Brusselse cultuursector bloedt: 'Kunst moet telkens opnieuw de prijs betalen'

Centrale, het centrum voor hedendaagse kunst van de Stad Brussel, sluit en ook studentenfestival Brussel Brost wordt opgedoekt. Het zijn de meest recente slachtoffers in een lange rij van snoeiharde besparingen die de Brusselse cultuur- en evenementensector raken. "De aanvallen komen uit alle hoeken."

Woensdag raakte bekend dat Centrale, het centrum voor hedendaagse kunst van de Stad Brussel aan het Sint-Katelijneplein, de deuren moet sluiten. Vijftien mensen verliezen hun job. De beslissing is het gevolg van de budgettaire crisis, meldde burgemeester Philippe Close (PS).

Eerder werd duidelijk dat de Stad om die reden ook voor Reset de geldkraan dichtdraaide. De creatieve hub voor tentoonstellingen, clubavonden, concerten en kunstenaarsruimtes bestaat inmiddels drieënhalf jaar, maar moet in november de deuren sluiten. Tegelijk zullen het Koninklijk Parktheater in de Wetstraat en de KVS (Koninklijke Vlaamse Schouwburg) het met zo'n kwart van hun jaarlijkse subsidie minder moeten doen. Ook voor de Brussels Airport (Half) Marathon is volgend jaar – na 20 edities – geen geld meer.

Dat studentenfestival Brussel Brost na 15 jaar stopt, heeft dan weer met een Vlaamse besparing te maken. Ook daar wordt door de regering immers iedere cent op de rooster geteld in de zoektocht naar een gezonde begroting. Het evenement zag zijn subsidies voor de volgende editie met 16 procent gekort - zo'n 250.000 euro minder - en besloot er dan maar de stekker uit te trekken.

'Makkelijk slachtoffer'

"De sector wordt vandaag vanuit alle hoeken aangevallen", zegt Thijs Hostyn van de vakbond ACV. "In tijden van besparingen moet cultuur telkens opnieuw de prijs betalen."

Hij wijst daarbij op het recente snoeiwerk bij cultuurtempels en evenementen, maar ook op de 'uitholling van het kunstenaarsstatuut'.

"De geplande pensioenhervorming zorgt dat de periodes in een kunstwerkuitkering nog slechts beperkt meetellen in de pensioenopbouw en tegelijk gaan culturele publicaties zoals het Select-magazine van BRUZZ op de schop", aldus Hostyn. "Het hele landschap staat onder druk."

Vorige week organiseerde de ACV een betoging tegen die evolutie. Ongeveer 5.000 mensen kwamen daarbij opdagen. "Zulke gezamenlijke acties zijn nodig omdat kunstenaars doorgaans een erg versplinterde groep zijn. Dat maakt ze een makkelijk slachtoffer van besparingen."

Onzekerheid

Intussen blijkt ook het uitblijven van een Brusselse regering steeds meer een strop rond de nek van de sector. Zo werd het Havenfeest, een mix van scheepsbezoeken en foodtrucks, dit jaar geschrapt en dat zal waarschijnlijk ook volgend jaar het geval zijn.

Tegelijk kampen heel wat andere organisaties met onzekerheid over de steun die ze mogen verwachten terwijl hun voorbereidingen wel zouden moeten beginnen. De AB kondigde al aan dat er volgend jaar daarom geen Boterhammen in het Park of Feeërieën zullen plaatsvinden. Beide festivals in het Warandepark zijn afhankelijk van een gewestelijke subsidie van 65.000 euro. Die staat nu op losse schroeven.

Ook Zinneke vzw, al 25 jaar organisator van de Zinneke Parade, wacht in spanning op een beslissing over zijn gewestelijke werkingsmiddelen voor de komende parade in mei. Na reeds een forse besparing te hebben moeten slikken vorig jaar, zijn die middelen goed voor 35 tot 40 procent van het totale budget. “Nu is al voorzien dat we het met een derde minder Zinnodes (voorstellingen, red.) zullen moeten doen”, verklaarde coördinator Leen De Spiegelaere aan BRUZZ.

Voor de bouw van het toekomstige museumproject Kanal aan Sainctelette dreigt tot slot een tekort van 50 miljoen euro, waarschuwde directeur Yves Goldstein begin november. "Het is mogelijk dat we zonder begrotingsakkoord en zonder tussenkomst van de lopende regering niet meer in staat zijn om de bouw te financieren."