Familistère wordt verbouwd tot 'appartementen met standing'

Na jaren te hebben leeggestaan, krijgt de Familistère binnenkort weer bewoners. Het historische arbeiderspaleis aan het kanaal naast Docks wordt verbouwd tot ‘appartementen met standing’.

De Familistère verrees eind negentiende eeuw onder impuls van de Franse socialistische industrieel en utopist Jean-Baptiste Godin. Die had op het aanpalende terrein een grote kachelfabriek. Om zijn arbeiders in de winst van de fabriek te laten delen, zette hij vlak ernaast een gebouw van vier verdiepingen neer met 72 comfortabele woningen en in het midden een ruime binnenkoer. Dit ‘arbeiderspaleis’ kreeg de naam Familistère.

Na de sluiting van de kachelfabriek in 1968 werd geprobeerd om de Familistère te herbestemmen tot kantoorgebouw, maar dit mislukte.

Renovatie te duur

Begin 2000 besloot het Brusselse OCMW, de nieuwe eigenaar, het intussen beschermde gebouw te renoveren. Bedoeling was om er 57 sociale woningen in te maken. Eerst werden de oude gevels, de ramen en de enorme glazen dakkoepel aangepakt. Toen vervolgens bleek dat er binnen zware stabiliteitsproblemen waren die de renovatie een stuk duurder zouden maken dan begroot, werden de verbouwingen gestaakt. In 2014 besliste het OCMW het gebouw te verkopen.

Een Antwerpse projectontwikkelaar deed een bod. Hij wilde er een woningproject met sociale bestemming van maken. De koop leek rond, maar beide partijen raakten in onmin en het contract werd ontbonden.

5 miljoen euro

Uiteindelijk verkocht het OCMW het gebouw in 2018 voor bijna vijf miljoen euro aan het Schaarbeekse vastgoedbedrijf Gamma van Malika Lehyan. Deze Belgo-Marokaanse bouwpromotor, die de afgelopen jaren een groot appartementencomplex neerzette aan de kust van Noord-Marokko, wil de Familistère omtoveren tot Résidence Godin. Geen sociale appartementen meer, maar 57 appartementen met standing. “De prijs is nochtans gematigd,” zegt Lehyan, “2700 euro/m2 is heel redelijk.” En volgens haar zal de geest van Godin niet helemaal verdwijnen: er komt beneden behalve een fitness ook een salonkamer die door alle bewoners kan gebruikt worden. Ook de binnenkoer wordt een gemeenschappelijke ruimte. “Het is dus nog steeds een project waarin samengeleefd wordt.”

De werkzaamheden beginnen volgende maand en duren in principe zestien maanden.