U rijdt toch ook door rood?

"Go for zer0, samen naar nul verkeersdoden," leest rij-instructeur John Willemsen op een bord langs de weg. Maar om dat doel te bereiken moeten de Brusselse automobilist, fietser en voetganger eerst en vooral iets aan hun eigen gedrag doen. "Denk nu eindelijk eens aan de veiligheid. Niet alleen de uwe, maar ook die van uw medeweggebruiker."

Minder verkeersdoden willen we natuurlijk allemaal, en niet alleen sinds de start van deze campagne. Ons vertellen wat we al weten, zal niets veranderen.

Als ik een kijkje ga nemen op de opgegeven website, kom ik niet veel verder. Ik kan me inschrijven voor een nieuwsbrief en me registreren, maar dat is alles. Praktische tips over hoe dit in mysterie gesluierde doel te bereiken worden me niet aangereikt. Hóé engageer ik me dan precies? Wat kan ík doen; niet wij allemaal, maar ikzelf? Moet ik harder rijden of juist zachter, beter op voetgangers letten of zij op mij, motorrijders de ruimte geven of juist niet, eens een grammetje so­ciaal gedrag (en de wil daartoe) aan de dag leggen...? In een van de eerste campagnes (wellicht de eerste) werd ons enkel 'Go for zero' medegedeeld (met zo'n leuke spitsvondigheid: we veranderen de o van zero in een 0! Wat slim! En grappig tegelijkertijd!). "We beginnen mysterieus, om de interesse aan te wakkeren," moet de bedenker gedacht hebben. Deze campagne is blijkbaar alleen door reclamemensen bedacht, hier en daar een handje geholpen door mensen die zichzelf verkeersdeskundige noemen.

Nemen we de recentste campagne, dan zien we hoe onze motorrijdende medemens wordt aangespoord op die gevaarlijke auto's te letten welke, blijkbaar, vanuit het niets kunnen opduiken.
En hier wringt nu juist de schoen. In plaats van de oorzaak van het probleem aan te pakken, krijgt een ander de schuld en moet die het maar oplossen - in dit geval: de automobilist. Let op: ik ben zelf ook een fervent motorrijder, ik ben dus niet bevooroordeeld jegens hen. Maar wie krijgt het niet op zijn heupen wanneer je ergens rijdt en die vervelende motorrijders zomaar links en rechts om je heen zwermen en zwenken, ongeacht hun eigen snelheid of die van het overige verkeer? Is er dan echt iemand die denkt dat door het verkeer zigzaggen als een bal in een flipperkast de veiligheid ten goede komt? Laat er eens een campagne komen, gesteund door politiecontroles, om de automobilist meer op die kippen zonder kop te laten letten!

Vandaag nog word ik, de Kortenbergtunnel uitkomend, ingehaald door een motorrijder (met passagier achterop) die vanuit de richting Schuman komt en mij rechts voorbijsteekt terwijl ik al optrek. Ternauwernood weet ik te remmen om zo een potentieel ernstig ongeval te voorkomen. In mijn stuurbeweging raak ik de claxon ook. Prompt stopt de motorrijder (midden op het volgende kruispunt) om mij eens even kwaad aan te kijken, ermee dreigend af te stappen om mij een lesje te leren. Normaal?

De Rogierlaan overstekend stuit ik op een voetganger die netjes, zoals het een voetganger in Schaarbeek betaamt, bij rood oversteekt. Dat hierdoor al het verkeer stil komt te staan, maakt de politie (die, zoals het Schaarbeekse politie betaamt, netjes op de hoek van dit kruispunt heeft geparkeerd zonder aanwijsbare noodzaak) geen bal uit; ze kijken het met vermaak aan. Normaal?

Ik wil de Oudergemlaan uitrijden richting de Jacht. Van rechts komt een politiewagen. Leuk voor hen dat ze elke dag dat mooie blauwe pak mogen aantrekken, maar ik rijd op een voorrangsweg en heb dus voorrang. Zou je denken... De politie deelt mijn schijnbaar naïeve mening niet en rijdt lekker de weg op zonder te letten op mijn naderingssnelheid; het is enkel omdat ik dit soort fratsen van hen verwacht dat we op dit moment niet gedrieën beledigingen uitwisselen in het ziekenhuis. Normaal?

Op het 'kruispunt' Reyers (en ik gebruik die benaming zeer losjes in dit geval) wil ik rechtdoor oversteken vanuit de Roodebeeklaan, richting de oprit van de Ring. Niet alleen de voetgangers, maar ook de fietsers steken op hetzelfde moment over, ongehinderd door de overvloedig aanwezige 'sfeerverlichting' aan de kant van de weg. Dat deze verlichting ook een andere functie heeft, ontgaat hen blijkbaar.

Wij allemaal
De oorzaak van ons gezamenlijke probleem moeten we zoeken bij niemand anders dan onszelf.

Wie onachtzaamheid zaait, zal ellende en dood oogsten; zo simpel is het. Dit is niet alleen de schuld van de idioot die met honderd per uur door de stad scheurt, de fietser die een druk kruispunt op rijdt wanneer het rood is, of de voetganger die, eveneens door rood, nonchalant oversteekt. Die mensen zijn wij namelijk allemaal. Als we verandering willen, moeten we niet met lede ogen de overheid aankijken met het verzoek (of de eis) iets te doen: wij moeten iets doen. Het simpelste deel van de oplossing kan ik u aanreiken; hier en nu, direct en zonder onnodige woorden: denk nu eindelijk eens aan de veiligheid. Niet alleen de uwe, maar ook die van uw medeweggebruiker. Als u al ziet dat uw manoeuvre een ander in een lastige of zelfs gevaarlijke situatie kan brengen, doe het dan niet. Ik engageer me. U ook?
--------------------
John Willemsen werd in 2003 rijinstructeur en was docent en mentor bij een instructeursopleiding. Hij ijvert voor een veiliger, socialer en milieuvriendelijker Brussels verkeer