Boek: In tijden van afnemend licht - Eugen Ruge

Het Oostblok is nu niet meteen de plek die we spontaan zouden uitkiezen als setting voor een zomerroman, maar kijk, de vroegere DDR ontpopt zich in Eugen Ruges debuutroman In tijden van afnemend licht tot een prikkelende achtergrond voor een mooi gecomponeerde, soms grappige, nostalgische en poëtische familiekroniek.

De waarheid is partijgebonden, wordt tijdens een verhitte discussie in Eugen Ruges In tijden van afnemend licht opgeworpen. Een uitspraak die zich in de kroniek van een communistische, gestudeerde, Oost-Duitse familie net zo makkelijk leent tot een niet-politieke context. In tijden van afnemend licht wordt verrassend genoeg niet dooraderd door imposante geschiedkundige feiten (al zijn een ballingschap in Mexico, verschrikkingen in de goelag en ideologische botsingen wel aanwezig), maar door de breuklijnen en emotionele banden die in vijf decennia tussen vier generaties worden gevierd en aangehaald.

Eugen Ruge biedt de lezer geen politieke dissectie van de DDR na de Tweede Wereldoorlog, maar voert een perfecte cast van kleurrijke mensen op die weliswaar gedetermineerd worden door hun geschiedenis en omgeving, maar evengoed elkaar niet begrijpen, vastlopen in relaties, lange tenen hebben, rebelleren, rusteloos op zoek zijn naar hun wortels, ziek zijn... en uitdoven. Waarmee Ruge, zelf DDR-ervaringsdeskundige, echt in de roos schiet, is de compositie van zijn eersteling, overigens meteen met de Deutscher Buchpreis bekroond.

Behalve door hoofdstukken die telkens van een ander jaartal en een ander personage vertrekken, wordt In tijden van afnemend licht uitgemaakt door een reeks steeds van perspectief wisselende hoofdstukken over de 90e verjaardag van overgrootvader Wilhelm Powileit op 1 oktober 1989.

De val van de Muur kondigt zich zinderend op de achtergrond aan, maar de focus blijft liggen op de menselijke verhoudingen. Groots is de meerstemmige manier waarop Ruge misverstanden en gevoeligheden ontrafelt tot wat ze zijn. Of de manier waarop hij proustiaans aan het eten (en koken!) slaat: de zinnelijk beschreven knoedels en pelmeni kantelen naar herinneringen. In tijden van afnemend licht weet met lichte tred gevoelig te evoceren, is zuinig poëtisch, geslaagd grappig en voelbaar oprecht. Een warme blik over een kille Muur.

wanneer: 4 september 2012 om 19.00 uur
inkom: gratis
waar: Goethe-Institut Brüssel, Belliardstraat 58, etterbeek
rsv: 02-234.57.86, kultur_1@bruessel.goethe.org