Brussel wordt steeds meer een etnische smeltkroes

Brussel is in sneltempo een migratiesamenleving geworden. Brusselse wijken zijn in 20 jaar tijd diverser geworden en evolueren tot een smeltkroes. Dat schrijft De Tijd zaterdag op basis van niet eerder gepubliceerde data van het Belgische statistiekbureau Statbel waar de krant toegang toe kreeg.

Mensen met dezelfde migratieachtergrond leven minder geconcentreerd in bepaalde buurten en mixen meer met mensen met een andere herkomst. De Vlaamse steden, aangevuld met Brussel, vallen uiteen in drie groepen: steden waar superdiversiteit ontstaat, steden waar de diversiteit fors groeit en Belgen de meerderheid uitmaken, en steden met een kleinere minderheid mensen van buitenlandse herkomst die via vrij recente migratiestromen in België zijn beland.

Uit de analyse van de krant De Tijd, die niet eerder gepubliceerde data van het Belgische statistiekbureau Statbel kon inkijken, blijkt dat de diversiteit in Brussel de afgelopen twintig jaar enorm is toegenomen. In het jaar 2000 bedroeg het aandeel inwoners van klassiek Belgische afkomst nog 44% tegenover 19% in 2020.

Schuiven richting rand

De krant De Tijd kon dankzij de data een gedetailleerd profiel maken, per gemeente. Zo blijkt dat de meeste Brusselaars met Europese herkomst vaak in het zuiden van het gewest wonen. Dat zijn de klassieke gemeenten met veel Fransen en EU-medewerkers in Elsene, Etterbeek en Sint-Gillis. Maar er zijn ook veel inwoners met Europese afkomst in Schaarbeek en Anderlecht.

Inwoners van Afrikaanse afkomst zien we dan vooral in het westen van Brussel. Inwoners met Afrikaanse roots maken de meerderheid uit in veel wijken in Molenbeek maar we zien ook duidelijk dat de groep steeds vaker opschuift richting de stadsrand in Jette, Laken en zelfs Neder-Over-Heembeek, stelt De Tijd.

De inwoners met Aziatische roots (het gaat vooral om mensen van Turkse oorsprong) zitten klassiek geconcentreerd in noordoostelijke gemeentes zoals Schaarbeek en Sint-Joost-ten-Node. Maar ook hier zien we dat de groep verder is uitgewaaierd over het gewest.

Superdiverse Marie-Joséblokken

Ook op wijkniveau zijn er sterke verschillen. De Consciencewijk in Evere bijvoorbeeld, is één van de meest diverse en minst gesegregeerde buurten, blijkt uit data-analyse van De Tijd. Anders gezegd: wie hier willekeurig bij huizen of appartementen aanbelt in de wijk, kan onmogelijk op voorhand voorspellen waar de inwoner achter de deur zijn roots heeft.

Tegelijk is wel nog lang niet overal de spreiding tussen etnische groepen evenwichtig verdeeld. De krant zoomt in op de Marie-Joséblokken in Molenbeek. Daar ging het van 60 procent inwoners met puur Belgische herkomst in 2000 naar nog 9 procent in 2020. Een zelfde trend is waarneembaar in de wijk Neder-Heembeek-Noord. De bevolking is er op 20 jaar van omzeggens nul naar 80 procent inwoners van Afrikaanse origine gesprongen.

Ook opvallend: de bekende expatwijk vol Eurocraten in het zuiden van Brussel is pas van recente datum, in 2000 was ze nog totaal niet te zien in de cijfers.

De interactieve kaarten die de krant De Tijd opstelde om die data te visualiseren kunnen via deze link geraadpleegd worden.