddad Asufi El Bakraoui toen geholpen had bij zijn verhuis en ook in de maanden nadien nog vele keren bij hem over de vloer was geweest.

Thalys en Verviers

Oussama Atar is dan weer de neef van de broers El Bakraoui en zou in Syrië een belangrijk figuur geweest zijn binnen de 'geheime dienst' van terreurgroep Islamitische Staat (IS). In die rol zou hij zowel de bloedige aanslagen van Parijs (13 november 2015) en Brussel (22 maart 2016) aangestuurd hebben, als de poging tot aanslag op de Thalys in augustus 2015 door Ayoub El Khazzani, de verijdelde aanslag in Verviers in januari 2015 en een mislukte aanslag op een kerk in het Franse Villejuif op 19 april 2015. De Franse geheime diensten zijn ervan overtuigd dat hij in november 2017 om het leven is gebracht bij een luchtaanval in Syrië, maar zijn lichaam werd nooit aangetroffen.

Smail Farisi was de man die het appartement in Etterbeek waar Krayem en Khalid El Bakraoui zich hadden schuilgehouden, oorspronkelijk had gehuurd om een OCMW-uitkering te kunnen innen hoewel hij nog bij zijn ouders woonde, en om met zijn vriendin te kunnen afspreken. Hij leende het uit aan Khalid El Bakraoui op diens vraag en na de aanslag van 22 maart haalde hij samen met zijn broer Ibrahim de flat leeg en maakte die van top tot teen schoon.