Gezien: een toekomst zonder files

Pootjebaden in een voormalige autotunnel op de Louizalaan, met de kabelbaan naar Vorst en drones en zeppelins die leveringen verzorgen. Tegen 2040 is de Brusselse mobiliteit misschien onherkenbaar.

Hoe kan onze mobiliteit de komende kwarteeuw evolueren? Dat onderzochten Technum en Espaces-Mobilités in opdracht van het Brussels Gewest. De studiebureaus zien het centrum en andere dichtbevolkte wijken volledig autovrij worden. De meeste verplaatsingen gebeuren te voet of met de fiets. De openbare ruimte behoort toe aan spelende kinderen en kuierende oudjes.

Fiscale verschuivingen ondersteunen die evolutie: naast de veelbesproken kilometerheffing is er bijvoorbeeld ook sprake van een bijzonder interessante fiscale aftrek voor mensen die op maximum 5 kilometer van hun werk wonen.

Voor de anderen worden telecentra opgericht, satellietkantoren waar werknemers vanop afstand in verbinding kunnen blijven met hun bedrijf. Ook onderweg werken is mogelijk dankzij vergaderruimtes in treinen.

Wie toch een (elektrische en automatisch bestuurde) auto nodig heeft, maakt gebruik van carpoolen en autodelen. Dankzij een reservatiesysteem behoort zoeken naar een parkeerplaats tot het verleden. Wie niet goed weet hoe zich te verplaatsen, kan terecht in een van de vele mobiliteitswinkels of bij een mobiliteitscoach.

De aanvoer van goederen gebeurt via het kanaal of via de lucht met zeppelins. Vanuit twee distributiecentra, aan Thurn & Taxis en Biestebroek, worden de handelswijken 's nachts collectief bediend met stille voertuigen. De detailverdeling tot bij de klant gaat via bakfiets of drone.

Z-net
Het openbaar vervoersnet moet tegen 2040 aangevuld zijn met een automatische metro, een uitgebouwd GEN (in de studie Z-net genoemd), en een kabelbaan tussen Anderlecht en Vorst. Het gebruik van trein en metro zal meer kosten tijdens de spits om een betere spreiding van de drukte te verkrijgen. Om het vervoer in Brussel en wijde omgeving in goede banen te leiden hebben de drie gewesten hun mobiliteitsbevoegdheid overgedragen aan een metropolitane gemeenschap van 60 gemeenten.

Het lijkt allemaal erg science-fiction en het is volgens de studiebureaus ook een "hommage aan Jules Verne". De bedoeling is vooral om nieuwe ideeën te verspreiden die een antwoord kunnen bieden op de klimaatopwarming en de bevolkingsgroei. Maar de meeste ideeën komen niet uit de lucht vallen. Ze zijn stuk voor stuk ontleend aan (proef)projecten die ergens ter wereld al uitgevoerd of gepland zijn.

GDPO
Enkele elementen zijn ook opgenomen in het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO), zeg maar het toekomstplan van de Brusselse regering. Dat is voorlopig echter niet verankerd in wetten en kan door de volgende regering dus helemaal genegeerd worden. Ondertussen zijn ook de vele doelstellingen uit het geldende mobiliteitsplan Iris 2, zoals het autoverkeer verminderen met 20 procent tegen 2018, nog geen evidentie.

De studie Mobil2040 is online te raadplegen en wie inspiratie heeft, kan ook eigen ideeën uitwerken. Bij de studie hoort ook een expo, die tot het einde van de maand maart gratis te ontdekken is op het Kardinaal Mercierplein in Jette (bereikbaar via het station van Jette).

Bekijk hier enkele simulatiefilmpjes van het kanaal, de Belliardstraat en het knooppunt Ceria/Coovi.