Minister Clerfayt over werkloosheids­hervorming: '1 januari is compleet onhaalbaar'

De federale regering en de deelstaten buigen zich woensdagmiddag in het Overlegcomité over de beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd. De Brusselse en Waalse gewestregeringen stellen zich vragen bij de budgettaire impact in het eerste jaar van de hervorming. "Onze OCMW's zouden zo'n 28 procent meer aanvragen krijgen", zei Brussels minister van Werk Bernard Clerfayt (Défi) daarover op BX1.

De ontslagnemende Brusselse regering maakt zich openlijk zorgen over de budgettaire impact van de werkloosheidshervorming op gemeenten en OCMW’s. Ontslagnemend minister Bernard Clerfayt (Défi), onder meer bevoegd voor Werkgelegenheid en Plaatselijke Besturen, gaf woensdagochtend op BX1 een uitgebreide toelichting op de memo die hij aan de federale overheid heeft gericht, ter voorbereiding van het Overlegcomité.

Brussel wil in de eerste plaats dat de uitvoering van de uitsluiting van langdurig werklozen in de tijd wordt gespreid. "1 januari (2026, red.) is voor de administratieve diensten, de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), het OCMW en Actiris compleet onhaalbaar", zo verklaarde Clerfayt. Hij wees er bovendien op dat de RVA onlangs zelf aan de alarmbel trok: "Alle technische indicaties doen vermoeden dat hun computersysteem niet in staat zal zijn om (op 1 januari, red.) de werkloosheidsuitkeringen te berekenen op basis van de nieuwe regels, waarover nog steeds onderhandeld wordt."

Clerfayt benadrukte ook de noodzaak om werkzoekenden die een opleiding volgen, te beschermen. "Hen uitsluiten zou ronduit belachelijk zijn en zou hen niet de omkadering bieden waardoor ze werk kunnen vinden."

28 procent

Volgens de recentste ramingen zouden in januari 2026 29.000 werkzoekenden in het Brussels gewest van de werkloosheid kunnen worden uitgesloten, waarvan er "10.000 tot 11.000 naar het OCMW zouden gaan". Dit is een stijging van 28 procent voor deze centra. Zoveel mensen "voor wie sociaal onderzoek moet worden uitgevoerd", dat is iets wat onmogelijk in één keer kan worden gedaan, liet de minister weten aan BX1.

De ontslagnemende gewestregering verwacht dan ook een "passende vergoeding" voor het OCMW, dat zelf ook extra personeel nodig heeft. “Voor onze OCMW's zouden de kosten ongeveer 120 miljoen bedragen, terwijl de federale overheid 400 miljoen heeft aangekondigd voor de OCMW's in het hele land”, zo voegt Clerfayt er nog aan toe.

Volgens de zakenkrant L'Echo stuurde ook de Waalse regering begin deze week een nota naar het Overlegcomité, waarin ze onder meer wijst op de vertraging die er zit tussen de eerste golf van uitsluitingen uit het werkloosheidsstelsel (vanaf januari 2026) en de financiële compensaties voor de OCMW's, die er pas in 2027 zou komen. Die compensaties moeten als vangnet dienen voor een deel van de mensen die geen werkloosheidsuitkering meer zullen ontvangen.

90 miljoen euro

Maar op het kabinet van Waals minister-president Adrien Dolimont (MR) verzekert men dat er geen sprake is van een offensief tegen de federale regering, waarin dezelfde Franstalige partijen zitten als in de Waalse (MR en Les Engagés). Al evenmin wordt de hervorming zelf in vraag gesteld. Er is enkel een oplijsting met vragen over de hervorming gemaakt. "We vragen niet om te temporiseren", verzekerde Dolimont op televisiezender LN24. Wel wil de Waalse regering "zo snel mogelijk" precieze informatie.

De nota van de Waalse regering is gebaseerd op de hypothese dat één derde van de uitgesloten werklozen zich tot het OCMW zal wenden voor een leefloon. Dat komt voor de Waalse OCMW's neer op een netto meerkost van ongeveer 90 miljoen euro, waarvan 70 miljoen voor de lokale financiering van het leefloon. En dat vanaf 2026, indien de timing van de implementatie in januari wordt aangehouden. Maar op dat moment zou er nog steeds geen budgettaire compensatie van de federale overheid zijn.

Tot slot is het opvallend dat premier Bart De Wever (N-VA) woensdagnamiddag vóór het Overlegcomité een ontmoeting zal hebben met Matthias Diependaele (N-VA) en Adrien Dolimont, de Vlaamse en Waalse minister-presidenten. Maar daar is ontslagnemend Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) niet bij.

Toen De Wever dinsdag hierover in de Kamer werd ondervraagd, verzekerde hij dat hij Brussel niet wil uitsluiten van de dialoog tussen de federale regering en de gewesten, maar wil wachten tot het Brussels Gewest "een regering" heeft (in volle bevoegdheid, red.).