Steeds meer collectieve moestuinen

Het aantal collectieve moestuinen in Brussel stijgt jaar na jaar en bedraagt nu al 128. Toch betekent dat niet noodzakelijk dat er meer stadslandbouw door hobbytuinders is.

Le début des haricots is een vereniging die in opdracht van het gewest collectieve moestuinen ondersteunt. De meest recente database van de vereniging heeft weet van 128 collectieve moestuinen en dat aantal blijft stijgen. “Af en toe zie je een moestuin verdwijnen, maar dat verlies wordt ruim gecompenseerd door de nieuwe initiatieven”, vertelt Aline Dehasse.

Stadsmens wil groen

Voor die groei zijn verschillende verklaringen. “Stadslandbouw is de laatste tijd trendy geworden”, weet Dehasse. “Maar het is meer dan dat. Er is gewoon meer belangstelling voor duurzame voeding. Ook het sociale aspect speelt mee: een collectieve moestuin is een plek waar je altijd wel mensen ontmoet.”

Uit een bevraging van Leefmilieu Brussel bleek al dat het contact met medetuinders cruciaal is voor de deelnemers. 100 procent van de respondenten noemde het sociaal contact in hun project belangrijk.

Dehasse denkt dat moestuinen ook op een natuurlijke behoefte van stadsbewoners inspelen om zich te ontspannen in een groene omgeving. Ze deelt die analyse met Charlotte Prové, die aan de UGent doctoreerde over stadslandbouw. “Er is iets aan met land bezig zijn dat mensen intrinsiek motiveert”, zegt Prové. “Ze kunnen er voor zichzelf instaan, maar het is ook een compensatie voor de steeds grotere en complexere stad.”

Demografische druk

Meer collectieve moestuinen betekent nog niet dat er ook meer stadslandbouw door hobbytuinders is. “De voorbije decennia zijn nogal wat grote grote moestuinen verdwenen die niet of minder collectief waren”, weet Mathieu Simonson. De onderzoeker rondde zonet een kaart af waarop hij alle bekende moestuinen in het gewest aanduidt. Simonson telt er op dit moment 324, waarvan 20 bedreigd zijn in hun voortbestaan.

“De moestuinen die verdwenen zijn waren vaak volkstuintjes die veel groter waren dan de nieuwe initiatieven”, weet Simonson.

Als moestuinen verdwijnen is dat vaak omwille van immobiliënprojecten, stelde Simonson vast. “De demografische druk stimuleert politici om snel woningen bij te bouwen en moestuinen zijn daar vaak het eerste slachtoffer van.”

Lees donderdag de reportage over Brusselse moestuinders in ons magazine of online.