Choreografe Dorothée Munyaneza: 'In de spiegel zie ik soms het gezicht van mijn moeder'

Choreografe, auteur en muzikante Dorothée Munyaneza verhuisde na de genocide op de Tutsi in Rwanda in 1994 met haar familie naar Engeland. Vandaag woont ze in Marseille. Wat weet zij van het leven?

Wat heeft je werk je geleerd over het leven of over jezelf?
Het leven is een immense bron voor artistieke creatie. Door muziek, dans, zang en tekst kan ik, weg van de directe werkelijkheid, het geheugen en het lichaam proberen te vatten.

Welke levenswijsheid kreeg je mee van je ouders?
Dat ik wat ik ook doe in het leven met vreugde en vastberadenheid moet doen.

Wat mag er op je doodsprentje staan?
Dorothée Ningabire Nyampinga, de namen die mijn ouders me bij mijn geboorte gaven.

Welke quote gebruik je vaak?
In het Kinyarwanda zeggen we: ubwenge buza ubujiji buhise. Als je de onwetendheid hebt overwonnen, leer je van je fouten.

Bestaat er een god?
Ihoraho bestaat, l'ÉternelLE.

Als je jezelf een andere naam mocht geven, hoe zou je dan heten?
De namen die mijn ouders me gaven zijn me bijgebleven. Ik wil geen andere.

Wat helpt je er weer bovenop als je down bent?
Mijn dierbaren, en poëzie.

Welke misvatting bestaat er over jou?
Dat ik in 1994 uit Rwanda naar Engeland zou zijn verbannen. Dat klopt niet! Dertig jaar geleden, in de zomer van 1994, ná de genocide op de Tutsi, verhuisde ik met mijn vader, broers en zussen naar Londen, waar mijn moeder toen voor een ngo werkte.

Doe je iets speciaals op je verjaardag?
Ik drink champagne en dank de mensen die me vergezellen.

Welk vreemd voorwerp slingert er rond in je huis?
Een afdruk van mijn gezicht in geplaasterde stroken, die ik van mijn vriendin en kunstenares Maya Mihindou heb gekregen na een optreden waarbij ze me op het podium uitnodigde.

Kijk je vaak in de spiegel? En waarom?
Niet vaak, maar soms zoek ik in de spiegel naar het gezicht van mijn moeder.

Waar kijk je naar uit in de nabije toekomst?
Het fluiten van de vogels.

Wie is de beroemdste persoon die je ooit hebt gesproken?
De Afro-Amerikaanse sopraan Leontyne Price, een van de grootste lyrische spinto-sopranen. Een onvergetelijk moment.

Bij welke historische gebeurtenis was je graag aanwezig geweest?
Het onafhankelijk worden van de landen in Afrika.

Bij welke historische gebeurtenis had je graag ingegrepen?
We maken zulke ingrijpende veranderingen mee dat we allemaal nieuwe manieren moeten vinden om de wereld te bewonen.

Wat was het beste nieuws uit de wereld van de afgelopen weken?
Er is momenteel niet veel goed nieuws, maar er is solidariteit tussen de volkeren.

Doe eens een toekomstvoorspelling.
Er komt een dag waarop maatregelen voor de rechten van lgbtqia+-mensen en raciale en perifere gemeenschappen over de hele wereld door ons allemaal, en vooral door onze leiders, zullen worden verdedigd.

Beschrijf Brussel in drie woorden.
Verrassing. Ontmoeting. Vrijgevigheid.

Wanneer heeft Brussel je verrast?
Omdat ik uit Rwanda kom, dat door België werd gekoloniseerd, was ik op mijn hoede voor dit land. Maar elke keer dat ik hier terugkeerde en mensen ontmoette, viel Brussel me op door zijn openheid, zijn diversiteit en zijn engagement.

Umuko van Dorothée Munyaneza en Cie Kadidi is op 14 en 15/3 te zien in de KVS BOL, kvs.be