Begijnhofkerk opent deuren voor gezinnen van asielzoekers: 'Geen kinderen op straat. Punt'

House of Compassion, de organisatie in de Begijnhofkerk in hartje Brussel, gaat tijdelijk gezinnen van asielzoekers opvangen die van de federale overheid geen slaapplaats krijgen.

De Begijnhofkerk was in de periode 2021-2022 een belangrijke plek in de strijd voor de rechten van mensen zonder papieren, waarbij sans-papiers de kerk meer dan een jaar bezet hielden. House of Compassion knoopt weer met die traditie aan door een statement te maken rond gezinnen die asiel zoeken in België, maar geen opvang krijgen.

Er is in de kerk plaats gemaakt voor drie gezinnen, die er tijdelijk terechtkunnen tot ze elders opvang vinden. Van een bezetting is deze keer wel geen sprake, benadrukt de organisatie.

"Geen kinderen op straat. Punt!", zegt een front van bevriende verenigingen, waaronder BelRefugees, Vluchtelingenwerk Vlaanderen en de Humanitaire Hub tijdens een actiemoment vrijdagochtend. "Gezinnen zoeken wanhopig naar een tijdelijke slaapplaats, terwijl de federale machine dakloosheid blijft produceren."

Ook de militante priester Daniël Alliët, jarenlang het gezicht van de sociale acties in de Begijnhofkerk en inmiddels 81 jaar, sluit zich aan bij het protest.

M-status

Het huidige debat draait vooral rond mensen met de zogeheten M-status. Zij zijn al erkend als vluchteling door een andere EU-lidstaat en kunnen daardoor in principe geen beschermingsstatus meer krijgen in België. Toch zijn ze naar hier doorgereisd.

Minister van Asiel en Migratie Anneleen Van Bossuyt (N-VA) besliste dat gezinnen die elders in Europa bescherming kregen, niet langer recht hebben op opvang in België. De gezinnen komen dus niet in aanmerking voor een plek in de opvangcentra van Fedasil. "Het asielsysteem dient niet voor asielshopping in Europa", is haar stelling. Ze kunnen wel nog opvang krijgen in een terugkeercentrum, om hun terugtocht voor te bereiden.

Volgens vier gezinnen die op straat slapen in Brussel, druist de weigering van opvang in tegen internationale wetten. Zij hebben klacht ingediend tegen Van Bossuyt.

Athene of Brussel

Concreet komt het vaak voor dat gezinnen, onder meer uit Palestina, eerst asiel aanvragen in Griekenland en na hun erkenning daar verder doorreizen naar landen als België. Maar dat kan je hen niet verwijten, vindt House of Compassion.

"In Griekenland worden ze door de overheid aan hun lot overgelaten, in omstandigheden van georganiseerde uitsluiting", zegt de organisatie. "89 procent van de erkende vluchtelingen in Griekenland leeft onder de armoedegrens. Gezinnen worden verbannen naar precaire kampen, vaak zonder stromend water, elektriciteit of privacy. Kinderen hebben er geen toegang tot onderwijs of gezondheidszorg."

"Het is ook een kwestie van werk", zegt een kenner van de asieldossiers. "Wie een verblijfskaart krijgt in Griekenland, mag alleen in Griekenland werken en niet in België of elders in de EU. Maar er zijn niet genoeg jobs in Griekenland, terwijl er hier wel vraag is naar arbeidskrachten, bijvoorbeeld in de bouwsector."

"In werkelijkheid worden gezinnen gedwongen te kiezen tussen slapen op straat in Athene of slapen op straat in Brussel", aldus nog House of Compassion. "Het zijn politieke keuzes — in Griekenland én in België — die kinderen dakloos maken."