Asielopvang: strenger, niet onmenselijk

Er is geen plan om de verstrenging van het asielbeleid te begeleiden. Daardoor worden mensen op straat geduwd en dat is niet nodig, schrijft BRUZZ-redacteur Bram Van Renterghem.

Minister van Asiel Anneleen Van Bossuyt (N-VA) schrapt het federale budget voor extra bedden in de daklozenopvang tijdens de wintermaanden. Het OCMW van de Stad Brussel loopt zo 65.000 euro mis.

Een verrottingsstrategie noemden tegenstanders het – Van Bossuyt werd een gebrek aan menselijkheid verweten. Zelfs coalitiepartner Les Engagés stribbelde tegen, en wil dit soort beslissingen in het vervolg in de schoot van de regering nemen. Coalitiepartners CD&V en Vooruit bleven stil.

Op zich stelt de maatregel niet zoveel voor. 65.000 euro is zelfs voor het armlastige Brussel niet veel geld. En op zich klopt het dat dit niet tot de federale bevoegdheden behoort, zoals Van Bossuyt stelt. Al valt daar wel de kanttekening te maken dat het Brussels Gewest al jaren, tegen betaling weliswaar, asielzoekers opvangt – een strikt federale materie.

In elk geval: Brusselse politici en het middenveld reageerden meteen. Omdat de maatregel hardvochtig overkomt, luidt de bezorgdheid. Maar ook omdat iedereen beseft dat dit nog maar een voorproefje is van wat komen kan. Heel wat asielregels zijn afgelopen zomer strenger geworden. Zo hebben gezinnen die elders in Europa bescherming kregen niet langer recht op opvang. Net zomin als ouders van wie de asielaanvraag is afgewezen, en die het nog eens proberen via hun kinderen.

Die nieuwe regels duwen mensen de straat op. Dat is te zien aan de tentjes aan de Humanitaire Hub. Dat ondervindt daklozenopvang Samusocial. En dat merkt ook Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Eerst strengere maatregelen nemen en vervolgens de gewesten met de gevolgen ervan opzadelen: dat voelt unfair. Zeker als Brussel vervolgens beschimpt wordt als vuile, onveilige stad.

Grip

De minister hoopt natuurlijk dat de strengere asielregels een ontradend effect hebben op asielzoekers, waardoor de instroom vermindert. Weer grip op migratie krijgen, is wat deze regering beloofde aan de kiezer. Omdat amper twee op de tien afgewezen asielzoekers het land ook effectief verlaten, lijkt dit de enige manier.

Maar zoals altijd duurt het een tijdje eer die nieuwe maatregelen doordringen bij het doelpubliek, voor de instroom effectief vermindert. Het kan niet de bedoeling zijn in de tussentijd mensen op straat te laten creperen. Als Samusocial een koppel met een achttien maanden oude dochter moet vragen om het centrum te verlaten, om plaats te maken voor een ander gezin met drie kinderen, dan is dat inderdaad onmenselijk.

Net zoals er extra federaal geld naar de OCMW’s gaat om de eerste golf van werklozen die hun uitkering verliezen op te vangen, moet er een plan komen om de omslag in het asielbeleid te maken. In de plaats van budgetten te schrappen zou er net extra geld moeten gaan naar de lagere overheden om die gevolgen tijdelijk op te vangen. Zo’n transitiefase vinden velen doodnormaal voor langdurig werklozen, of voor chauffeurs van een Euro 5-diesel. Waarom dan niet voor asielzoekers?

Tegenstanders die stellen dat noodopvang het verkeerde signaal geeft aan asielzoekers, zijn niet alleen cynisch, ze zijn ook verkeerd. Er staan al jaren tentjes in Brussel. De instroom is hierdoor niet gedaald, wel integendeel.

Het schrappen van het leefloon voor nieuwkomers, de strengere regels rond gezinshereniging: dat zal vermoedelijk wel effect hebben. En die maatregelen zijn al hard genoeg. Extra mensen op straat duwen hoeft daarom niet.