Aziatische hoornaar gaat niet meer weg, maar ze zijn 'niet gevaarlijker dan wespen'

We zullen moeten leren samenleven met de Aziatische hoornaar. Dat is de harde conclusie die Leefmilieu Brussel trekt na een jarenlange strijd tegen de invasieve soort. Maar het beestje is vooral gevaarlijk voor andere insecten zoals bijen, voor de mens is de hoornaar niet gevaarlijker dan de gewone wesp.

Brusselse imkers voelden het al in de lente aan, deze zomer zou de strijd tegen de Aziatische hoornaar verloren worden. De Nederlandse provincie Zeeland kondigde woensdag nog aan dat het de bestrijdingspogingen helemaal stop zet.

In Brussel haalt Leefmilieu Brussel nesten in de parken wel nog weg als ze gemeld worden. Maar op privéterrein gelden er geen andere regels dan voor andere insectensoorten.

Toch zijn niet alle Brusselaars er gerust op. Een inwoner van de Reigerboslaan in Watermaal-Bosvoorde vertelde deze week nog aan RTL Info dat haar wijk “vergeven was van de hoornaars."

“Er zijn verschillende nesten in bomen, maar we hebben er ook al aangetroffen op balkons en op het dak van mijn gebouw, ik durf mijn raam niet meer open te zetten”, zo vertelde de ongeruste buurtbewoner. “De brandweer komt hier niet meer voor, verdelgers zijn al een aantal keren langs geweest, maar dat haalt niets uit. Ik voel me in de steek gelaten door de overheid.”

April tot november

“Volgens onze informatie werd er inderdaad een nest aangetroffen in de Reigerboslaan, maar toen het team daar aankwam om het te verwijderen, stelde het vast dat het al geneutraliseerd was”, zo reageert Lynn Tobback van Leefmilieu Brussel op de getuigenis.

Uit cijfers van Leefmilieu blijkt niet dat er afgelopen zomer een grote toename was van hoornaars in Brussel. “Voor 2025 werden er via het platform waarnemingen.be in Brussel tussen 10 april en 16 september, 211 nesten en gemeld. Vorig jaar waren dat er nog 368.” Maar, zo zegt Tobback, het cijfer voor dit jaar is nog niet definitief, de soort blijft aanwezig tot de eerste vorstnachten in november.

Uitroeiing onmogelijk

Tobback geeft toe dat de strijd tegen de invasieve 'megawesp' niet meer te winnen valt. “De soort heeft zich stevig gevestigd in Europa. Alleen al in het Brussels Gewest zijn er de afgelopen jaren honderden nesten gemeld. We zullen ermee moeten leren samenleven. Ondanks al onze inspanningen is volledige uitroeiing helaas onmogelijk.”

Maar volgens Tobback hoeft dat geen grote problemen op te leveren. “Er is geen groot verschil tussen het gif van de honingbij, de wesp of hoornaars. De samenstelling is relatief vergelijkbaar en kan dezelfde soorten pijn, ontstekingen en allergische reacties veroorzaken.”

“Het belangrijkste verschil is dat bijen slechts één keer kunnen steken, terwijl wespen en hoornaars dat meerdere keren na elkaar kunnen.” De Aziatische hoornaar kan opmerkelijk genoeg ook gif door de lucht spuiten (over een afstand van 10 centimeter), en dat kan irriteren als mensen dat in hun ogen krijgen", zo waarschuwt Tobback.

Opletten bij snoeien

De hoornaar is dus vooral slecht nieuws voor mensen met allergieën en voor een nuttig beestje dat het al een tijdje moeilijk heeft: de honingbij. In De Morgen waarschuwt het Vlaams Agentschap Natuur en Bos bovendien dat de oosterse wesp vaak nesten bouwt in de buurt van menselijke activiteiten, zoals tientallen ongelukkige fans van voetbalclub Beerschot deze week ondervonden. “Pas ook op wanneer je snoeit in het voorjaar”, waarschuwt het agentschap.

Mede daarom wil Leefmilieu Brussel de aanwezigheid van de soort nog zo veel mogelijk beperken. “Wanneer een actief nest zich in een van de parken in het beheer van Leefmilieu Brussel bevindt, vragen wij om de parkwachters op de hoogte te brengen, zodat het nest geneutraliseerd kan worden”, zegt Tobback.

Maar, zo gaat ze verder, voor privéterreinen gelden andere regels. “In noodsituaties of wanneer de toegang tot een ruimte geblokkeerd wordt door een nest, kan je best contact opnemen met de brandweer. Maar in alle andere gevallen moet je als eigenaar zelf een gespecialiseerde verdelgers contacteren, een lijst daarvan, vind je op onze website.”