Solange: 'Meertalig zijn opent werelden'

Hoe is het om naar een Vlaamse school te gaan in Brussel, als je thuis een andere taal spreekt? En wat betekent de Nederlandstalige cultuur voor die anderstaligen? BRUZZ vroeg het aan vier oud-leerlingen.

Solange Mariano dos Reis Borges (22)

Kunsthumaniora Brussel, Laken

Frans, Engels, Portugees, Spaans en Creools uit Guinee-Bissau. Die waaier aan talen kreeg Solange, in meer of mindere mate, van thuis uit mee. Nederlands leerde ze op school, eerst in Wauterbos in Sint-Genesius-Rode. Via omwegen in Mechelen en Antwerpen kwam ze nadien in de Kunsthumaniora van Laken terecht.

“Thuis spreek ik vooral Frans met mijn vader, soms ook Portugees. Met mijn moeder spreek ik Frans en Engels, maar ik beschouw mezelf als Nederlandstalig. Die taal spreek ik met mijn broer en de meeste van mijn vrienden.”

Solange studeert nu sociaal-cultureel werk aan de Erasmushogeschool in Brussel. “In het Frans gaan studeren was geen optie: schrijven zou wel lukken, maar toch erg lastig zijn. In het Nederlands verbaas ik mezelf soms, met al die intellectuele jargonwoorden (lacht).”

‘Hier spreken we Nederlands’

De eerste kleuterklas volgde Solange in het Frans in Brussel. Later verhuisde ze met haar vader naar Sint-Genesius-Rode, waar ze de derde kleuterklas in het Nederlands begon.

“Dat was eerst wel moeilijk. Ik ben in het eerste leerjaar blijven zitten, onder andere door de taal. Maar mijn ouders, allebei van Guinee-Bissau, zijn ook gescheiden. Ik woonde bij mijn vader, en die had niet veel tijd om mij te begeleiden.”

In de faciliteitengemeente Sint-Genesius-Rode ligt taal tamelijk gevoelig. “’Op school spreken we Nederlands’,” imiteert Solange de leerkrachten. “Maar veel kinderen spraken thuis Frans. We creëerden onder elkaar ook een soort mengtaal van de twee.”

Andere werelden

Hoe nauw het Nederlands haar ook aan het hart ligt, de meertaligheid van Brussel is essentieel voor Solange. “Ik zou wel graag voor een Vlaamse organisatie werken, maar nooit enkel in het Nederlands. Als sociaal-cultureel werker is dat ook niet handig. Het meertalige Brussel straalt bovendien een openheid uit die je in pakweg Gent niet vindt.”

Zou ze op een Vlaamse partij stemmen in Brussel? “Die vraag is voorlopig niet aan de orde, want ik heb de Portugese nationaliteit. Ik moet eerst nog papierwerk doorploegen om te mogen stemmen (lacht). Maar het liefst zou ik zowel voor Franstalige als Vlaamse politici kunnen kiezen.”

Weer die openheid, dus. “Iedere taal die je kent, is weer een toegangspoort naar andere werelden. Ik heb veel vrienden die perfect tweetalig zijn, vaak dankzij de school. Daar zijn we allemaal echt dankbaar voor.”