Recordaantal illegale arbeidsmigranten vraagt hulp

Hulporganisatie OR.C.A kreeg in 2011 een recordaantal hulpvragen van illegale arbeidsmigranten. Vooral loondiefstal door de werkgever blijkt een veelvoorkomende kwaal. “Malafide werkgevers slagen erin ongestraft hun werknemers uit te buiten.”

Bij OR.C.A, de organisatie voor clandestiene arbeidsmigranten, liepen er vorig jaar 360 hulpvragen binnen, zowat 100 meer dan in 2010. Loondiefstal is het meest voorkomende probleem: werkgevers die hun illegale werknemer niet uitbetalen, en de werknemer die zich daar niet tegen kan verzetten. Zo noteerde de OR.C.A.- helpdesk 232.772 euro loondiefstal voor werknemers die hun beklag kwamen doen bij de vereniging.

"En het gaat in deze cijfers nooit om het wettelijk minimumloon, maar wel over de loondeal tussen werkgever en werknemer. Vaak bedraagt die maar de helft van het wettelijk minimumloon", zegt coördinator Jan Knockaert. "Door bemiddeling slaagden we erin dit jaar in - in dertien zaken - voor een totaal van 19.821,50 euro te recupereren, of een schamele 8,5 procent van de ons gemelde achterstallige lonen."

OR.C.A krijgt dagelijks verhalen van uitbuiting te horen. Een van de anekdotes in het jaarverslag: "Een man van Noord-Afrikaanse origine kon geen arbeidscontract krijgen terwijl zijn regularisatieaanvraag liep. Tot hij een werkgever ontmoette die beloofde er wel een op te stellen. De werkgever beweerde dat dit veel kostte en vroeg daarom 3.000 euro aan de man. Maar nog voor die zijn arbeidskaart in handen had, werd hij aan de deur gezet. Daardoor zal hij ook zijn verblijf verliezen. En tegen de werkgever kan niks ondernomen worden."

Klachten van de vereniging bij de arbeidsinspectie leveren zelden resultaat op. OR.C.A. roept federaal staatssecretaris John Crombez (SP.A) daarom op de sociale fraude aan te pakken zonder de werknemersbescherming te vergeten. "We zijn ervan overtuigd dat een efficiënte en verstandige werknemersbescherming zelfs kan bijdragen tot een effectieve aanpak van sociale fraude", klinkt het.

Ongevallen
Er werden ook vijftien arbeidsongevallen gemeld bij illegale arbeiders, meldt de vereniging nog. "De grote meerderheid betreft ernstige arbeidsongevallen waarbij hospitalisatie nodig was. Zo werden we dit jaar geconfronteerd met zware brandwonden, zware breuken en gebroken ledematen. Meestal gaat het over arbeidsongevallen met blijvende impact op het verdere leven van de betrokkene."

55 procent van de betrokken illegale arbeidsmigranten woont in Brussel en 45 procent werkt er. Ze komen voornamelijk uit Noord-Afrika en Latijns-Amerika. Ze werken meestal als huishoudster, in de bouw of in de horeca.