Kanal ongerust door gebrek aan begroting 2026 met oog op opening museum

Regeringscommissaris en gedelegeerd bestuurder van de stichting Kanal, Yves Goldstein, heeft in een brief aan de Brusselse regering zijn ongerustheid geuit over de gevolgen van het ontbreken van een volwaardige begroting 2026 terwijl het museum voor hedendaagse kunst op 28 november 2026 de deuren zou openen. Dat zei hij maandagnamiddag tijdens de hoorzitting van de stichting over het eindrapport, de financiële situatie, de interne structuur en het personeelsbeleid.

"Het is niet evident dat er geen volwaardige regering is die de nodige beslissingen kan nemen met het oog op de opening van het museum. De raad van bestuur en de voorzitster hebben me de opdracht gegeven de brief te sturen zodat het museum kan worden geopend en het saldo van de investeringen kan worden betaald", benadrukte hij.

Goldstein schatte dat de uiteindelijke factuur voor Kanal volgens de meest recente berekeningen ongeveer 231,5 miljoen euro zal bedragen. Het Brussels Gewest heeft al 185 miljoen euro toegezegd, waarvan 95 procent is betaald. Over de rest moet een volwaardige Brusselse regering een besluit nemen.

Op kruissnelheid voorziet het beheerscontract in een exploitatiebudget van 35 miljoen euro per jaar, ofwel 0,4 procent van de regionale begroting, stelde de gedelegeerd bestuurder. Maar het museum zal een veel groter effect hebben op de werkgelegenheid (780 directe en indirecte banen) en de economie, benadrukte Yves Goldstein.

In deze tijden van bezuinigingen is besloten om de exploitatiekosten met ongeveer 20 procent te verlagen met het oog op de opening. Nadien zal het project niet houdbaar zijn als de regering besluit om verder te gaan dan een verlaging van 15 tot 17 procent van de exploitatiesubsidies, ofwel onder de grens van 29 miljoen euro, aldus nog Goldstein.

Cultuur geen prioriteit

Mathias Vanden Borre herhaalde het N-VA-standpunt dat cultuur niet tot de kerntaken van het Brussels Gewest behoort. Hij wees erop dat Brussel een van de meest onveilige hoofdsteden is en dat er heel wat werk is op het vlak van onder meer veiligheid, netheid en mobiliteit. "Maar het geld is op", aldus Vanden Borre, die verwees naar de luifel van Schuman, metro 3 of het Maximiliaanproject. "Er is een gigantisch tekort en dus moeten we ons focussen op de kerntaken", stelde de N-VA'er. Ook Gaëtan Van Goidsenhoven (MR) stelde zich vragen bij het gekozen economische en exploitatiemodel.

De commissieleden van de uittredende meerderheid stelden heel wat vragen om zicht te krijgen in de economische en financiële perspectieven van het ambitieuze museum aan de oevers van het kanaal. Voor Lotte Stoops (Groen) verdient Brussel plekken om trots op te zijn. "Maar ook Kanal zal zich moeten inschakelen in de gigantische efficiëntieoefening waar we voor staan. Een slankere en transparantere beheerstructuur en meer eigen inkomsten", stelde ze. Voor Lotte Stoops schiet de huidige beheersovereenkomst tekort inzake governance en zullen de goede intenties van het project enkel met een transparant governance model levensvatbaar kunnen blijven.

De stichting Kanal schat de rechtstreekse en onrechtstreekse return op 135 miljoen per jaar en de fiscale inkomsten op 33,3 miljoen wat in de grootteorde ligt van de gewestsubsidies, zei Yves Goldstein. Bijgestaan door administratief, financieel en commercieel directeur Baptiste Delhauteur en directrice Human Resources Amélie Vermeesch benadrukte hij dat de aanzienlijke stijging van de kosten ten opzichte van 2017 (+81,5 miljoen, red.) te verklaren was door het feit dat destijds geen rekening was gehouden met de inrichting van het interieur en de aankoop van meubilair (13 miljoen), door de indexering (41,8 miljoen) en door 26,7 miljoen euro voor afrekeningen en geschillen. In totaal vertegenwoordigt het investeringsbedrag 0,6 procent van de regionale schuldenlast van de afgelopen tien jaar, zei hij.

Lichtpuntje

Tussen de tot de verbeelding spelende cijfers kondigde de gedelegeerde bestuurder een lichtpuntje aan: de Stichting Kanal heeft met de belastingdienst onderhandeld en volledige federale btw-plicht verkregen. "Zonder dat zouden we een extra uitgave van 40 miljoen hebben aangekondigd", verzekerde Yves Goldstein, volgens wie het gekozen bedrijfsmodel "het mogelijk maakt om dit btw-model te dragen".