Meer dan 40.000 Brusselaars dreigen uitkering te verliezen

Meer dan 40.000 Brusselaars dreigen hun werkloosheidsuitkering te verliezen tussen januari 2026 en juli 2027. Dat blijkt uit cijfers die minister van Werk David Clarinval (MR) aan de Kamer heeft bezorgd. Dat komt door strengere regels die de werkloosheidsuitkeringen zullen beperken tot twee jaar.

De Kamercommissie Sociale Zaken heeft zaterdagnacht na een debat van bijna vijftien uur in eerste lezing het licht op groen gezet voor de beperking van de werkloosheid in de tijd. Als alles op tijd gestemd raakt, is die uitkering vanaf 1 januari 2026 niet langer onbeperkt in de tijd, maar begrensd tot twee jaar.

Voor een aantal categorieën werklozen heeft de regering een uitzondering voorzien. Het gaat onder meer om werklozen die het werk minstens halftijds hervatten en daarvoor een inkomensgarantie-uitkering ontvangen. Kunstenaars behouden hun eigen statuut en werkloosheidssysteem. Periodes van ziekte tellen niet mee in de berekening van de twee jaar. Wie na een eerste periode van twee jaar werkloosheid opnieuw een volledige periode van twee jaar een uitkering wil kunnen krijgen, moet eerst opnieuw vijf jaar werken.

In het Brussels gewest zullen naar schatting 40.775 mensen hun uitkering verliezen. In absolute aantallen worden vooral Brussel-stad (7.825), Schaarbeek (4.761), Anderlecht (4.604) en Sint-Jans-Molenbeek (4.038) zwaar getroffen. Ook in Elsene, Vorst, Ukkel, Sint-Gillis en Jette gaat het telkens om meer dan 1.500 mensen.

De hervorming wordt in verschillende fasen ingevoerd vanaf 2026. Op 1 januari verliezen mensen die al meer dan 20 jaar werkloos zijn hun uitkering. Op 1 maart volgt de groep die langer dan acht jaar werkloos is, en op 1 april volgen de mensen die tussen de twee en acht jaar zonder werk zijn. Op 1 juli volgt dan een nieuwe uitstroomgolf van mensen die op dat moment twee jaar werkloos zijn. In de maanden daarna vallen ook de mensen uit die op dat moment de grens van twee jaar werkloosheid bereiken. Bijna 30.000 Brusselaars zullen hun uitkering kunnen verliezen in de eerste drie fases.

In heel België zullen naar schatting 184.000 mensen hun uitkering verliezen. Ongeveer de helft daarvan woont in Wallonië en een derde in Vlaanderen. In de top vijf staan Antwerpen (10.123), de stad Brussel (7.825), Luik (7.791), Charleroi (7.426) en Schaarbeek (4.761).

De hervorming is al maanden onderwerp van debat, onder meer in het Brussels Parlement. Brussels minister van Werk Bernard Clerfayt (Défi) noemt de geplande timing onhaalbaar. Volgens hem houden de federale plannen geen rekening met de realiteit op het terrein: een hoog aantal laaggeschoolde Brusselaars, terwijl de vacatures vaal hooggeschoolden vragen. Hij waarschuwde ook dat de OCMW’s overspoeld dreigen te worden met nieuwe aanvragen.

Minister Clarinval beloofde dat de financiële compensatie voor de OCMW's "substantieel en voldoende" zal zijn "vanaf 2026" zonder verdere details te verschaffen.

De hervorming moet nu nog in tweede lezing en nadien door de voltallige Kamer worden gestemd. Het is de bedoeling om dat nog voor de zomervakantie te doen.