'Ethische bank' NewB breekt met VDK bank en werpt zich op crowdfunding

De voormalige coöperatieve bank NewB zet haar samenwerking met VDK bank vervroegd stop en wil zich toeleggen op crowdfunding voor projecten met een grote sociale, ecologische of democratische impact. Daarvoor hebben de aandeelhouders zaterdag het licht op groen gezet tijdens een buitengewone algemene vergadering.

NewB werd enkele jaren na de financiële crisis van 2008 opgericht met de bedoeling een ethische en duurzame bank te worden. In 2020 kreeg de coöperatie een bankvergunning, maar ze moest die in oktober 2022 alweer afgeven, omdat ze er niet was in geslaagd om voldoende kapitaal te verzamelen.

Uiteindelijk volgde sinds april 2023 een samenwerking met de Gentse duurzame bank VDK. Die nam 25.000 klanten over van NewB, terwijl die laatste als haar exclusieve agent voor Franstalig België als tussenpersoon bancaire diensten ging aanbieden.

Verlieslatend

Maar voor NewB blijkt de samenwerking met VDK bank structureel verlieslatend. Voorzitter Bernard Bayot benadrukte zaterdag dat hij daarbij noch NewB, noch VDK met de vinger zou wijzen. "Het partnerschap is niet uitgedraaid zoals het 2,5 jaar geleden was voorzien", zei hij. "Het is duidelijk dat de samenwerking niet werkt op economisch vlak en we hebben geen uitzicht op een financieel evenwicht."

Het contract met VDK loopt nog zes maanden, maar de coöperanten van NewB hebben nu hun goedkeuring gegeven om dat vervroegd stop te zetten. Dat levert volgens Bayot een opzeggingsvergoeding op waarmee NewB een tijd voort zou kunnen. De bedoeling is nu dat NewB vervelt tot een crowdfundingspeler voor sociale, ecologische en democratische projecten.

NewB telt zowat 115.000 particuliere coöperanten, naast 344 maatschappelijke organisaties en enkele institutionele investeerders. "De 115.000 coöperanten en de leden van de 344 maatschappelijke organisaties vormen een onmiskenbare kracht om het financieringstekort van ondernemingen in de sociale en duurzame economie op te vangen", luidt het in het projectvoorstel. "De 344 maatschappelijke organisaties en de meer dan 2.000 kmo's die aandeelhouder zijn van NewB, zijn potentiële projectdragers."

Februari

NewB, dat wel nog actief zal blijven met verzekeringen, richt nu werkgroepen op om te bekijken hoe en onder welke voorwaarden het crowdfundingactiviteiten kan uitrollen en hoe die rendabel gemaakt kunnen worden. Dat proces moet snel gaan: in februari volgt een nieuwe buitengewone algemene vergadering om de uiteindelijke plannen goed te keuren. Op de gewone algemene vergadering op 8 november volgt een stand van zaken.

In een mededeling laat VDK bank weten dat ze het digitale agentschap in Franstalig België - waar ze ook werkt aan een kantorennetwerk - verder in eigen beheer zal uitbouwen. Klanten zullen geen gevolgen ondervinden van het stopzetten van de samenwerking met NewB. "De nieuwe situatie gaat in op 1 oktober 2025", luidt het. "Deze beslissing heeft op geen enkel vlak een invloed op hun spaargeld, beleggingen of leningen."

Het Brussels Gewest heeft via de investeringsmaatschapij Finance & Invest Brussels een tijd lang geld gestoken in het bankproject, maar trok zich in 2023 terug. De ULB is volgens de website van NewB wel nog steeds coöperant van de bank.