Bijna 800 Oekraïense kinderen in Brusselse scholen

Steeds meer kinderen van Oekraïense vluchtelingen vinden de weg naar Brusselse scholen. Er is wel een oververtegenwoordiging in het kleuter- en basisonderwijs.

Tussen 10 maart en 21 april 2022 registreerde de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) 35.269 vluchtelingen, 98 procent van hen had de Oekraïense nationaliteit. Van al die vluchtelingen waren er 13.665 of ongeveer vier op de tien minderjarig. Ook zij zijn leerplichtig als ze vijf jaar zijn en dat vanaf de zestigste dag na hun inschrijving. In elk geval een deel van hen stroomt door naar de Brusselse scholen. BRUZZ zocht uit hoeveel Oekraïense leerlingen die scholen intussen tellen.

Brussels onderwijs  

In de Brusselse Nederlandstalige scholen gaat het om 58 minderjarigen, laat Michaël Devoldere, woordvoerder van Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA), weten. Dat aantal loopt nog op. “In vergelijking met Vlaanderen is dat heel weinig, maar we weten dat er een capaciteitsnood is in Brussel, dus een tiental kinderen extra zou moeilijk zijn.”

Een specifiek Brussels onderscheid tussen het Nederlandstalige basisonderwijs en het Nederlandstalige secundair onderwijs is er niet. “Globaal zien we wel dat er een sterke oververtegenwoordiging van leerlingen in het basisonderwijs is. Slechts een minderheid zit in het secundair onderwijs,” zegt Devoldere. 

Ook in de Franstalige Brusselse scholen zit het overgrote deel van Oekraïense kinderen in het kleuter- en lager onderwijs. Hier gaat het over 632 kinderen, laat Jean-François Mahieu, woordvoerder van Franstalig Onderwijsminister Caroline Désir (PS) weten.

Oekraïense school 

De Oekraïense school Vesna, in de Belliardstraat, heeft momenteel bijna honderd geregistreerde leerlingen. Daarmee zit die school ook aan haar plafond. Van die honderd komen er momenteel zeventig leerlingen voltijds naar de school. Ongeveer 25 leerlingen worden na schooltijd opgevangen. “We krijgen elke dag nieuwe aanvragen, maar voor voltijds onderwijs kunnen we maximaal tot tachtig leerlingen gaan. Na school kunnen we iets meer leerlingen opvangen,” zegt Maria, een van de oprichtsters.

Ze benadrukt dat Vesna meer is dan een school. Het is een plaats waar kinderen en hun ouders tot rust kunnen komen. “We willen een vrolijke en positieve omgeving creëren, waar mensen hun eigen taal kunnen spreken en even op adem kunnen komen,” vertelt ze. De helft van de lessen wordt in het Oekraïens gegeven, de andere helft van de lessen in het Nederlands, Frans of Engels.

Om leerlingen die nieuwe talen aan te leren, werkt Vesna met een hands-on leermethode. “Er wordt van kinderen gezegd dat zij zich snel aanpassen aan nieuwe situaties en omgevingen. Dat klopt, maar we mogen niet vergeten dat deze kinderen wel plots hun land moesten ontvluchten. Om hen hier te integreren zullen we bijvoorbeeld samen koken in het Engels, die woorden kennen ze vaak wel in hun eigen taal. Zo leren ze al doende.”

Magere opkomst  

Maria ziet een verschil tussen kinderen jonger dan tien en adolescenten. “We merken dat het voor oudere leerlingen moeilijker is om zich aan te passen in andere scholen dan de onze. In tegenstelling tot jongere kinderen, leren adolescenten minder snel een andere taal. Ze ondervinden ook moeilijkheden op het vlak van wiskunde, dat wordt in Oekraïne niet op dezelfde manier gedoceerd.”

85 procent van de kinderen die les volgen bij Vesna heeft geen permanente huisvesting, wat leidt tot instabiliteit. Dat Vesna een vertrouwde omgeving wil zijn, is meteen een van de redenen waarom Oekraïense kinderen hun weg naar de school vinden, zegt Maria.  

Daarnaast is het vaak niet meteen duidelijk hoe lang Oekraïners in België zullen blijven. Ook staan kinderen op wachtlijsten bij Nederlands- of Franstalige Brusselse scholen, maar willen ze in de tussentijd wel naar school gaan. In andere gevallen testten kinderen Brusselse scholen uit, maar bleek dat niet te lukken, of zijn de ouders eerder voorstander van een Oekraïense school.