Brussel als hoofdstad van de mode: 'Coolness verankerd in underground­leven'

Nu Brussel deze week het Belgisch record aan politieke stilstand klopt, zou je haast vergeten dat er in Brussel heel wat sectoren wél rollen. Daarom zoomt BRUZZ deze week in op de sectoren die vooruitgaan. Vandaag: de modesector. Brussel heeft een gunstig klimaat voor creatieve starters, maar ook wereldberoemde toeleveranciers en productiehuizen. “De coolness van Brusselse mode is verankerd in het undergroundleven.”

Op het moment dat we Anne Sévrin bellen voor een interview, staat ze op een ladder in de vitrine van kennisplatform Mad Brussels. “Ik werk hier de expo van Jean-Paul Knott af en moet nog twee etalages inrichten”, zegt ze. Sévrin werkt voor productiebureau Action & Service in Vorst, dat ze in 1994 uit de grond stampte met haar zus. Ze helpen klanten als Jean-Paul Knott, Martin Margiela, Delvaux en Hermès bij hun winkelinrichting en defilés. “Vijfendertig jaar geleden was een modeshow een productie voor 350 gasten. Nu zijn dat er drieduizend. Alles is gegroeid, maar onze klanten weten dat wij oog hebben voor detail en tot het uiterste gaan. Zelfs voor logistiek, wat iedereen lastig werk vindt.”

Productiehuis A&S is niet de enige speler uit Brussel met internationale erkenning. Villa Eugénie, eveneens uit Vorst, organiseert al dertig jaar de scenografie voor merken als Dries Van Noten, Chanel en Miu Miu en sinds 2023 ook voor Brussels nieuwste talent, Marie Adam-Leenaerdt. “Villa Eugénie is een fantastische sponsor”, zei zij daarover afgelopen lente zelf over bij BRUZZ. “Mijn eerste show hielden we in een conferentiezaal in het Crown Plaza-hotel in Parijs in februari 2023. Ik was een volledig nieuwe naam. Via Etienne (Russo, oprichter van Villa Eugénie, red.) kwamen er toch grote spelers op af.”

Het leverde haar pr-contacten en verkopers op, en het toont meteen het belang van deze spelers in Brussel. Elk productiebureau vraagt en trekt namelijk eigen toeleveranciers, van decorbouwers tot licht- en geluidstechnici. Sévrin: “We hebben ongelofelijk goede vakmensen in Brussel. Ik denk dat dat eigen is aan de vele zelfstandigen in België: je moet wel moedig zijn en risico’s nemen. Zo leggen wij de lat met z’n allen hoger.”

Location, location

Een lijstje van deze vakmensen? More To Show uit Elsene voorziet de belichting van shows voor Christian Louboutin, Dior en Louis Vuitton. Bloemist Thierry Boutemy maakt vanuit Ukkel bloemstukken voor tal van Franse huizen. Fotograaf Etienne Tordoir reist heen en weer voor catwalkfoto’s. En er zijn genoeg productiebureaus die van hieruit mode-events of luxemarketing verzorgen om een eigen seizoen van Emily in Paris mee te vullen.

Daarmee is een belangrijke sterkte van Brussel op de modekaart aangestipt: de nabijheid van Frankrijk, en de wisselwerking met mode-epicentrum Parijs. Het is geen geheim dat de modeacademie van La Cambre heel wat Franse studenten trekt. Zij zijn goed voor de helft van de kandidaten bij de ingangsproeven. En laat net die academie nu het gezicht zijn van het oplaaiende succes van Brussel. De lijst van talenten die er afstudeerden is lang: Mathieu Blazy werd aangesteld als creatief directeur bij Chanel, Julian Klausner bij Dries Van Noten en de Italiaanse Belg Anthony Vaccarello heeft al bijna tien jaar de leiding over Yves Saint Laurent.

“De school streeft naar creativiteit, maar de ontwerpen moeten altijd draagbaar zijn: het gaat om kleren, niet om sculpturen”, zo duidde docent Steve Jakobs hun succesformule eerder bij BRUZZ. La Cambre leert studenten draagbare mode te maken binnen een oer-Belgisch conceptualisme. “Wij laten ons meer inspireren door ideeën en concepten dan door pure esthetiek. Dat moeten we koesteren”, zegt Marie Adam-Leenaert over haar verankering in Brussel. “Ik vind dat geen rem, integendeel. In Parijs is het milieu al zodanig gesatureerd dat ik er onmogelijk een betaalbaar kantoor kon vinden. In België vind ik alle toeleveranciers die ik zoek.”

Adam-Leenaert viel na haar studies snel in de prijzen op het festival van Hyères in Frankrijk. Afgelopen zomer ging de grote modeprijs daar opnieuw naar een pas afgestudeerd gezicht van La Cambre, Lucas Emilio Brunne. “Het zijn duidelijk geen eenmalige overwinningen, ze gebeuren jaar na jaar. Die fierheid geeft imago en cachet aan Brussel en trekt op zijn beurt buitenlanders aan”, zegt artistiek directeur Dieter Van Den Storm van Mad Brussels, dat mode en design in de hoofdstad promoot met exposities en als incubator dient voor tweehonderd starters per jaar. “Wij vragen alleen dat zij een ondernemingsnummer en adres in Brussel hebben.”

Creatieve broeihaard

Mad Brussels helpt niet enkel designers: je vindt in de incubator ook meer industriële spelers. Zo is textielrecyclagebedrijf Resortecs uit Anderlecht in korte tijd uitgegroeid tot een scale-up. Zij leveren onder meer duurzame naaddraad aan het Franse Decathlon. “Wij blijven in Brussel omwille van de nabijheid van de Europese instellingen. Als wij impact willen hebben op de markt, moeten wij hun besluitvormers bereiken”, zegt salesmanager Maxime Fougere. Het gaat dan om EU-regels rond verplichte recyclage of zelfs taxatie op vervuilend textiel.

Zijn deze groeibedrijven niet gehinderd door de afwezigheid van een Brusselse regering? “Ik heb me die vraag alleen gesteld bij onze laatste investeringsronde, maar we hebben alsnog zes miljoen euro opgehaald”, zegt Fougere. “Ik zie wel dat mensen in het algemeen bang zijn: wij, maar ook klanten durven niemand aan te werven door de sociale onzekerheid”, zegt Anne Sévrin.

“Iedereen begrijpt dat er bespaard zal worden, maar de onzekerheid ligt hem in de timing ervan”, zegt Dieter Van Den Storm. “Wij kregen bevestiging dat de Stad Brussel en het Gewest ons blijven steunen, waardoor de incubator kan blijven draaien. Dat vind ik een duidelijk signaal van politiek engagement voor onze mode. We weten wel niet hoe de subsidies aan individuele kunstenaars zullen evolueren, of de steun voor hun atelierruimtes in de stad.”

Naast geld en ruimte hebben jonge ontwerpers tot slot wat morele steun nodig, oppert Van Den Storm. Veel Brussels talent groeit volgens hem voort uit onze stadscultuur. “Er zit een zekere coolness en edgy kant aan Brusselse mode, verankerd in het undergroundleven. En dat staat niet los van de muziekscene of andere kunsten”, zegt hij. “Ik vraag niet dat we die cultuur krampachtig beschermen, want dat werkt betuttelend. Ik wil wel dat we ons bewust zijn van de creativiteit die eruit ontstaat. In Brussel is net iets meer mogelijk waarin vrije zielen zich kunnen manifesteren. Zij zijn het talent van morgen.”