Hamburg test collectieve taxi’s zonder chauffeur, de MIVB rijdt mee

De Lijn, TEC en de MIVB starten in de herfst een nieuw proefproject met een zelfrijdende auto. De test vindt in Leuven plaats. In Hamburg staan ze al een heel stuk verder. BRUZZ reed mee in een wagen zonder chauffeur. “We willen niet dat Europa achterblijft.”

In de Verenigde Staten en China zijn ze er al een tijdje: de zelfrijdende taxi’s. Europa hinkt wat achterop, maar Volkswagen is vast van plan om die achterstand in te halen.

De autoconstructeur investeert in Hamburg, München, Oslo en in Austin, Texas via het bedrijf Moia in elektrische auto’s die volledig autonoom door het drukke verkeer kunnen rijden.

Lang werd gedacht dat robottaxi’s slechts een verre toekomstdroom zijn. De informatie die een zelfrijdende auto moet verwerken is enorm. Zonder verkeerslichten naar links afslaan bijvoorbeeld vergt complexe inschattingen en een grote rekenkracht. Er zijn de hoge ontwikkelingskosten en er rijzen vragen over de juridische aansprakelijkheid bij ongevallen. Bij stadsplanners leeft dan weer de vrees dat de stad aangepast zou moeten worden aan de zelfrijdende auto’s, met strakke geregelde conflictvrije straten, waar alleen de zelfrijdende auto een plaats heeft.

Maar door de pijlsnelle ontwikkeling van de AI-technologie is er in korte tijd flink wat vooruitgang geboekt. Ontwikkelaars zien in de toekomst heel wat voordelen: minder files door gedeeld autogebruik, een veiliger verkeer en – een teer punt misschien – minder taxipersoneel.

In Hamburg rijden er bij wijze van proefproject enkele tientallen robottaxi’s rond. In de marge van de grote UITP-beurs voor het openbaar vervoer dat vorige week plaatsvond, nam BRUZZ zelf de proef op de som. Alles loopt van een leien dakje: je bestelt de taxi met een app, geeft de plek in waar je heen wil, opent de deur met de smartphone en je kan vertrekken. Er is plaats voor drie. De rit ging van de congreshal waar de UITP-beurs plaatsvond naar de toeristische St. Pauli-Landungsbrücken en terug. Een ritje van een half uur.

Netjes achter een fietser

De zelfrijdende wagen rijdt precies alsof er een – uitstekende – chauffeur aan het stuur zit. Hij stopt wanneer er voetgangers oversteken, blijft netjes achter een fiets rijden als er geen ruimte is om voorbij te steken, en doet een verbazend perfect manoeuvre wanneer een vrachtwagen tijdens het leveren een straat verspert en de vrachtwagenchauffeur onverwacht uitstapt. Met zijn 27 sensoren heeft de Moia-­wagen een 360 gradenbeeld en kan hij, zo lijkt het toch, elke moeilijke verkeerssituatie aan.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er wel een chauffeur aan het stuur zat, maar die greep, zo benadrukt Moia, op geen enkel moment in. In principe zou het in Duitsland al kunnen zonder die assistentiechauffeur, maar Moia wil eerst nog verder testen.

Dat Moia op het UITP-congres aanwezig is, is geen toeval. Moia lonkt naar andere steden en naar openbaarvervoeroperatoren om zijn diensten te kunnen aanbieden. Het heeft daarvoor een concept uitgewerkt van een collectieve taxi, een beetje zoals de Collecto’s in Brussel, met vaste oppikplaatsen, en een gedeeld gebruik door klanten. Ze wil dat model ook naar andere steden brengen.

“Stel, je komt terug van een concert, en wil nog iets gaan drinken. Dan is Moia een perfecte oplossing,” klinkt het bij Moia. Vandaag rijdt Moia trouwens al rond in Hamburg met gewone busjes met chauffeur om dat nieuwe mobiliteitsconcept uit te testen, in afwachting van de overstap naar een volledige automatisering. Wanneer die er komt, wou Moia niet zeggen, maar Duitsland heeft de ambitie om tegen 2028 over het grootste aaneengesloten gebied ter wereld te beschikken waarin zelfrijdende auto’s opereren.

Volkswagen is alvast overtuigd van zijn zaak. “China en VS staan al enkele stappen voor. We mogen in Europa niet achterblijven,” zo klinkt het bij het dochterbedrijf Moia.

Of die nieuwe soort van mobiliteit snel in Brussel zal verschijnen, valt nog te bezien. De MIVB deed ooit een test met een zelfrijdende auto. Overtuigend was dat niet: het was in een park zonder verkeer, en de auto reed wel bijzonder traag. Maar intussen zijn we enkele jaren verder. MIVB-baas Brieuc de Meeûs, zelf industrieel ingenieur en altijd geïnteresseerd in nieuwe technologie, steekt zijn verbazing tijdens de testrit niet onder stoelen of banken. “Er zijn in enkele jaren tijd echt reuzenstappen gezet.”

Minibus in Leuven

Toch blijft de MIVB voorzichtig over de toekomst. Er loopt nu een samenwerkingsverband met De Lijn en de TEC om kennis op te doen. In september wordt een testvoertuig geleverd van het Chinese merk WeRide. Het gaat om een groter model dan de Volkswagens van Moia, met plaats voor tien tot twaalf mensen. De minibus zal zonder chauffeur door het centrum van Leuven rijden en naar Heverlee.

De MIVB benadrukt dat ze maar in tweede lijn meewerkt aan het project. De Lijn is de trekker in dit dossier. De Vlaamse vervoersmaatschappij wil nagaan of de belbussen op termijn door de zelfrijdende busjes kunnen worden vervangen, al wil De Lijn daar zelf niet veel over kwijt. Ongetwijfeld zet ook Brussel ooit een stap in de richting van een stedelijke versie van de robottaxi’s, maar wanneer en hoe? Dat blijft voorlopig koffiedik kijken.